Ευχαριστώ πολύ τον αγαπητό φίλο Νικόλαο Σταθούλη, για το αφιέρωμα στο γλύπτη Takis.
Ο Νομπελίστας Ελληνας ποιητης Γιωργος Σεφέρης λέει οτι «Κατα βάθος είμαστε ζήτημα Φωτός.
Ο Takis είναι το Φως της Νύχτας.
Το άλλο Φως.
Που λέγεται σκοτάδι.
Ο Τακις, ο Γιάννης Ξενακης, ο Κώστας Αξελός, ο Δημητρης Άναλις, ξαναγυρίζουν στην Ελληνική Νύχτα και ακούνε τις φωνές της.
Και βλέπουν πως απο αυτή τη νύχτα χαράζει η αυγή του Πρώτου Ανθρώπου…
Τα έργα του Takis απευθύνονται στον μαγνητισμό του θεατή. Προσεγγίζοντάς τα, εισπράττεις τον μαγνητισμό που ο ίδιος ονομάζει : «Τέταρτη Διάσταση».
Εδώ τώρα, αυτή τη στιγμή, μεταξύ μας, υπάρχει και ανταλλάσσεται μαγνητισμός.
Αυτό είναι η τέταρτη διάσταση.
Ο TAKIS χρειαζόταν αρκετή ισορροπία.
Πιστεύει –και έχει γράψει και πολλά χειρόγραφα σχετικά- ότι δεν είμαστε ανεξάρτητοι από το υπερπέραν.
Την ευαισθησία στο μαγνητισμό, δεν την έχει μόνο ο Τακις.
Την έχει όλη η ανθρωπότητα. Ακόμα και τα φυτά και τα ζώα έχουν ευαισθησία στις κοσμικές δυνάμεις που έρχονται στον πλανήτη μας.
Εισχωρεί ο μαγνητισμός στον άνθρωπο με τον τρόπο που εισχωρεί η μουσική στη ψυχή του.
Όπως συμβαίνει σε ένα περιβάλλον με πολλά έργα του Τακι, τα οποία αν και διαφορετικά μεταξύ τους, μπορούν ταυτόχρονα να κάνουν διάλογο.
Οργανωμένα όπως οι αστερισμοί. Και να λειτουργούν ανεξάρτητα. Για να εμπλουτίσουν μια διαλεκτική. Η αυτονομία του σώματος, να επιβεβαιώνει συγχρόνως την εξάρτηση του στην αρμονία του Σύμπαντος.
Κάθε έργο του, αρχίζει σαν φιλοσοφία και τελειώνει σαν τέχνη. Όπως ακριβως συμβαίνει και με την επιστήμη.
Τέταρτη διάσταση δεν είναι μόνο ο μαγνητισμός. Είναι κι ο ήχος. Ο ήχος έχει κίνηση. Έτσι εισχωρεί μέσα σου. Όπως εισχωρεί μέσα σου ο ερωτισμός των ερωτικών γλυπτών του. Είναι η έλξη της Τετάρτης διάστασης. Μια έξαρση άνευ προηγούμενου. Ο Takis δεν υπάρχει στην γη. Βρίσκεται στο υπερπέραν.
Μια εκθαμβωτική φόρμα σαν του «Αγίου Σεβαστιανού», αποκαλύπτει καθαρά τον οργασμό της δύναμης της ηλικίας.
«Πρέπει όταν κοιτάς ένα έργο να έρχεται αυτό προς εσένα και όχι να πηγαίνεις εσύ σε αυτό…» του αρέσει να επαναλαμβάνει.
Να έχει ζωή το σχέδιο. Δείτε την Γκερνίκα. Ο Πικασό έκανε τέταρτη διάσταση. Έκανε ένα έργο που ερχόταν πάνω σου.
Ο Βαν Γκογκ. Ο Γκρέκο, ο οποίος έκανε τέταρτη διάσταση πολύ πιο σύγχρονη από την εποχή του…» λέει ο μαίτρ Takis.
Έχω διερωτηθεί πολλές φορές που βρίσκονται τα όρια της τέχνης και της επιστήμης.
Ένα πλατύ πνεύμα επικρατεί και στις δύο. Και οι δύο βάζουν τις προϋποθέσεις για να ανακαλύψουν. Να εμπεδώσουν. Να εφαρμόσουν και να αξιοποιήσουν νέες μορφές δημιουργίας προς όφελος της ανθρωπότητας.
Η τέχνη και η επιστήμη εμπεριέχουν τον ασκητισμό. Έτσι ενεργοποιούνται οι ανεξάντλητες δυνατότητες της έμπνευσης.
Είναι δύο πόλοι με μια κοινή καταγωγή… Την ανθρώπινη διανόηση.
Αυτήν ακριβώς την διανοητική και δημιουργική όσμωση, έβαλε σαν στόχο, σαν όραμα, στην ζωή του ο ΤΑΚΙS.
Συνεχίζω να διερωτώμαι, στα 32 χρόνια που γνωρίζω τον γλύπτη Φίλο μου, ΠΩΣ, το δημιουργικό ένστικτο κάθε ανθρώπου οξύνεται. Με ποιον ακριβώς τρόπο αφυπνίζεται. Με ποια διαδικασία κάθε άνθρωπος, θα κρατάει το πνεύμα του σε εγρήγορση.
Προσωπική εμπειρία επάνω στο Γεροβουνο.
Υπάρχει ένας κόσμος υγιής επάνω στο ΚΕΤΕ, το Ίδρυμα του Takis, στο Γεροβουνό.
Από τη άποψη του κυττάρου που ζει και αντιδρά στον αφανισμό του. Αντιδρά στον αφανισμό του σκεπτόμενος. Δημιουργώντας.
Στο Γεροβουνό, δεν είναι ανεκτός ο κόσμος της απελπισίας. Οι μεγαλύτεροι καλλιτέχνες και επιστήμονες με αυτόν τον τρόπο αντιδράσανε. Δεν εθρήνησαν την εποχή τους. Αλλά έθεσαν τις πιο φωτεινές, τις πιο καθαρές συνθέσεις, τα πλέον ευφυή πειράματα που το πνεύμα τους μπορούσε να συλλάβει.
Στα χρόνια του πρώτου πολέμου ο VALERY δίνει τη JEUNE PARQUE.
Στις παραμονές του Ισπανικού πολέμου ο LORCA, το ROMANCERO GITANO.
Ο MATISSE φτιάχνει τις ωραιότερες συνθέσεις γυναικών και λουλουδιών.
Ο PICASSO ανακαλύπτει τη μαγεία και τη θέρμη του Μεσογειακού χώρου.
Ο AIΝSTAIN ανακοινώνει τα πρώτα αποτελέσματα της θεωρίας του.
Ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης, ύστερα από μια πάλη σε ένα κόσμο που βουλιάζει, φτάνει από το σύμβολο μάλιστα του ναυαγίου, στο υψηλότερο δίδαγμα του φωτός.
Και εδώ σε μας ο γλύπτης ΤΑΚΙS, δε δέχθηκε την απελπισιά της κατοχης, μα της αντέταξε κάτι.
Άλλαξε την έννοια της γλυπτικής, προσδίδοντάς της Κίνηση,
Ήχο. Κίνηση. Μουσική. Φως. Έλξη. Μαγνητισμός.
Ο Takis ως μουσικός, ερευνητής επιστημονας και ποιητης, έχει διακριθεί απο τον Μαρσέλ Ντυσάν. «Ζευγολάτη των μαγνητικών πεδίων» τον αποκάλεσε.
Φίλος του Alain Jouffroy.
Συνεργάτης του Μπαρόουζ.
Ακουσμένος απο τον Τζον Γκέιτζ.
Συγκρινόμενος με τον Στοκχαουζεν. Φίλος του Μπρίον Τζύσίν και μιας ολόκληρης γενιάς καλλιτεχνών και ποιητών.
Είμαι σίγουρος οτι αποτελούσε σε αυτό τον κύκλο τον καταραμένο και τον εμπνευστή. Σαγηνευτή θα έλεγα.
Δεν υπάρχει κανένας επισκέπτης στο Κ.Ε.Τ.Ε., που να μην αισθάνθηκε αυτή τη μαγνητική ηρεμία που έδωσε ο χώρος στο κορμί του, υποστηρίζει ο γλύπτης ΤΑΚΙΣ, επιβεβαιώνοντας ότι του πήρε πάρα πολύ χρόνο, ψάχνοντας με την Λίλιαν Λιν, αυτό το συγκεκριμένο λόφο, χωρίς να έχει συνειδητοποιήσει στην αρχή ότι το Γεροβουνό, στη αρχαιότητα ονομαζόταν Ιερό Βουνό.
Τα πρώτα Μαγνητικά γλυπτά δημιουργούνται το 1956.
Ήδη από το 1950, αφιέρωσε τη δουλειά του στην κίνηση, η οποία παράγεται με ηλεκτρικά ή μαγνητικά μέσα.
Ο ΤΑΚΙS εν τω μεταξύ, μόνιμα εγκατεστημένος στη Γαλλία, μετέφερε τους πειραματισμούς του από το εργαστήριο του Γεροβουνού, στο Παρινό ατελιέ του.
Ο κοσμοπολίτης TAKIS είναι από την κούνια του αυθεντικός. Από μικρός είναι ανθρωπιστής και φυσιολάτρης. Είναι διαβολικός. Αγνός. Πραγματικός αναρχικός καλλιτέχνης. «Χορεύει» στην καταστροφή.
Επιλέγει πάντα το μεδούλι της ζωής για να δημιουργήσει το κοσμικό του τέχνασμα, εμπνευσμένο απο τις σκοτεινές δυνάμεις των νόμων της φυσικής.
Αυτή ειναι η δύναμη της έλξης. Με ένταση. Ανάμεσα σε φύλο, όργανα, απόκρυφα όργανα. Μια ορμή που τα διαπερνά. Με μπαλέτο. Με κίνηση. Με χορό. Με μουσική. Μια έξαρση άνευ προηγούμενου.
Με τον μαγνητισμό αισθάνεται όπως οι αλλοτινοί του συνάδελφοι μέσα στον Αρχαίο Μύθο.
Απομιμείται τον μηχανισμό τους.
Σηκώνει για λογαριασμό του, το βάρος της ομάδας.
Στο Γεροβουνό, στο Ίδρυμα του Τακις, γεννήθηκε η “Κινητική Τέχνη”.
Στο Γεροβουνό δημιουργήθηκαν τα πρώτα γλυπτά τα οποία παραπέμπουν σε σύμβολα. Έτσι συγκρότησε το μύθο της Σύγχρονης Γλυπτικής. Με την ίδια ακριβώς διεργασία με την οποία ο επιστήμονας συγκροτεί τους νόμους του.
Με τα λιγότερα μέσα, κατάφερε να φτάσει στο μεγαλύτερο αποτέλεσμα.
Ένα μηχάνημα, ένας λαμπτήρας, ένα κομμάτι μαγνήτης, ένας τύπος μαθηματικός, ένας ήχος στην αρχή, που ύστερα έγινε μαγνητικός ήχος, ένας μαγνήτης που γίνεται θεραπευτικό εργαλείο. Μύστης. Καλλιτέχνης. Επιστήμονας.
Ο Καλλιτέχνης δεν φεύγει. Έρχεται. Δεν ιδρύει. Καταλύει την μοναξιά.
Στο Γεροβουνό γεννήθηκε αυτή η…Άλλη…η ανώτερη πραγματικότητα, η οποία έγινε μέσα του βεβαιότητα. Έτσι πήρε νόημα η ζωή του. Αφιέρωσε τη ζωή του ολόκληρη, προκειμένου να συνθέσει το μανιφέστο του μαγνητισμού, ο οποίος είναι ανεξάντλητος, ανεξίτηλος, σε ένα ανεπανάληπτο κάλεσμα σε δράση διαρκή.
Είναι το Σύμπαν που μιλάει στη θέση της θρησκείας.
Ο γλύπτης TAKIS, δημιούργησε τα δικά του αντίδοτα, προκειμένου να πλησιάσει τον σύγχρονο άνθρωπο. Αντίδοτα που παρασκεύασε η δική του ευαισθησία.
Αντίδοτα-Σύμβολα, τα οποία υπαγορεύουν μια καινούρια πραγματικότητα, πιο σύμφωνη με την αλήθεια.
Γνήσιος είναι ο καλλιτέχνης ο οποίος αντιπορεύεται την εποχή του. Μόνο και μόνο επειδή αυτός είναι που βλέπει το όραμα. Όραμα είναι οι αντοστοιχείες των αισθήσεων και του νου.
Αυτό είναι το μυστήριο που εκπέμπουν τα έργα του TAKIS. Γι’αυτό δε γνωρίζει όρια η τέχνη του. Στην Τέχνη υπάρχει μια διάσταση χρόνου. Η ανάμνηση είναι μέλλον και το μέλλον ανάμνηση, την ίδια στιγμή. Έννοια θανάτου δεν έχει θέση εδώ.
Δεν ξέρω αν η αιωνιότητα έχει να κάνει με την ενέργεια, αλλά αν χαθεί αυτή… χαθήκαμε.
Διερωτήθηκα πολλές φορές γιατι ο TAKIS έγινε καλλιτέχνης.
Φαντάστηκα χίλιους δύο λόγους.
Στην αρχή έφτιαξε τα πρώτα έργα προκειμένου να δώσει μια υπόσταση στην προσωπικότητά του, η οποία κινδύνευε μετά την κατοχή.
Ύστερα, προκειμένου να ικανοποιήσει μια άμετρη φιλοδοξία.
Αργότερα, για να ολοκληρώσει έναν κόσμο τον οποίο μόνος του είχε αρχίσει να διαμορφώνει.
Σήμερα το βλέπω. Κάνει Τέχνη γιατί αυτή ειναι η ζωή του. Είναι μια αντιμετώπιση του θανάτου. Η τέχνη του, τα έργα του, είναι δεμένα με τη ζωή του. Είναι Ιερά. Υπακούουν στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης του.
Και κάτι ακομα. Θάνατος ειναι το ποσοστό συνειδητής ζωής που αφήνει ο Άνθρωπος αχρησιμοποίητο.
Μια τέλεια ζωή, όπως αυτή του Takis, που δεν αφήνει κανένα κατάλοιπο, δεν θα γνωρισει τον θάνατο.
Η αιωνιότητα περικλείεται στο παρόν. Καθε έργο του Takis φέρνει την αιωνιότητα.
