Του Γιώργου Σαράτση
Ανήκω στη γενιά που μεγάλωσε με πολυμέσα και ηλεκτρονική επικοινωνία.
Μας έριξαν από παιδιά με τα μούτρα στις οθόνες, παπαγαλίζοντας διαρκώς ότι «οι νέες τεχνολογίες είναι το μέλλον μας».
Εφηύραν μάλιστα και νεολογισμούς, όπως “τεχνολογικός αναλφαβητισμός” και άλλες αστειότητες.
Περνούσαν οι δεκαετίες και οι γενιές που ακολούθησαν βρέθηκαν άθελά τους βυθισμένες στο ψηφιακό χάος της εικονικής πραγματικότητας.
Πολιτικές και κυβερνήσεις βάλθηκαν για χρόνια να προωθούν το όραμα της ψηφιακής εποχής, προσφέροντας απλόχερα ηλεκτρονικές συσκευές και φρι ίντερνετ.
Αποδοκιμάσαμε κάποτε ορισμένες πετυχημένες ή λιγότερο πετυχημένες πολιτικές, γιατί δεν υλοποιήθηκαν μάλλον όπως είχαν προαναγγελθεί ή γιατί οι πρεσβευτές αυτών των πολιτικών κατέληξαν γελοίοι στ’ αυτιά και τα μάτια μας.
Σήμερα, το παιχνίδι έχει τελειώσει.
Οι δεξιότητες μεταφράστηκαν ως ηλεκτρονικός εθισμός, διάσπαση προσοχής, ανικανότητα εστίασης, λεξιπενία, λειτουργικός αναλφαβητισμός. Και λίγο αργότερα: νευρικότητα, διαταραχές ύπνου, κατάθλιψη, ψηφιακός εκφοβισμός και εκβιασμός, ηλεκτρονική παρενόχληση και μπούλινγκ, πορνογραφία, κοινωνική απομόνωση, παχυσαρκία, μεταβολικά νοσήματα.
Ίσως και να ’χουμε ήδη χαθεί στον λαβύρινθο του κυβερνοχώρου. Πώς αλλιώς να ερμηνευθούν η ίδρυση υπουργείων ψηφιακής διακυβέρνησης, τα δεκάδες προγράμματα απεξάρτησης, το όλο και πιο απαραίτητο σώμα δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος και οι εκατοντάδες καμπάνιες για ένα πιο ασφαλές διαδίκτυο.
Μας προετοίμαζαν χρόνια για την αρένα με τα θηρία, εκπληρώνοντας τα ιδεώδη της σίλικον βάλεϋ. Κι αφού τα θύματα αυξήθηκαν επικίνδυνα, έσπευσαν να μας προειδοποιήσουν ότι ο εικονικός κόσμος που μας πλάσαραν θολώνει τις ζωές μας, καθιστώντας τες άνυδρες μακριά απ’ την «πραγματική ζωή».
Δεν σταμάτησαν όμως εδώ. Βάλθηκαν να μας πείσουν ότι είναι στο χέρι μας ο έλεγχος του σκληρότερου ίσως ναρκωτικού που δόθηκε ποτέ στους ανθρώπους. Ότι είναι θέμα επιλογών και προτεραιοτήτων κι ότι υπάρχει και μία άλλη, έξω απ’ τις οθόνες ζωή που την ξεχάσαμε.
Κι εμείς, φυλακισμένοι στα κλουβιά μας νοσταλγούμε ζωές που μας έκλεψαν, στιγμές που μας στέρησαν, αισθήσεις δολοφονημένες στο εκτελεστικό απόσπασμα του διαδικτύου.
Πλησιάζει άνοιξη, πλησιάζουν γιορτές και συνηθίζουμε όλο και πιο πολύ σ’ έναν βίο ανεόρταστο. Συνηθίζουμε κάθε μέρα και πιο πολύ την απόσταση, την αποχή από το παιχνίδι της σάρκας, των αισθήσεων, της συνύπαρξης.
Οριστικά χαμένοι, μεταξύ του «μέσα» της ψηφιακής αυταπάτης και του «έξω» μιας ζωής που μονάχα την νοσταλγούμε, μην έχοντας πια τρόπο να την διεκδικήσουμε.
Ο Γιώργος Σαράτσης είναι συγγραφέας και ραδιοφωνικός παραγωγός.
