Γιάννης Ποταμούσης: «Εκεί που σταματάει η λογική ξεκινάει η μουσική»

…Η μουσική είναι μία άλλη «κιβωτός της ψυχής» στην οποία ζουν συναισθήματα και σκέψεις που πολλές φορές δεν μπορούν να ειπωθούν με λόγια.

Η πρώτη σας μουσική ανάμνηση; Σε ηλικία 9 ετών η γιαγιά μου, μου αγόρασε ένα μικρό αρμόνιο. Θυμάμαι ότι όταν το είδα ενθουσιάστηκα! Ξεκίνησα να παίζω αυθόρμητα μελωδίες και ρυθμούς με αμείωτο ενδιαφέρον. Μέσα από αυτό το «παιχνίδι» ανακάλυψα μια καινούρια μορφή έκφρασης: Την μουσική και την αγάπη για το πιάνο. Πολύ αργότερα όταν ήμουν 12 ετών κατάφερα να ξεκινήσω μαθήματα πιάνου. Στο ωδείο θυμάμαι καθόμουνα αρκετές ώρες και άκουγα έξω από τα δωμάτια διδασκαλίας άλλα παιδιά που έκαναν μάθημα. Ακούγοντας τους άλλους μαθητές να παίζουν κυρίως τους προχωρημένους, αντιλαμβανόμουνα την ανάγκη να υιοθετήσω την μουσική ως τρόπο της ζωής μου. Από τότε η μουσική είναι η μόνιμη συντροφιά μου στην μέχρι τώρα πορεία μου.

Ποιον μουσικό θαυμάζετε και με ποιον Μουσικό θα θέλατε να βρεθείτε επί σκηνής; Ξεχωρίζω τον μαέστρο Τσελιμπιντάκε για την αστείρευτη γνώση και σοφία για την μουσική και τον Χόροβιτς για τον συνδυασμό της πηγαίας του μουσικότητας, δεξιοτεχνίας και τον μεστό του πιανιστικό ήχο. Ίσως να είναι αδύνατον να απαριθμήσω πόσους μουσικούς θαυμάζω και με πόσους θα ήθελα να βρεθώ επί σκηνής. Για εμένα κάθε συνεργασία είναι μια δημιουργική πρόκληση. Αν είχα την επιλογή θα διάλεγα να συμπρατω με μουσικούς που στοχεύον σε μουσικές ερμηνείες που αγγίζουν την ψυχή.

Περιγράψτε την μέχρι τώρα πορεία σας στη μουσική. Υπήρξαν επιρροές καθοριστικές; Στάθηκα πολύ τυχερός με τους καθηγητές που σπούδασα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό γιατί με βοήθησαν να αναπτυχθώ ως νέος πιανίστας. Ξεχώρισα ένα καθηγητή τον John Kamitsuka από την Ιαπωνία, ο οποίος με βοήθησε να ενεργοποιήσω την εσωτερική μου ακοή καθώς και να ενώνω την ερμηνεία των έργων με την ψυχή μου. Αυτό που πάντα είχε ο John ως θεμελιώδη λίθο της διδασκαλίας του είναι το ότι «η μουσική είμαστε εμείς». Επίσης καθοριστικό ρόλο στην μουσική μου πορεία ήταν η συνεργασία μου με το New Jersey City University και Pennsylvania Academy of Music όπου ανακάλυψα την μεγάλη μου αγάπη για την διδασκαλία. Ενώ παράλληλα έχω μια ενεργή πιανιστική δραστηριότητα, μεγάλο μέρος της μουσικής μου πορείας είναι αφιερωμένο στην παιδαγωγική του πιάνου. Παράλληλα στα Εμιράτα δημιούργησα μία καινούρια σειρά συναυλιών το ”Pollen” του οποίου ο σκοπός είναι να φέρει κοντά παιδιά με ταλέντο στην μουσική από όλη την χώρα και να τους δίνει την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε μία συναυλία επαγγελματικών προδιαγραφών.

Μία συνεργασία που ονειρεύεστε; Ως πιανίστας θα ήθελα να συμπράξω με πολλούς μουσικούς και ορχήστρες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Αυτό όμως που πραγματικά ονειρεύομαι είναι να συνεργαστώ με το Υπουργείο Πολιτισμού και με συνάδελφους μουσικούς στην Ελλάδα με σκοπό να βάλουμε τα θεμέλια για την πρώτη Μουσική Ακαδημία στην χώρα μας. Τα διπλώματα των Ελληνικών ωδείων είναι αδιαβάθμητα και δεν αναγνωρίζονται στο εξωτερικό. Θεωρώ ότι επιβάλεται για μία χώρα με πλούσιο πολιτισμό να οργανώσει τις τέχνες εκτέλεσης σε ανώτατο επίπεδο σπουδών. Η Ελλάδα έχει σπουδαίους μουσικούς που με την κατάλληλη υποστήριξη από τους αρμόδιους φορείς η μουσική και οι τέχνες γενικότερα θα μπορέσουν όχι μόνο να συνεχίζουν να εξελίσσονται αλλά και να γίνει και ανταγωνιστική.

Ποια είναι τα συναισθήματά σας μέσα στην περίοδο της πανδημίας; Αυτό που συνειδητοποίησα σε αυτή την φρικτή περίοδο της πανδημίας και της απομόνωσης που ζούμε είναι ότι το πιο σημαντικό επίτευγμα είναι να επικεντρωθείς στο «εδώ και τώρα». Προσπαθώντας να βρω κάτι θετικό αυτά μέσα από τα τόσα αρνητικά που έφερε στην ζωή μας η περίοδος αυτή, βρήκα την ευκαιρία για συλλογισμό. Μετά από πολλά χρόνια βρήκα την ησυχία να κάνω μία αυτοκριτική και να αποτάξω ότι ήταν περιττό ενώ ταυτόχρονα να συνταχτώ με ότι είναι ουσιαστικό και αληθινό. Θέλω να πιστεύω ότι η εποχή της καλλιτεχνικής παύσης θα μας δυναμώσει και θα μας βγάλει σε μία καινούρια πραγματικότητα της οποίας στόχος θα είναι η ενδυνάμωση της ψυχής και του πνεύματός μας το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις τέχνες. Η μουσική δεν θα σταματήσει γιατί μέσα από αυτή ο άνθρωπος γαλουχήθηκε, γαλήνεψε, μετέφερε μηνύματα και παραδόσεις, έκλαψε, γλέντησε και αγάπησε. Δηλαδή αισθάνθηκε άνθρωπος.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Τον Ιούνιο το 2020 έχω ήδη δεχτεί πρόσκληση από το Βρετανικό Συμβούλιο στην Σρι Λανκα να παρουσιάσω και να γνωρίσω διαδικτυακά το πιάνο σε παιδιά που δεν έχουν το τρόπο να έρθουν σε άμεση επαφή με την μουσική και ίσως να μην έχουν δει και ποτέ ένα πιάνο. Καθώς επίσης να παρουσιάσω έργα συνθετών για πιάνο σε ομάδες παιδιών που ήδη ασχολούνται με την μουσική. Παράλληλα με την διδακτική μου δραστηριότητα ετοιμάζω ρεσιτάλ πιάνου με έργα του Ντεμπισύ και του Ραχμανινοφ που θα παρουσιαστεί τον Οκτώβριο διαδικτυακά και από Ιανουάριο με κοινό (Θεού Θέλοντος) σε διάφορα μέρη. Στα μελλοντικά μου σχέδιά είναι να πραγματοποιήσω συναυλίες και στην Ελλάδα. Πιο μακρινό σχέδιο είναι να γράψω ένα βιβλίο που θα εστιάζει σε ασκήσεις τεχνικής αλλά και ερμηνείας πάνω σε θέματα πιάνου.

Γιατί χρειάζεται η μουσική στη ζωή μας; «Εκεί που σταματάει η λογική ξεκινά η μουσική!». Η μουσική μας ταξιδεύει, μας φέρνει αναμνήσεις, μας ενώνει με τους ήχους και τον ρυθμό και κρατάει ζωντανές τις ευαισθησίες μας. Η μουσική είναι μία άλλη «κιβωτός της ψυχής» στην οποία ζουν συναισθήματα και σκέψεις που πολλές φορές δεν μπορούν να ειπωθούν με λόγια. Χωρίς τη μουσική θα είμαστε «ανάπηροι» και «στείροι». Η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι στην ζωή μας. Όπως και όλες οι τέχνες, η μουσική είναι ανορθωτήρας του πνεύματος και της ψυχής. Είναι ένας πύρινος στύλος που φωτίζει τον πολιτισμό και τις ζωές μας. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε τη μουσική στη ζωή μας!

Βιογραφικό: Γιάννης Ποταμούσης Χαρακτηρίστηκε ως «Έλληνας βιρτουόζος» από τους κριτικούς του New Jersey Press και ως «Κολλοσός των πλἠκτρων» απὀ την εφημερίδα Passiatempo και είναι αναγνωρισμένος διεθνώς ως «χαρισματικός και γεμάτος πάθος πιανίστας που ξεχωρίζει για την καλλιτεχνικότητα καθώς και την εσωτερική και ποιητική του έκφραση.» Η εφημερίδα Kölner Stadt Angeiger έγραψε για την ερμηνεία του στο πέμπτο κοντέρτο του Μπετόβεν: «…ο Ιωάννης Ποταμούσης εντυπωσίασε το κοινό με την δυναμική παρουσία καθώς και με την δυνατότητα που έχει να δημιουργεί διάλογο με την ορχήστρα», «εκπληκτική δεξιοτεχνία….μοναδική ατμόσφαιρα» έγραψε η Cincinnati Post. Η Voice of America έγραψε «Ο Ιωάννης Ποταμούσης στο ντεμπούτο του στo Symphony Space στο Manhattan ερμήνευσε το πρώτο κοντσέρτο του Tchaikovsky με τεράστια επιτυχία. Απέσπασε κολακευτικά σχόλια και κριτικές». Η εφημερίδα Gulf News για τις συναυλίες του στο Dubai έγραψε : «…αξίζει να ακούει κανείς τον πιανίστα Ιωάννη Ποταμούση να ερμηνεύει την Ισπανική Ραψωδία του Liszt. Καθώς τον παρακουλουθούσαμε να ταυτίζεται με την μουσική, μαζί του και εμείς γοητευτήκαμε από την μουσική η οποία μας έκοψε κυριολεκτικά την ανάσα….» «….όλοι θα έπρεπε να δουν και να ακούσουν τον Ιωάννη Ποταμούση στην σκηνή, μπορεί να είναι θυελλώδεις κάποιες φορές, με χιούμορ κάποιες άλλες, ενώ μπορεί να γίνει και απαλός σαν αέρας».

Έχει εμφανιστεί σε σημαντικές αίθουσες στην Ευρώπη, Μέση Ανατολή αλλά και Αμερική. Στην Ελλάδα έχει εμφανισθεί με την ΚΟΑ το 2000 αλλά και στο διεθνές φεστιβάλ της Σύμης. Έχει επίσης εμφανισθεί στην Κύπρο σε ατομικό ρεσιτάλ στο θέατρο ΠΑΣΥΔΥ. Στην τελευταία του περιοδεία στην Μέση Ανατολή έπαιξε τέσσερα ατομικά ρεσιτάλ στο Dubai και Abu Dhabi· συνέπραξε, επίσης, και με την Ορχήστρα των Εμιράτων ως σολίστ, ενώ ακολούθησαν μία σειρά ρεσιτάλ στην Ιερουσαλήμ.

Οι εμφανίσεις του στη Νέα Υόρκη έχουν γίνει στα πλαίσια του μουσικού θεσμού «Trinity Concert Series» καθώς και στο φεστιβάλ Schumann και Bach του Mannes College of Music, στο Steinway Hall του Manhattan, στο Harvard Club, στο Metropolitan Club, στο Symphony Space, στο Γερμανικό Προξενείο κ.α. Επίσης, έχει εμφανισθεί στο Schenectady της Πολιτείας Νέας Υόρκης, στο Aronoff Center του Cincinnati, στο Memphis University, στο Margaret Williams Hall στη Νέα Ιερσέη, στην αίθουσα συναυλιών του New Mexico Music University μεταξύ άλλων. Έχει συμπράξει ως σολίστ με πολλές ορχήστρες: New Amsterdam Symphony Orchestra, Collegium Music Koeln, the Summit Festival Orchestra New Jersey, the New Jersey City Symphony Orchestra, Santa Fe Concert Association Symphony Orchestra, Deaborn Symphony Orchestra, Santa Fe Community Orchestra, Musica Da Camera, και Rutgers Symphony Orchestra.

Κατά την περίοδο των σπουδών του απέσπασε σημαντικά βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς. Το 2001 κέρδισε το δεύτερο βραβείο στο World Piano Competition στο Cincinnati· την ίδια χρονιά κέρδισε την πρώτη θέση στον International Piano Concerto Competition της NASO, New York. Στον διεθνή διαγωνισμό πιάνου στην Santa Fe του New Mexico απέσπασε την πρώτη θέση στην κατηγορία κοντσέρτου ερμηνεύοντας το πρώτο κοντσέρτο για πιάνο του Tchaikovsky (2004). Συγκαταλέγεται, επίσης, ανάμεσα στους βραβευθέντες στον διεθνή διαγωνισμό πιάνου για την καλύτερη σονάτα του Beethoven στο Μemphis του Tennessee. Στη Ελλάδα έχει επίσης βραβευθεί με το βραβείο Μυκονίου σε διαγωνισμό πιάνου που διοργάνωσε η Ακαδημία Αθηνών το 1998.

Την περίοδο 2011 ἐως και σήμερα εργάζεται ως υπεύθηνος της σχολἠς πιἀνου στο Brighton College, Abu Dhabi και ως καθηγητής πιάνου στο New York University Abu Dhabi. Από το 2015 στο Abu Dhabi είναι ο συν-ιδρυτής της σειράς συναυλιών για νέους καλλιτέχνες «Pollen- spreading the seeds of Music» υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Διατελεί μέλος της κριτικής επιτροπής όλων των μεγάλων διαγωνισμών πιάνου στα ΗΑΕ συμπεριλαμβανομένου και του διαγωνισμού Chopin στo Abu Dhabi.