100 χρόνια από την πρώτη έκδοση του «ΟΔΥΣΣΕΑ» του ΤΖΑΙΗΜΣ ΤΖΟΫΣ στις 2 Φεβρουαρίου του 1922

Βιβλιοεπιλογές από τη Μαίρη Γκαζιάνη

Στις 2 Φεβρουαρίου του 1922, την ημέρα  των τεσσαρακοστών γενεθλίων του Τζαίημς Τζόυς, ο οίκος Shakespeare & Co. εκδίδει τον Οδυσσέα σε 1.000 αντίτυπα, εκ των οποίων τα 750 είναι αριθμημένα.

Ο Οδυσσέας θεωρείται από μεγάλη μερίδα κριτικών το αριστούργημα του 20ού αιώνα.

Στην Ελλάδα εκδόθηκε το 1990 από τις εκδόσεις Κέδρος, σε μετάφραση του Σωκράτη Καψάσκη και επιμέλεια του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου.

Γι’ αυτόν τον μεταφραστικό άθλο ο Σωκράτης Καψάσκης το 1992 τιμήθηκε με το ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ.

Πρόκειται για ένα βιβλίο στο οποίο όλοι χρωστάμε κι από το οποίο κανένας μας δεν μπορεί να ξεφύγει. T.S. Eliot

Ίσως να μην υπάρχει άλλο βιβλίο στην παγκόσμια λογοτεχνία που να απογοητεύει τόσο απελπιστικά τον προτιθέμενο αναγνώστη του, από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο, από τις πρώτες κιόλας γραμμές και που ταυτοχρόνως να εξακολουθεί να πουλάει πάνω από εκατό χιλιάδες αντίτυπα το χρόνο.

[…] Στο εξωτερικό έχουν πια γραφεί τόσα γι’ αυτό το βιβλίο ώστε με πολύ κόσμο συμβαίνει το παράδοξο: αποδέχονται τη διαδικασία να γίνουν αναγνώστες του ως αποτέλεσμα κοινωνικού καταναγκασμού, για να μη θεωρηθούν απληροφόρητοι, αμόρφωτοι. Αυτός ο, πολύ διαδομένος στις δυτικές μητροπόλεις, πολιτιστικός κανιβαλισμός καταλήγει πάντα σε θλιβερά αποτελέσματα: αυτού του τύπου οι αναγνώστες όχι μόνο δεν “καταλαβαίνουν” ποτέ το βιβλίο, αλλά κυρίως χάνουν την απεριόριστη απόλαυση που παραχωρεί μόλις το αντιμετωπίσεις με διαφορετική “ανοιχτή” διάθεση.

[…] Ίσως ακόμα να μην υπάρχει άλλο κείμενο στην παγκόσμια λογοτεχνία που να απαιτεί σε τέτοιο βαθμό τη συνέργεια του αναγνώστη –κείμενο που στην κυριολεξία ικετεύει να «παίξεις» μαζί του την ανάγνωση.

[…] Βιβλία σαν το Ulysses έχουν μυητικό χαρακτήρα, δηλαδή τα διαβάζει κανείς όπως τη Βίβλο ή τα ομηρικά έπη: στο μάκρος του βίου και στη διαδρομή της πνευματικής του πορείας.

Άρης Μαραγκόπουλος, Ulysses, Οδηγός ανάγνωσης, Κέδρος, 2001, Τόπος, 2010

Εκδόσεις: Κέδρος, ISBN: 978-960-04-0388-6, Έτος έκδοσης: 1990, Σελ.: 824, Τιμή: 34.83€