Γράφει ο Νίκος Μουρατίδης
Η “κραυγή” δεν είναι ένας πίνακας, είναι μια σειρά από εξπρεσιονιστικούς ζωγραφικούς πίνακες του Νορβηγού Έντβαρτ Μουνκ (Edvard Munch), που απεικονίζει μια αγωνιούσα μορφή με φόντο ουρανό σε χρώμα κόκκινο του αίματος.
Οι τεχνοκριτικοί θεωρούν πως συμβολίζει το ανθρώπινο είδος κάτω από τη συντριβή του υπαρξιακού τρόμου.
«Η Κραυγή» (Skrik) είναι το πιο γνωστό έργο του και το πιο… ταλαιπωρημένο, μια και έχει υπάρξει στόχος πολλών γνωστών κλοπών. Το 1994 κλάπηκε η εκδοχή της Εθνικής Πινακοθήκης. Ανακτήθηκε αρκετούς μήνες μετά. Το 2004 κλάπηκαν 2 έργα από το Μουσείο Μουνκ, η “Κραυγή” και η “Μαντόννα”. Και οι δύο πίνακες ανακτήθηκαν το 2006. Είχαν υποστεί φθορές που έπρεπε να διορθωθούν και επέστρεψαν στην κοινή θέα τον Μάιο του 2008. Και μετά άρχισαν όλοι να λένε πως οι πίνακες ξεθωριάζουν. Αιτία η υγρασία. Από τότε που διαπιστώθηκε «Η Κραυγή» σπάνια εκτίθεται και το μουσείο το προστατεύει σε συνθήκες αποθήκευσης με ελεγχόμενο φωτισμό, θερμοκρασία και υγρασία. Με βάση την ανάλυσή των έργων του, οι ερευνητές έχουν βρει ότι ο πίνακας μπορεί να διατηρηθεί και να εκτεθεί εάν τα επίπεδα υγρασίας διατηρούνται σε σχετική υγρασία 45% ή χαμηλότερα και διατηρώντας τον τυπικό φωτισμό. Σήμερα, ο πίνακας και τα άλλα έργα τέχνης του Μουνκ αποθηκεύονται και εκτίθενται σε περίπου 50% σχετική υγρασία και θερμοκρασία 20° C.
Ο Μουνκ δημιούργησε διάφορες εκδοχές της Κραυγής με διάφορα μέσα. Το Μουσείο Μουνκ έχει μια από τις δύο ζωγραφικές εκδοχές (1910) και ένα παστέλ. Η Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας έχει την άλλη ζωγραφική εκδοχή (1893). Μια τέταρτη εκδοχή, σε παστέλ, είναι στην ιδιοκτησία του Νορβηγού δισεκατομμυριούχου Petter Olsen. Ο Μουνκ δημιούργησε επίσης μια λιθογραφία (1895) της εικόνας.
Σε μια σελίδα στο ημερολόγιό του από το 1892, ο Μουνκ περιγράφει την έμπνευσή του για τον αρχικό πίνακα: “Περπατούσα σ’ ένα μονοπάτι με δυο φίλους – ο ήλιος έπεφτε – ξαφνικά ο ουρανός έγινε…..
Διαβάστε εδώ όλη την ιστορία: