Τι είναι η ζωγραφική για εσάς; μια μορφή προσωπικής έκφρασης; ανάγκη για δημιουργία; επικοινωνία; ή κάτι άλλο;
Η ερώτησή σας με έκανε να γυρίσω πίσω προκειμένου να ανιχνεύσω την απάντηση. Ζωγραφίζω από μικρό παιδί και υποθέτω ότι πάντα το πρωταρχικό μου κίνητρο ήταν να εκφραστώ. Όταν δημιουργώ ένα έργο, είναι γιατί υπάρχει μια βαθειά, εσωτερική ανάγκη να το κάνω. Από κει και πέρα, αν αυτό βρίσκει απήχηση και σε έναν, έστω, άλλον άνθρωπο, αυτό μου δίνει πολύ μεγάλη προσωπική ικανοποίηση. Θα έλεγα ότι η δημιουργία ενός έργου μπορεί να γίνει μέσο επικοινωνίας, το εργαλείο να σπάσει η μοναξιά μεταξύ των ανθρώπων, καθώς ο καλλιτέχνης διαπιστώνει ότι αυτό που υπάρχει βαθειά στη δική του ψυχή και συνείδηση και θεωρεί ίσως προσωπικό του βάσανο, μπορεί να αφορά και έναν ή πολύ περισσότερους ανθρώπους. Και αυτό είναι ένα υπέροχο συναίσθημα. Και ασφαλώς, θεωρώ ότι πίσω από όλα αυτά δεν βρίσκεται παρά η ανάγκη για δημιουργία, ανάγκη εγγενής θεωρώ σε όλους τους ανθρώπους, το να οργανώσουν το Χάος και το να προτείνουν τον δικό τους τρόπο θέασης του κόσμου, που πάντα, αν είναι αληθινός, είναι και μοναδικός.
Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως εικαστικό;
Δεν ξέρω πώς θα μπορούσα να τον χαρακτηρίσω, αν μπορούσα με μία λέξη. Αυτό που παρατηρώ, συγκρίνοντάς τον τρόπο που λειτουργώ με άλλους συναδέλφους μου είναι ότι με αφορούν όλα τα μέσα έκφρασης. Μπορώ να εκφράζομαι με ζωγραφική, με γλυπτική, με video art, με περιβάλλοντα (environment art), εγκαταστάσεις, performance. Μπορώ να χρησιμοποιήσω όλα σχεδόν τα υλικά και κάποια που μπορεί να επινοήσω. Την ίδια στιγμή με παραστατική, αλλά και εννοιολογική προσέγγιση. Όλα εξαρτώνται από την ιδέα που επιθυμώ να εκφράσω, για την έκφραση της οποίας, κάθε φορά είναι καταλληλότερος ο ένας ή ο άλλος τρόπος. Και αυτός είναι ο λόγος που σπούδασα Ζωγραφική και Γλυπτική. Υπήρχε η ανάγκη της ελευθερίας του μέσου, η οποία στη δική μου περίπτωση φαίνεται ότι ήταν ζωτικής σημασίας. Σε ότι αφορά μία έννοια ή ιδέα, συνήθως λειτουργώ με σειρές έργων.
Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσής σας ως εικαστικός;
Σε ότι αφορά τη ζωγραφική, κυρίως η έμπνευσή μου προέρχεται από τον έξω κόσμο. Ο τρόπος που το φως αγκαλιάζει τα αντικείμενα, τους ανθρώπους, τα τοπία, η ομορφιά που συλλαμβάνει ο αμφιβληστροειδής μου, αυτά είναι κυρίως που θέλω να απεικονίσω, να εκφράσω. Σε ότι αφορά όμως τη γλυπτική, θα έλεγα ότι εκεί εκφράζω κυρίως τον εσωτερικό μου κόσμο. Μορφές που δεν τις βλέπω, που βρίσκονται κάπου θαμμένες μέσα μου και ζητούν να βγουν. Θα έλεγα ότι για μένα η γλυπτική είναι το μέσον για να εκφράσω τον βαθύτερο εσωτερικό εαυτό μου, τις βαθύτερες σκέψεις και συναισθήματα, έννοιες που απασχολούν το μυαλό μου και συλλαμβάνω από την καθημερινή μου πραγματικότητα. Θα έλεγα ότι η έμπνευση για τη ζωγραφική έρχεται «απ’ έξω», ενώ για τη γλυπτική «από μέσα». Προς το παρόν τουλάχιστον.
Με ποια προσωπικότητα της Τέχνης θα θέλατε να έρθετε σε διάλογο και με αφορμή ποιο θέμα;
Με τον Joseph Beuys, τον Γιάννη Κουνέλλη, τη Louise Bourgeois, μεταξύ βέβαια πολλών άλλων, για τον τρόπο που μετατρέπουν το βίωμά τους σε έργο τέχνης, ο καθένας με τον δικό του τρόπο.
Θα μπορούσατε να ασχοληθείτε με κάποια άλλη μορφή τέχνης εκτός της ζωγραφικής;
Όπως είπα και πιο πάνω ασχολούμαι με όλες (σχεδόν) τις μορφές τέχνης, προκειμένου να εκφράσω την ιδέα που με απασχολεί κάθε φορά.
Αν επιλέγατε μια διαφορετική εποχή για να ζήσετε και να δημιουργήσετε ποια θα ήταν αυτή και με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι θα εκφραζόσασταν καλλιτεχνικά;
Ίσως στην Αρχαία Αθήνα και θα δούλευα με το μάρμαρο που θα το ζωγράφιζα επίσης, όπου και ο χρόνος μετρούσε αλλιώς, κάτι που δεν μπορώ να κάνω τώρα, καθώς έχω ανάγκη από ένα μέσο που να μη χρειάζεται μακρόχρονη επεξεργασία, ένα μέσο «ταχύτερο».
Γενικά, πάντως, η εποχή μας με εκφράζει, η πληθώρα των υλικών, των εντυπώσεων, η ετερογένεια των προσλαμβανουσών, οι αντιφάσεις, η ταχύτητα, οι προκλήσεις, αλλά και οι δυνατότητες της εποχής μας, αποτελούν σπουδαίες πηγές έμπνευσης και ελευθερίας για μένα.
Ποια είναι η σχέση του δημιουργού με το έργο του;
Η σχέση θα έλεγα ότι είναι σχέση γεννήτορα και τέκνου. Το έργο κυοφορείται μέσα στον καλλιτέχνη, αλλά, όταν γεννιέται, σου αποκαλύπτει πράγματα που δεν είχες σκεφθεί ως τότε, σε ξαφνιάζει. Είναι μία νέα οντότητα, που, παρότι την έχεις γεννήσει εσύ, αυτή αποκτά τη δική της αυτοδυναμία, την καθοδηγείς και σε καθοδηγεί, τη γνωρίζεις και την ίδια στιγμή είναι άγνωστη και το τελικό έργο δεν είναι παρά το αποτέλεσμα μιας συνεχούς συνδιαλλαγής, ενός συνεχούς διαλόγου, μία συμφωνία μεταξύ των δύο.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Θα συνεχίσω να φιλτράρω την πραγματικότητα που βιώνω μέσα από τα έργα μου, να τα χρησιμοποιώ ώστε να την κατανοήσω ή να τη διαπλάσω και στη συνέχεια να τα παρουσιάζω στους άλλους για να λάβω την απόκριση.
Υπάρχουν δύο – τρία project σε ανάπτυξη, τα οποία ελπίζω να ολοκληρωθούν σε βαθμό να γίνουν ατομικές εκθέσεις. Παράλληλα, συμμετέχω σε ομαδικά projects.
Βιογραφικό.
Όνομα –Επώνυμο: Βασιλική Σοφρά
Τόπος γέννησης: Αθήνα
Σπουδές (τίτλος σπουδών, ίδρυμα-δάσκαλοι, χρόνος φοίτησης):
– Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας – Τομέας Ζωγραφική – Α΄ Εργαστήριο – καθηγητής Δ. Μυταράς – 1987-1993. Αποφοίτηση με βαθμό Άριστα (29/30).
– Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας – Τομέας Γλυπτική – Β΄ Εργαστήριο – καθηγητής Γ. Λάππας – 1995-2000. Αποφοίτηση με βαθμό Άριστα (28/30).
– Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας – Χαρακτική στην Α.Σ.Κ.Τ., με διετή υποτροφία εσωτερικού του Ι.Κ.Υ. , καθηγητής Γ. Γουρζής – 1993-1995.
– Γλυπτική στην Hochschule Der Kunste Βερολίνου, εργαστήριο David Evison με υποτροφία της Bosch 1995 – 1996.
– Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Τμήμα Μ.Ι.Θ.Ε. – Μεταπτυχιακές σπουδές «Βασική και Εφαρμοσμένη Γνωσιακή Επιστήμη» – Έρευνα που αφορά τη Δημιουργικότητα. 2008-2011.
– Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Σχολή Καλών Τεχνών – Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών – Υποψήφια διδάκτωρ με θέμα διδακτορικής διατριβής: Το έργο τέχνης ως πυροκροτητής της αισθητικής συνείδησης του αντιλήπτορα – Τριμελής Επιτροπή: Ρεγγίνα Αργυράκη, Αθανάσιος Ντινόπουλος, Ξενής Σαχίνης.
Κυριότερες Ατομικές εκθέσεις Εσωτερικού (Χρονολογία, χώρος, πόλη):
– 2019 Gallery Πρίσμα, Πειραιάς
– 2015, «Αυτοί και το Σύννεφο», – Επιμέλεια Ρεγγίνα Αργυράκη, Θέατρο και Χώρος Τέχνης «Αγγέλων Βήμα”, Αθήνα
– 1997 Ένωση Αποφοίτων Σχολής Καλών Τεχνών (Ε.Π.Α.Σ.Κ.Τ.), Αθήνα
– 1996 Bosch gallery, Αθήνα
– 1992 Gallery Ώρα, Αθήνα
Κυριότερες Ομαδικές εκθέσεις Εσωτερικού (Χρονολογία, χώρος, πόλη)::
– 1991, Art Heineken, Γκαλερί Titanium, Αθήνα
– 1994, «Απόφοιτοι ‘93», Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα
– 1994, «Απόφοιτοι Α.Σ.Κ.Τ. ’93 », Παλατάκι – Χαϊδάρι, Αθήνα
– – «Απόφοιτοι Α.Σ.Κ.Τ. ’93 », Λευκάδα, ζωγραφική
– 1997, «Αισχύλεια `97», Παλαιό σαπωνοποιείο Ελευσίνας, Ελευσίνα
– 1997, «Σύγχρονη Ελληνική Γλυπτική `97», Θεσσαλονίκη – Πολιτιστική Πρωτεύουσα, Ν. Παραλία, Θεσσαλονίκη
– 1998, «Για τα Παιδιά της Γιουγκοσλαβίας», Κτίριο Κωστή Παλαμά, Αθήνα
– 2000, Mediaterra στο θέατρο ‘Φούρνος’, Αθήνα
– 2000, «Λόγω Τέχνης» –Πνευματικό κέντρο Δήμου Πειραιά, Πειραιάς
– 2001 «Απόφοιτοι Α.Σ.Κ.Τ. 2000», Εκθεσιακός χώρος Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών «Εργοστάσιο», Αθήνα
– 2001, «Πλανήτης Γη 2000», 3ο Διαβαλκανικό Συμπόσιο, Σαμοθράκη
– 2001 «Μήνας Εικαστικών Τεχνών», Δήμος Αθηναίων, Τεχνόπολις – Γκάζι, Αθήνα
– 1997, Σύγχρονη Ελληνική Γλυπτική Θεσσαλονίκη
– 1997, Αισχύλεια, Ελευσίνα
– 2005-6, Cheap art, γκαλερί Αντωνοπούλου,
– 2006, «Up cut», Εναλλακτικός χώρος Βουκουρεστίου, Αθήνα
– 2006, «1945 – 2005, 60 Χρόνια Μετά» – Δημοτικό Κέντρο Τέχνης Αθηνών Πάρκο Ελευθερίας, Αθήνα
– 2006, Άνθρωποι, Χρώμα, Σίδερο 1, Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, Πέραμα
– 2006, «Cow Parade», Πλατεία Κολοκοτρώνη, Αθήνα
– 2006, Γκαλερί Ηώς, Αθήνα,
– 2007 «Σχέδιο Πόλης – Χώρος… Υπό Ένταξιν», Ορίζοντας Γεγονότων, Αθήνα
– 2007, Ανεξάρτητο Δίκτυο Καλλιτεχνών, Studio Mabrida – Παιανία, Αθήνα
– 2007, Άνθρωποι, Χρώμα, Σίδερο 2 – Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, Πέραμα
– 2008, Αντιδιαφήμιση, Πολυχώρος Bios, Αθήνα,
– Αυτή τη Φορά Να Μην Ξεχάσουμε – Μία Καμένη Έκθεση
– 2010 Athens Art2010, «Η φιλία μέσα από την Τέχνη μπορεί να αλλάξει τον Κόσμο», διεθνής έκθεση, Τεχνόπολις – Γκάζι, Αθήνα
– 2010, «Ο Αρχαίος Ελαιώνας της Κρήτης στο Βάθος του Χρόνου» – Τ.Ε.Ι. Κρήτης, Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Κρήτης (Δ.Ε.Κ.Κ.), Ηράκλειο, Κρήτη
– 2011, «Not Female at all» – αίθουσα τέχνης «Χοροστάσιον», Αθήνα
– 2011, «Εικονοποίηση» – Ίδρυμα Κακογιάννη, Αθήνα
– 2011, «Pet City» – Χώρος Τέχνης Μελάνυθρος, Αθήνα
– 2011, «Εφήμερη Τέχνη» – Στρατόπεδο Κόδρα, Θεσσαλονίκη
– 2012, Ενστάσεις Βιοποικιλότητας – Π. Κέντρο Ελληνικού, Αθήνα
– 2013, «Greece No Problem», Ορίζοντας Γεγονότων, Εναλλακτικός Χώρος Ορίζοντα Γεγονότων, Αθήνα
– 2013, «Greece No Problem», Ορίζοντας Γεγονότων, Δημοτικά Λουτρά Πάτρας
– 2013, «Άνθρωποι – Χρώμα – Σίδερο», Πολυχώρος «Μάνος Λοΐζος», Νίκαια,
– 2014, «Παγκόσμιο Συνέδριο Φιλοσοφίας» Ε.Κ.Π.Α. – Φιλοσοφική Σχολή, Αθήνα
– 2014, «Αόρατα Νησιά» – Ορίζοντας Γεγονότων – Art Athina 2014, Αθήνα
– 2014, «Κήπος-Τόπος-Τρόπος» – Art Athina2014, Αθήνα
– 2014, Τέχνη και Τρέλα, Έκθεση βίντεο-τέχνης Εντός / Εκτός Εαυτού Booze Cooperativa, Αθήνα
– 2014, Castaways – Αθήνα 2014, Anima – εκθεσιακός χώρος The Loft, Αθήνα
– 2014, Αυτό που δεν ξέρω, Πνευματικό Κέντρο Μελίνα Μερκούρη Δήμου Κορυδαλλού
– 2014, Timely – Διεθνές Συνέδριο για την Αντίληψη του χρόνου, Πανεπιστήμιο Ιονίου, Κέρκυρα
– 2015, «You Have the right to remain silent» – Ορίζοντας Γεγονότων – Art Athina 2015, Αθήνα
– 2016 «Με τα Απολύτως Απαραίτητα» – Ορίζοντας Γεγονότων – Art Athina 2016, Αθήνα
– 2016 «Με τα Απολύτως Απαραίτητα» – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας, Φλώρινα
– 2016, Με τα Απολύτως Απαραίτητα – Το Τραίνο στο Ρουφ, Αθήνα
– 2016, «Αρχαίος Ικέτης – Σύγχρονος Πρόσφυγας» – Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Συνεδρίου Φιλοσοφίας «Η Φιλοσοφία του Αριστοτέλη», Αθήνα
– 2016, «Γαλάζιο του Αιγαίου», Πολ/κό κέντρο “Άγ. Αθανάσιος” Νάουσα, Πάρος
– 2016, «Οίκος ενοχής», Ομάδα “Ορίζοντας γεγονότων”, “Platforms Project 2017”, Αθήνα
– 2016, «Δειπνοσοφιστές», “Χανιart 2017, Αίθουσα τέχνης Match & More, Χανιά
– 2016, «Γέφυρες» – Βουλευτήριο – Ναύπλιο
– 2017, «Η γυναικεία μορφή στη σύγχρονη ελληνική εικαστική τέχνη» MaLou Art Consulting & Gallery, Αθήνα
– 2018, «ο Κήπος της Εδέμ», γκαλερί «Πρίσμα», Πειραιάς
– 2018, «Τοπολογίες», LaLa Art Group, “Platforms Project 2018”, Σχολή Καλών Τεχνών, Αθήνα
– 2018, «Τα καΐκια που πληγώναμε», Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά, Πειραιάς
– 2019, «ΜΝΗΜΗ – Τέχνες εν Καμίνω» – Καλλιτεχνικό Σχολείο Κερατσινίου – Δραπετσώνας,
– 2019, “Restless Waters” Πολυχώρος Μηχανουργείο, – ArtWave Festival – Πάτρα
– 2019, “Topologies – Phytologies” – Platforms Project 2019 με την ομάδα LaLa Art Group, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Αθήνα
– 2019, «Λαγανάς, τόπος ωοτοκίας, τόπος ονείρου, τόπος αναστοχασμού», ξενοδοχείο “Galaxy Resort”, Ζάκυνθος
– 2019, “Τα καΐκια που πληγώναμε», Σκιάθος
– 2019, “Art Athina”, Art Prisma gallery, Ζάππειο Μέγαρο, Αθήνα
– 2019, «Γλυπτική», Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, Αθήνα
Κυριότερες Ομαδικές εκθέσεις Εξωτερικού (Χρονολογία, χώρος, πόλη)::
– 1991, «Μοιρασμένη Λευκωσία», Πύλη Αμμοχώστου – Λευκωσία, Κύπρος
– 1993, 4η Biennale του Maastricht – 1993 ως απόφοιτη masterclass με την ομάδα του Richard Deacon, Ολλανδία
1993, «La Maison des pages» – Bibliotheca Wittockiana a.s.b.l., Βρυξέλλες, Βέλγιο
– 1994, «Απόφοιτοι Α.Σ.Κ.Τ. ’93 », Οδησσός, Ουκρανία
– 2008, «XIV Poeti E Paesaggi: Arte E Natura», 14η Biennale ποίησης Αλεξάνδρεια, Ιταλία
– 2008, 3η Biennale του Πεκίνου, “Colors and Olympism”, Κίνα
– 2009, Cette fois – Ci Il Ne Faut Pas Oublier – une exposition ‘brulée’, Γενικό Προξενείο Ελληνικό Σπίτι, Παρίσι, Γαλλία
– 2014, Unlike Festival – Oslo, Νορβηγία
– 2017, «Και τα Φύλλα της Ελιάς έσταζαν Φως» – παλαιό τζαμί, Καλαβασός, Κύπρος
– 2018, “Art Box Projects”, Armory Artweeks New York, U.S.A.
– 2018, «Άξιος Εστί», Μουσείο Τολστόϊ, Γιάσναγια Πολιάνα, Ρωσία
Βραβεία – Διακρίσεις:
– 1990, Υποτροφία Επίδοσης Έτους Ι.Κ.Υ. στο 3ο έτος σπουδών
– 1994, Μεταπτυχιακή Υποτροφία Εσωτερικού στη Χαρακτική από το Κρατικό Ίδρυμα Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.), 2ετές Πρόγραμμα. Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών
– 1996, Τιμητική Διάκριση από την Καλλιτεχνική Επιτροπή της Gallery Bosch με το Βραβείο Συμμετοχής για το έργο το οποίο παρουσίασε κατά την εκθεσιακή περίοδο των ετών 1995 – 1996
– 1997, Υποτροφία από το Σωματείο Εικαστικών Καλλιτεχνών του Βερολίνου ΕΠΕ (Notgemeinschaft der Deutschen Kunst), με την ανάληψη εξόδων ενοικίου για να εργαστεί στο εργαστήριο γλυπτικής Kulturwerk, αίθουσα μετάλλου, από 15/04/1997 – 07/07/197
– 1996, Υποτροφία ενός έτους για σπουδές στη Γερμανία από την εταιρεία Bosch. Hochschule Der Kunst of Berlin
– 2006, Έπαινος για τη συμμετοχή της στην Έκθεση Ζωγραφικής που διοργάνωσε ο Όμιλος UNESCO Νομού Πειραιώς & Νήσων και τα Σχολεία DOGA στα πλαίσια της αποστολής στην Κωνσταντινούπολη 2-8/01/2006.
– 2006, Έπαινος για τη συμμετοχή στην έκθεση ζωγραφικής «Ζω-Γραφώ για την Αμοργό», από τον Όμιλο Unesco Νομού Πειραιώς και Νήσων.
– 2018, Επιλέχθηκε για συμμετοχή στην έκθεση “Art Box Projects”, Armory Artweeks New York, U.S.A.
Μέλος άλλων οργανώσεων εθνικών ή διεθνών σχετικών με τα εικαστικά:
– 1993 – 2019, Μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, στα τμήματα Ζωγραφικής και Γλυπτικής
– 2008 – 2019, Αντιπρόεδρος στον Ο.Σ.Δ.Ε.Ε.Τ.Ε (“Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων των Εικαστικών Τεχνών και εφαρμογών τους), – Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος
– 2003 – 2008, Γενική Γραμματέας του Ο.Σ.Δ.Ε.Ε.Τ.Ε (“Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων των Εικαστικών Τεχνών και εφαρμογών τους)
– 2000 – 2012, Μέλος της Επιτροπής Παιδείας του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος
– 2007 – 2008, Μέλος της Α΄/βάθμιας Επιτροπής Κατάταξης και Κρίσης του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος.
