Συνέντευξη του φωτογράφου Πολυδεύκη Ασωνίτη στον Ανδρέα Κατσικούδη για το polismagazino.gr
Γεννήθηκα το 1956 στα Γιάννενα όπου και διαμένω μόνιμα. Σπούδασα Οικονομικά, Παιδαγωγικά και Φωτογραφία. Είμαι διδάκτορας στο αντικείμενο της Σημειολογίας της Τέχνης και φέρω μεταπτυχιακό τίτλο στις Επιστήμες της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών Ιωαννίνων.
Σπούδασα φωτογραφία στη Σχολή Ε.Μ.Ε.Φ. του Δημήτρη Χλιβερού, στον Φωτογραφικό Κύκλο του Πλάτωνα Ριβέλλη και στη Σχολή Φωτοκίνηση του Γιώργου Πασσιά. Η Α.Κ.Τ.Ο. και η Ε.Μ.Ε.Φ. ήταν οι μοναδικές Σχολές τότε στο χώρο της Φωτογραφίας. Τα ΤΕΙ δεν υπήρχαν ακόμη.
Δίδαξα την Φωτογραφία στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (Πρώην Τ.Ε.Ι. Αιγάλεω) και σε όλα τα Δ.Ι.Ε.Κ. της Ηπείρου. Σεμινάρια φωτογραφίας παρέδωσα στις φωτογραφικές ομάδες: Κα.Δρώ, ΦΟΑ, ΦωτΟΑρτ, Art 8, Φωτογραφική Λέσχη Αμαρουσίου F 531, Φωτογραφική Λέσχη Ηλιούπολης, Φωτογραφική Ομάδα Ηγουμενίτσας «Αβγό».
Πραγματοποίησα πολλές ατομικές και ομαδικές φωτογραφικές εκθέσεις σε Κέντρα Τέχνης, πνευματικά κέντρα και μουσεία, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είμαι μόνιμος αρθρογράφος του περιοδικού ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ από την ίδρυσή του. Έχω εργαστεί ως φωτορεπόρτερ και για το περιοδικό ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ.
Ίδρυσα και διετέλεσα πρόεδρος και μέλος την καλλιτεχνικής επιτροπής των φωτογραφικών ομάδων Ιωαννίνων: ΦΩΤΟΡΑΣΗ και ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΤΕΣ. Έχω εκδώσει τέσσερα φωτογραφικά λευκώματα, με τίτλους: Τοπία Παιδικότητας, Καλλιέπεια, Οι Καρβουνιάρηδες της Πίνδου, Εγένετο Άλας. Έχω επιλεγεί τρεις φορές στην ΦΩΤΟΜΕΤΡΙΑ για τις Παράλληλες Φωνές, με τα projects: Αμβρακικός, Λασπόλουτρα Κρηνίδων, «Μεσολόγγι: η πόλη της θάλασσας και του ουρανού».
Το 2023 η συμμετοχή μου διακρίθηκε ανάμεσα στις 25 καλύτερες φωτογραφίες στο διεθνή διαγωνισμό της Φωτομετρίας, με θέμα: Emerging Roots, με κριτή τον Martin Parr, πρώην διευθυντή και φωτογράφο του πρακτορείου Magnum. Έχω πραγματοποιήσει, μετά από διαδικασία επιλογής, τρεις ατομικές εκθέσεις στην επαγγελματική διοργάνωση: PHOTOVISION του περιοδικού: ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ. Το 2021 έλαβα το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό της iFocus-Community στο πλαίσιο του Φεστιβάλ: Phos Athens και Bulb. Ειδική μνεία και δημοσίευση portfolio έτυχα από το Lens Culture. Από το 2021 είμαι εκλεγμένος Ambassador-Official Fujifilm X- Photographer από την Fujifilm Hellas.
Σήμερα διδάσκω φωτογραφία σε φωτογραφικές ομάδες – λέσχες και φωτογραφικούς συλλόγους. Από την άλλη παράγω διαρκώς προσωπικό έργο κάτω από τις δικές μου προϋποθέσεις.
Αγαπημένα μου είδη φωτογραφίας είναι η Φωτογραφία Δρόμου και η Σκηνοθετημένη Φωτογραφία. Αυτό που κάνω συνήθως είναι να ταιριάξω αυτά τα δύο. Να κάνω δηλαδή μία σκηνοθετημένη σκηνή να φαίνεται ως φυσική. Όπως συμβαίνει και στον κινηματογράφο. Επίσης μου αρέσει να φωτογραφίζω τα έθιμα ενός τόπου. Κινείσαι με άνεση και δε σε ενοχλεί κανένας. Έτσι έχεις τα περιθώρια να κινηθείς ελεύθερα και ευέλικτα. Το αγαπημένο μέρος που προτιμώ για φωτογράφιση είναι το Μεσολόγγι. Μου αρέσει γιατί ο ουρανός και η γραμμή του ορίζοντα με βοηθούν να οριοθετήσω το θέμα μου. Δε μου αρέσει να φωτογραφίζω σε μεγαλουπόλεις. Θέλω το φόντο να είναι όσο γίνεται πιο ελαφρύ και καθαρό. Συνήθως φωτογραφίζω σκυφτός για να βγει το θέμα μου στον ουρανό.
Πρότζεκτ που ολοκλήρωσα είναι: Οι Καρβουνιάρηδες της Πίνδου, Οι αλυκές του Μεσολογγίου, Οι βαρελάδες της Πίνδου, Οι τελευταίοι κατασκευαστές καμπανών στην Ήπειρο, Δεκαπενταύγουστος στην Σιάτιστα με τα άλογα της Παναγίας, Το πανηγύρι του Άη Συμιού στο Μεσολόγγι, Χορεύοντας με την καρδιά της, Nature is my Church, Tα Πανηγύρια στην Ήπειρο, Επιτάφιοι στην Κέρκυρα, Ρομά, Θεοφάνια στο νησί των Ιωαννίνων, Τα πανηγύρια στην Ήπειρο, Οι μουσικοί της θλίψης, Γεωμετρία με την Λάουρα, Λέων: «ένας καλός φίλος στο Μεσολόγγι», Λασπόλουτρα Κρηνίδων, Οι Μωμόγεροι της Μακεδονίας.
Το αγαπημένο μου λεύκωμα είναι: Οι Καρβουνιάρηδες της Πίνδου. Πιστεύω πώς σ΄ αυτό απέδωσα την ανύψωση που χρειάζεται η φωτογραφία. Λόγω του μεγάλου ύψους των καμινιών οι λήψεις απογειώθηκαν. Γενικά, επιδιώκω το θέμα να μην κολλάει στη γη, αλλά να υπερίπταται.
Επηρεάστηκα από σημαντικούς φωτογράφους, από τον Μπρεσόν, τον Ντουανό, τον Νίκο Οικονομόπουλο, τον Κουντέλκα, τον Σαλγκάντο, τον Γιουτζίν Σμιθ, τον Μπρους Ντέιβιντσον. Μία έκθεση που με επηρέασε πολύ ήταν η πρώτη έκθεση του Σαλγκάντο στο Φωτογραφικό Κέντρο Αθηνών, στη Σίνα – δεν θυμάμαι τη χρονολογία. Από σκηνοθέτες με επηρέασε ο Βιμ Βέντερς με την ταινία του Τα φτερά του έρωτα. Αγαπημένοι μου μουσικοί είναι η Καραΐνδρου, o Μέρτενς, o Φίλιπ Γκλας. Μου αρέσει ιδιαίτερα η μουσική για τον κινηματογράφο.
Ο ρόλος του εξοπλισμού θεωρώ πως είναι σημαντικός. Η φωτογραφία βελτιώνεται περισσότερο με έναν καλό εξοπλισμό. Μπορεί και με ένα κινητό να κάνει κανείς δουλειά, αλλά υπάρχει μια διαφορά. Με την φωτογραφική μηχανή στο manual ο εγκέφαλος δουλεύει σφαιρικά, γιατί ο φωτογράφος συντονίζει μόνος του όλες τις παραμέτρους (ταχύτητα, διάφραγμα, ISO) και αυτός είναι ένας πολύ καλός τρόπος αφύπνισης. Είναι σαν να κάνεις τζόκινγκ εγκεφάλου.
Δουλειά χρειάζεται πρώτα απ’ όλα! Eάν φωτογραφίζεις διαρκώς, ένα καλό και αξιοπρεπές αποτέλεσμα θα προκύψει. Εάν όμως έχεις και ταλέντο, η δουλειά σου αποκτά ιδιαιτερότητα και αναγνωρίζεται εύκολα το ύφος σου.
Οι γνωστοί μου με επιβραβεύουν, όταν βλέπουν ότι εργάζομαι πολύ και δεν επαφίεμαι στον εξοπλισμό και μόνο. Βλέπουν το πώς σκέπτομαι, όταν φωτογραφίζω και το πόσο κοπιάζω για να πετύχω το καλύτερο αποτέλεσμα. Πολλές φορές δείχνω όλα τα στάδια μιας φωτογράφισης και μετά δείχνω το πώς καταλήγω στην καλύτερη επιλογή μου. Ορισμένοι δημοσιεύουν μόνο την καλύτερή τους φωτογραφία. Εγώ θα δείξω και την αδύναμη και θα εξηγήσω τις αδυναμίες της. Μετά θα εξηγήσω και την καλύτερη. Αυτό αρέσει στους θεατές και κριτές της δουλειάς μου γιατί αντιλαμβάνονται και το πώς πλευρίζω το κάθε θέμα.
Η Φωτογραφία και η Τέχνη γενικότερα κάνει καλύτερο τον άνθρωπο που έχει ήδη έχει την τάση να είναι καλός από την οικογένειά του, από τις επιλογές τους και από κληρονομικούς παράγοντες. Και ο Χίτλερ ζωγράφιζε και οι Ναζί άκουγαν κλασική μουσική και φωτογράφιζαν, αλλά παράλληλα δολοφονούσαν. Η τέχνη από μόνη της, ιδίως όταν είσαι σε μεγάλη ηλικία, δεν σε κάνει απαραίτητα καλύτερο άνθρωπο. Είναι ένας σπόρος που πρέπει να πέσει στο κατάλληλο έδαφος. Εάν όμως δοθεί στο παιδί από μικρή ηλικία, μπορεί να τον κάνει καλύτερο άνθρωπο.
Η εμπειρία μου ως δάσκαλος φωτογραφίας είναι μοναδική. Τα ερωτήματα σε γοητεύουν όπως και το ότι έχεις μία ευκαιρία να συστηματοποιήσεις τις γνώσεις σου και να τις συσχετίσεις με αυτά που έχουν πει παλαιότεροι φωτογράφοι και λένε τώρα οι νεότεροι. Βελτιώνεσαι διαρκώς.
Για να διδάξει κανείς φωτογραφία πρέπει να έχει διαβάσει πολύ για την Ιστορία της Φωτογραφίας και γενικότερα για την Ιστορία της Τέχνης, για τις αισθητικές κατηγορίες και τα κριτήρια που έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς, για τις σύγχρονες θεωρήσεις, για το έργο και τις απόψεις διακεκριμένων φωτογράφων. Εάν ένας δάσκαλος φωτογραφίας είναι και ο ίδιος ένας φωτογράφος που χαίρει εκτίμησης, είναι ακόμη καλύτερα γιατί επιβεβαιώνει την υλοποίηση της διδασκαλίας του. Δεν φτάνει όμως να είσαι καλός φωτογράφος, για να διδάξεις φωτογραφία. Χρειάζεται να έχεις τις σχετικές με αυτή θεωρητικές γνώσεις, την τεχνική κατάρτιση στο αντικείμενο και τη μεταδοτικότητα. Να είσαι γνώστης των αρχών της Διδακτικής και της Εκπαίδευσης Ενηλίκων ή Ανηλίκων. Δίδαξα και σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου, σε ομάδες που δημιούργησα με τη συγκατάθεση των γονέων. Πολλά σχολεία στα Γιάννινα με καλούν να οργανώσω φωτογραφικά πρότζεκτ. Οι μαθητές διψούν για την φωτογραφία. Πολλά από αυτά τα παιδιά σπουδάζουν τώρα την φωτογραφία στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
Έχω φωτογραφίσει πολλές φορές δίχως οικονομικό κίνητρο. Αλλά, θέτω ως όρο να φωτογραφίσω όπως επιθυμώ εγώ. Δεν έχω ενδώσει ποτέ σε τυποποιημένες προδιαγραφές παραγγελίας. Μετά τη φωτογράφιση τυπώνω τις φωτογραφίες και τις προσφέρω ως δώρο στους φωτογραφιζόμενους. Έτσι χτίζεται μία σχέση εμπιστοσύνης και αμφίδρομης ικανοποίησης.
Σε ένα νέο που ξεκινά τώρα θα τον συμβούλευα να μην επαφίεται μόνο στη γνώμη που έχει για τον εαυτό του, αλλά να διερευνά και να ψάχνεται. Παράλληλα, να βλέπει και να διαβάζει. Επαγγελματικές προοπτικές υπάρχουν, εφόσον καταρτίζεται διαρκώς στις νέες τεχνολογίες. Τότε μπορεί να ζήσει από την φωτογραφία, αλλά με πολύ τρέξιμο. Δεν είναι μια δουλειά γραφείου.
Οι στόχοι μου για το μέλλον είναι να φωτογραφίζω καλύτερα. Το ότι η Fujifilm Hellas με επέλεξε να την εκπροσωπήσω, μου δημιουργεί μία μεγάλη ευθύνη.
Είμαι μέλος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής της Λέσχης Δημιουργικής Φωτογραφίας Ιωαννίνων: ΦΩΤΟΡΑΣΗ. Το να είσαι μέλος μιας ομάδας φωτογραφίας βοηθάει πολύ γιατί βλέπεις και ακούς σχολιασμούς για τις φωτογραφίες από τη μεριά και των άλλων μελών. Αυτό σε βελτιώνει κατά πολύ. Η φωτογραφία θέλει όραση, σύγκριση και διάλογο.
Η Φωτογραφία όπως και η Τέχνη γενικότερα είναι μία διαδικασία αυτοβελτίωσης και ενεργοποίησης όλων των εγκεφαλικών λειτουργιών. Η χρήση της φωτογραφικής μηχανής στο manual, αποτελεί μία διαδικασία εκγύμνασης του εγκεφάλου και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Οργανώνει και συστηματοποιεί τη σκέψη και σε βοηθά να εξηγείς αυτό που κάνεις. Η αντίληψη και οι ανώτερες νοητικές λειτουργίες όπως η επινόηση, η γέννηση ιδεών, η επιχειρηματολογία, η αναλυτική και συνθετική ικανότητα βελτιώνονται συνεχώς. Αυτό δε γίνεται με το κινητό. Η φωτογραφία δεν είναι μόνο η εικόνα. Είναι η αποτύπωση της σκέψης του φωτογράφου πάνω στο έργο του.
Σύνδεσμοι
FB: Πολυδεύκης Ασωνίτης
