Ειρήνη Παραδεισανού: “Ποίηση είναι σαν ένας μαγικός πολτός από αρώματα, χρώματα και δίνη ήχων που ήπια τότε που έγραψα πρώτη φορά κι ένιωσα να πετάω…”

Επιμέλεια συνέντευξης: Χρήστος Κατσίδης. Φοιτητής μουσικής στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Ειρήνη, πώς άρχισε η αγάπη σου για την ποίηση; Ποια  ήταν η αφορμή; Είχα έναν έρωτα για τις λέξεις από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Και μια κρυφή περιέργεια για όλα όσα με πολιορκούσαν από παιδί. Μοναχικό παιδί, δε μίλαγα πολύ, αλλά κοίταζα και άκουγα.  Και όταν έμαθα να διαβάζω, οι λέξεις στα βιβλία άνοιξαν στα μάτια μου ένα παράλληλο σύμπαν που με παρηγορούσε και το θαύμαζα. Αν θα ήθελα να δώσω ένα σημείο έναρξης του ταξιδιού αυτού, ίσως ήταν τότε στη γ’ Δημοτικού που συνειδητοποίησα ότι η γραφή για μένα είναι λύτρωση. Θυμάμαι σε μια έκθεση για το σχολείο, το ένιωσα αυτό. Έγραφα και βίωνα μέσα μου το πέταγμα.

Τι σημαίνει για σένα η ποίηση; Ποίηση είναι η αρρώστια μου που όνομα δεν έχει, μα και το γιατρικό μου ταυτόχρονα. Είναι σαν ένας μαγικός πολτός από αρώματα και χρώματα και δίνη ήχων που ήπια τότε που έγραψα πρώτη φορά κι ένιωσα να πετάω. Το ποίημα γράφεται πρώτα μέσα μου. Το γράφουν τα λόγια των άλλων, οι εικόνες που ρουφούν τα μάτια μου, οι λέξεις που καρφώνονται μέσα μου. Και μερόνυχτα σιωπής που γράφουν στο σώμα μου. Και ξαφνικά, εκεί που λες πως σε ξέχασε η ποίηση και άλλο πια δεν έχει, έρχεται ο πρώτος στίχος.

Παρουσίασέ μας τις ποιητικές σου δουλειές. Ποιο ήταν το έναυσμα για να αρχίσεις να γράφεις; Αρχικά αποζητούσα τη λύτρωση από το βάρος που κουβαλούσα μέσα μου. Έναυσμα τότε ήταν κυρίως ο θυμός για όλα όσα έβλεπα κι ένιωθα. Ευτυχώς αυτό στην πορεία άλλαξε. Κατάφερα να σκοτώσω μέσα μου τον θυμό και τη μνησικακία, όπως το είπε πολύ όμορφα ο Αλμπέρ Καμύ. Νομίζω πως οφείλουμε όλοι μας να το κάνουμε αυτό. «Να σταθούμε σε ίση απόσταση από την αθλιότητα και τον ήλιο». Αυτή η φράση του Καμύ με ακολουθεί. Και όσο ωριμάζω, πασχίζω να την ακολουθήσω .

Το πρώτο βιβλίο μου με τίτλο Ρητορική ένδεια βγήκε από τις εκδόσεις Βακχικόν το 2013 και δέκα χρόνια μετά έχω τέσσερα βιβλία ποίησης με το τελευταίο, τις Παιδικές παλάμες, να έχει βγει το 2021.

Πες μας τρείς» σταθμούς «που καθόρισαν το προσωπικό ποιητικό σου ύφος (ποιητές, στιχουργούς). Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας, είπε ο αγαπημένος μου Σεφέρης.

Αν ήθελα να μιλήσω για τρεις μονάχα σταθμούς θα επέλεγα αρχικά τα παιδικά και εφηβικά μου διαβάσματα από τη βιβλιοθήκη του πατέρα μου που λατρεύει τον Καζαντζάκη και τον Κωστή Φραγκούλη.

Πρώτος σταθμός λοιπόν η βιβλιοθήκη του πατέρα μου που από μικρή ξεκοκκάλισα: Καζαντζάκης, Τολστόι, Ντίκενς, ο λατρεμένος μου Ντοστογιέφσκι στον οποίο ολοένα επανέρχομαι.

Δεύτερος σταθμός οι κλασικές σπουδές μου: Όμηρος, οι τρεις τραγικοί ποιητές. Τα προσωπικά μου διαβάσματα: Καβάφης, Σολωμός, Σεφέρης, Πεσσόα, Γιώργος Χειμωνάς, Σαίξπηρ, Βιζυηνός, Παπαδιαμάντης, Αλμπέρ Καμύ, Ντύλαν Τόμας, Γκέοργκ Τρακλ.

Τρίτος σταθμός η φιλοσοφία: Οι πλατωνικοί διάλογοι που διαβάζω απ’ το πρωτότυπο για μένα είναι ποίηση. Αλλά και ο μέγιστος Τζορντάνο Μπρούνο και ο Σίλλερ στον οποίο έχω αφιερώσει τα τελευταία δύο χρόνια της μελέτης μου.