Συνέντευξη στο δημοσιογράφο Θάνο Ξάνθο
Η ηθοποιός και θεατρική συγγραφέας Μάριον Άνθη μιλάει για το έργο της «Η Μπέμπα» που παρουσιάζεται στο Θέατρο Nous.
Η πορεία της στο χώρο της τέχνης είναι πολύτιμη και ανοδική. Η Μάριον Άνθη έχει ένα βιογραφικό που αποδεικνύει το ταλέντο, τις γνώσεις της αλλά και την αγάπη για την τέχνη και τη δημιουργία.
Ηθοποιός με έμφαση στην ενσάρκωση γυναικείων ηρωίδων της Αρχαίας Ελληνικής Τραγωδίας και σύγχρονων κοινωνικών ρόλων. Οι ερμηνείες της αναδεικνύουν την ψυχολογική ένταση και την πνευματική δύναμη των γυναικείων φωνών, ιδιαίτερα αυτών που παλεύουν με την ταυτότητα, τη μνήμη και τη θυσία.
Έχει συμμετάσχει σε σημαντικές θεατρικές παραγωγές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σε περιοδεία και σε φεστιβάλ. Επίσης είναι θεατρική συγγραφέας, με θεματολογία που αγγίζει την ιστορική μνήμη, την κοινωνική αδικία και τη θέση της γυναίκας. Η δραματουργία της ισορροπεί ανάμεσα στην κλασική δομή και τη σύγχρονη θεατρική γλώσσα. Το έργο της «Η Μπέμπα» ανεβαίνει τώρα στην Αθήνα και ακολουθεί περιοδεία σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό.
«Η Μπέμπα» που έχει γράψει, είναι ένα κοινωνικό έργο με φόντο την Ελλάδα του χθες, που μιλάει στις καρδιές του σήμερα. Η Μπέμπα επιστρέφει, όχι μόνο ως γυναίκα, αλλά ως καθρέφτης της εποχής μας. Η Μάριον Άνθη μου μιλάει για το έργο της, στο οποίο παίζει αλλά σκηνοθετεί κιόλας μαζί με τον Δημήτρη Σενδόνα.
Ποιο ήταν το έναυσμα που σας ώθησε να γράψετε το έργο αλλά και να το παρουσιάσετε θεατρικά;
Η ανάγκη να δώσω φωνή σε γυναίκες που έζησαν στη σκιά, σε εποχές δύσκολες, όπου η σιωπή ήταν συχνά μονόδρομος. Η Μπέμπα γεννήθηκε μέσα από αληθινές ιστορίες που μου διηγήθηκαν γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά και από προσωπικούς προβληματισμούς γύρω από τη γυναικεία ταυτότητα, την επιβίωση και τη δύναμη να ξαναγεννηθείς μέσα από τις στάχτες σου και να βγεις από μία πτωτική κατάσταση. Κατά τη γνώμη μου, υπάρχει πάντα μια ευκαιρία αποκατάστασης και προσωπικής λύτρωσης. Αυτή, όμως, δεν είναι ατομική υπόθεση, για αυτό και δεν έβγαλα τους άντρες απ’ έξω παρά δημιούργησα σχέσεις μεταξύ των ηρώων, παρουσίασα τα πάθη τους ανεξαρτήτου φύλου, αλλά και τη δυνατότητά τους να απαλλαχθούν από αυτά, μέσω της εσωτερικής τους μεταστροφής. Αλλά αυτή την διαδικασία βέβαια δεν την επιθυμούν όλοι και δεν έχουν όλοι την ίδια θέληση να οδηγηθούν στο φως. Το θέατρο μου έδωσε το βήμα να αποτυπώσω αυτά τα βιώματα και τις πεποιθήσεις μου με τρόπο ζωντανό και άμεσο.
Το έργο έχει πολλά κοινωνικά μηνύματα και θέτει στο φόντο τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Τι έχει αλλάξει από τότε μέχρι και σήμερα και τι δεν έχει αλλάξει ακόμη;
Η γυναίκα έχει αποκτήσει περισσότερα δικαιώματα και δυνατότητες σε κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο. Ωστόσο, σε πολλά σημεία του κόσμου –αλλά και σε τμήματα της δικής μας κοινωνίας– οι ίδιες πατριαρχικές δομές εξακολουθούν να υφίστανται. Η κακοποίηση, η υποτίμηση, οι έμφυλες ανισότητες δεν είναι παρελθόν· είναι καθημερινότητα για πολλές γυναίκες. Η Μπέμπα θυμίζει ότι η πρόοδος δεν είναι δεδομένη και ότι πρέπει να συνεχίζουμε να μιλάμε, να διεκδικούμε, να στηρίζουμε.
Η παράσταση κινείται σε νουάρ αλλά και συγκινητικά στοιχεία. Τι άλλο έχει που την κάνει ξεχωριστή στα μάτια σας;
Η Μπέμπα ισορροπεί ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως. Έχει μια αισθητική εποχής – με καμπαρέ, λιμάνια, χαμένες ευκαιρίες – αλλά ταυτόχρονα, διαθέτει μια σύγχρονη εσωτερικότητα. Η μουσική, οι σιωπές, η ψυχολογία των χαρακτήρων, όλα συνθέτουν μια εμπειρία που δεν είναι μόνο αισθητική· είναι βιωματική και βαθιά υπαρξιακή. Ίσως αυτό που την κάνει ξεχωριστή για μένα είναι το γεγονός ότι κάθε φορά που την “ξαναζώ” επί σκηνής, νιώθω σαν να ανακαλύπτω ένα νέο κομμάτι της εσωτερικής αλήθειας.
Ποια η δυσκολία, αλλά και η ευθύνη παράλληλα να γράφετε, να σκηνοθετείτε αλλά και να παίζετε στην παράσταση;
Είναι μια πρόκληση που απαιτεί απόλυτη συγκέντρωση και ειλικρίνεια. Το να γράφεις σημαίνει να ανοίγεσαι. Το να σκηνοθετείς απαιτεί να δεις με μάτια θεατή. Και το να παίζεις, σημαίνει να “ξεχνάς” ότι είσαι δημιουργός, και να αφιερώνεσαι στον ρόλο με απόλυτη αλήθεια και ρεαλισμό. Είναι δύσκολο να διαχωρίσεις αυτούς τους ρόλους, αλλά όταν συντονιστούν, δημιουργείται μια μοναδική ενότητα. Και τότε, η ευθύνη γίνεται τιμή.
Μέσα από την ιστορία της πρωταγωνίστριας θέλετε να περάσετε κι ένα μήνυμα αλλαγής και στήριξης των γυναικών που βιώνουν κάθε μορφή κακοποίησης;
Απόλυτα. Η Μπέμπα είναι μια γυναίκα που βίωσε εγκατάλειψη, εκμετάλλευση και ψυχική και σωματική κακοποίηση, αλλά δεν έπαψε ποτέ να ονειρεύεται. Διατήρησε μέσα της το φως της πίστης, την αντοχή της ελπίδας και την ικανότητα να αγαπά, χωρίς να αφήσει τη βία και τα πάθη να την αλλοιώσουν. Έσωσε ένα καθαρό κομμάτι της ψυχής της – κι αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι η βαθύτερη μορφή αντίστασης. Το μήνυμα της αγάπης είναι ξεκάθαρο: δεν είσαι μόνη. Υπάρχει πάντα διέξοδος, υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται και η δύναμη υπάρχει μέσα σου. Αν έστω και μία γυναίκα δει αυτή την παράσταση και νιώσει ότι μπορεί να βρει το κουράγιο να μιλήσει, να φύγει, να ξαναγεννηθεί, τότε το έργο μου έχει πετύχει τον στόχο του.
Ζούμε στην εποχή που υπάρχει έξαρση στη βία. Ποιο το κίνητρο για αλλαγή και αντιμετώπιση του φαινομένου;
Η παιδεία, η ευαισθητοποίηση, η συνειδητοποίηση, η ενεργή στάση της κοινωνίας. Δεν φτάνει πια να παρακολουθούμε από απόσταση. Πρέπει να παρεμβαίνουμε, να εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας, να δημιουργούμε ασφαλή περιβάλλοντα. Το θέατρο μπορεί να λειτουργήσει ως καθρέφτης αλλά και ως καταλύτης συνείδησης. Η αλλαγή ξεκινά από τον καθένα μας και έχει αντίκτυπο στο σύνολο.
Η τέχνη τι ρόλο έχει στη ζωή σας και τι σας μαθαίνει κάθε φορά;
Η τέχνη είναι για μένα τρόπος ύπαρξης. Είναι εκεί που επεξεργάζομαι τα τραύματά μου, τις απορίες, τους φόβους αλλά και την ελπίδα. Κάθε έργο με μαθαίνει κάτι καινούργιο: να ακούω καλύτερα, να νιώθω βαθύτερα, να συγχωρώ, να ελπίζω. Είναι η πιο ειλικρινής μου συνομιλία με τον εαυτό μου.
Ποιο το μεγαλύτερο σας όνειρο που δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί;
Να δω ένα από τα έργα μου να ταξιδεύει στο εξωτερικό, να μεταφράζεται, να αγγίζει άλλους πολιτισμούς και θεατές. Θέλω οι ιστορίες μου –και ειδικά αυτές που μιλούν για τη γυναικεία εμπειρία– να διασχίσουν σύνορα και να γίνουν παγκόσμιες. Αυτός ήταν εξ αρχής ένας από τους βαθύτερους λόγους που γεννήθηκε η Μπέμπα.
Ποιες προσωπικότητες παίζουν ρόλο καθοριστικό στην τέχνη σας αλλά και στη ζωή σας;
Επηρεάζομαι από γυναίκες που δεν φοβήθηκαν να μιλήσουν, αλλά και Ελληνίδες που έζησαν στην αφάνεια και υπέστησαν την καταπιεστική ζωή της επαρχίας και του κοινωνικού κατεστημένου εν γένει. Από την άλλη, στη ζωή μου καθοριστικό ρόλο παίζουν εκείνοι οι δάσκαλοι –είτε της τέχνης είτε της ψυχής– που μου έμαθαν πως η αλήθεια, όσο σκληρή κι αν είναι, είναι το πιο φωτεινό μας εργαλείο και μας ελευθερώνει. Τέλος, ο ρόλος μου ως μητέρα που μάλιστα μεγαλώνει έναν γιο, ήταν καταλυτικό στοιχείο της προσωπικής μου αναζήτησης.
Πληροφορίες παράστασης:
Κείμενο: Μάριον Άνθη
Σκηνοθεσία: Μάριον Άνθη, Δημήτρης Σενδόνας
Βοηθός Σκην.: Βαγγέλης Σαλβάνος
Ερμηνεία: Μάριον Άνθη, Βαγγέλης Σαλβάνος, Δημήτρης Σενδόνας, Γιάννης
Σέρρης, Νατάσα Σουρλαντζή
Χορεύουν: Εμμανουέλα Καμπίτση, Ελένη Παπαηλία Βουτσινά
Παραστάσεις: Κάθε Τετάρτη & Πέμπτη, έως και 29 Μαΐου 2025 (συνολικά 6
παραστάσεις), ώρα 9:00 μ.μ.
Ώρα έναρξης: 21:00
Χώρος: Θέατρο Nous (Τροίας 34, Αθήνα)
Προπώληση: ticketservices.gr
