Χρίστος Χριστοφόρου: “Σκοπός μας είναι, αφενός η υψηλή κατάρτιση των μαθητών στην ερμηνεία του κυρίου οργάνου ειδικότητάς τους και αφετέρου η σφαιρική, αλλά, ταυτόχρονα, περιεκτική μουσική μόρφωση, το ήθος η καλαισθησία και καλλιέργειά τους”

Ποια είναι η πρώτη σας μουσική ανάμνηση;

Θυμάμαι έντονα το ηχητικό σήμα έναρξης του βραδινού δελτίου ειδήσεων από την τηλεόραση του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου. Ήμουν σε ηλικία 2-3 χρονών όταν το πρωτάκουσα και όπως έμαθα πολύ αργότερα – κατά τη διάρκεια των μουσικών σπουδών μου – το εν λόγω απόσπασμα προέρχεται από το έργο Τα Εγκαίνια του Οίκου (Die Weihe des Hauses), μια οβερτούρα την οποία συνέθεσε ο Λ.Β. Μπετόβεν το 1822 για τα εγκαίνια του Theater in der Josefstadt της Βιέννης.

Περιγράψτε μας τη μέχρι σήμερα πορεία σας στη μουσική.

Η ενασχόλησή μου με τη μουσική ξεκίνησε σχετικά αργά, στα δεκαέξι μου χρόνια όταν, αυτοδίδακτος, άρχισα να μαθαίνω μπουζούκι. Στη συνέχεια, στο Εθνικό Ωδείο Κύπρου μελέτησα κλαρινέτο και Αρμονία ενώ υπηρέτησα για δύο χρόνια στη Στρατιωτική Μουσική Εθνικής Φρουράς. Ακολούθως συνέχισα τις σπουδές μου στο Indiana State University στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αποκτώντας Πτυχίο Μουσικής (BSc in Music Theory). Υπηρετώ ως καθηγητής Μουσικής στη Μέση Εκπαίδευση από το 1997 και ως Διευθύνων του Μουσικού Λυκείου Λευκωσίας από το 2012. Επίσης, διετέλεσα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου από το 2013 μέχρι το 2019.

Μια συνεργασία που ονειρεύεστε;

Αν και οι σπουδές μου αφορούν στην κλασική μουσική, τα ακούσματα της παιδικής μου ηλικίας προέρχονται από την ελληνική μουσική. Κατά την εφηβεία μου θαύμαζα τον Γιώργο Νταλάρα και ήταν κρυφή μου επιθυμία μια συνεργασία μαζί του.

Το εφηβικό αυτό όνειρο πραγματοποιήθηκε το 2012 όταν ως καθηγητής στο Μουσικό Λύκειο Λευκωσίας είχα την ευθύνη των ενορχηστρώσεων, της διδασκαλίας και διεύθυνσης της μαθητικής ορχήστρας που συνόδευσε τον Γιώργο Νταλάρα σε συναυλία αφιέρωμα στα 200 χρόνια από την ίδρυση του Παγκυπρίου Γυμνασίου. Αργότερα, το 2014 ως Διευθύνων πλέον του Μουσικού Λυκείου Λευκωσίας και σε συνέχεια της επιτυχημένης συνεργασίας που είχαμε το 2012, συνεργαστήκαμε και πάλι επί σκηνής με τον Γιώργο Νταλάρα σε συναυλία υπό τον τίτλο «Κύπρος Θαλασσοφίλητη: Από τον Επιτάφιο στην Ανάσταση»

Μιλήστε μας για τον θεσμό του Μουσικού Σχολείου στην Κύπρο.

Μέσα στα πλαίσια της προσπάθειας εκσυγχρονισμού του εκπαιδευτικού συστήματος, το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΠΑΝ) προχώρησε στη λειτουργία του Μουσικού Σχολείου, για να δώσει τη δυνατότητα σε ταλαντούχους και φιλόμουσους μαθητές που το επιθυμούν, να ακολουθήσουν ένα πρόγραμμα μουσικών σπουδών χωρίς όμως να υστερούν σε γενική παιδεία.
Ο θεσμός του Μουσικού Σχολείου στην Κύπρο πρωτοξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2006 με τη λειτουργία του Μουσικού Λυκείου Λευκωσίας στο ιστορικό Παγκύπριο Γυμνάσιο. Στη συνέχεια ο θεσμός επεκτάθηκε στον γυμνασιακό κύκλο ενώ σήμερα λειτουργούν πέντε εξατάξια Μουσικά Σχολεία σε όλες τις πόλεις της ελεύθερης Κύπρου.
Το Μουσικό Σχολείο έχει σχεδιαστεί μέσα στο πλαίσιο του υφιστάμενου εκπαιδευτικού συστήματος με τη μορφή του Ενιαίου Ολοήμερου Σχολείου. Οι μαθητές παρακολουθούν το πρόγραμμα του πρωινού Γυμνασίου / Λυκείου και στη συνέχεια το ειδικό πρόγραμμα του Μουσικού Σχολείου. Το πρόγραμμα προσφέρεται σε τρία απογεύματα (6-8 διδακτικές περίοδοι ανά βδομάδα, ανάλογα με το πρόγραμμα σπουδών) κατά τα οποία οι μαθητές διδάσκονται το κύριο μουσικό όργανο της ειδικότητας τους και ένα δεύτερο μουσικό όργανο το οποίο επιλέγουν οι ίδιοι. Επιπλέον, διδάσκονται Αρμονία, Ακουστικά, Σολφέζ, Παραδοσιακή και Βυζαντινή Μουσική και Μουσική Τεχνολογία, συμμετέχοντας επίσης σε διάφορα μουσικά σύνολα και σχήματα μουσικής δωματίου.

Πώς επιλέγονται οι καθηγητές των μουσικών οργάνων;

Οι καθηγητές που εργοδοτούνται στο Μουσικό Σχολείο έχουν εξειδίκευση στο αντικείμενο που διδάσκουν και έχουν επιλεγεί μετά από ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό διαγωνισμό που προκηρύσσεται κάθε τρία χρόνια από το ΥΠΠΑΝ. Είμαστε περήφανοι για το υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο του διδακτικού μας προσωπικού εφόσον οι πλείστοι εκ των καθηγητών μας είναι κάτοχοι μεταπτυχιακών και διδακτορικών από τα καλύτερα κονσερβατόρια, τα καλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής.

Ποιος είναι ο βασικός σκοπός του σχολείου σας;

Σκοπός μας είναι, αφενός η υψηλή κατάρτιση των μαθητών στην ερμηνεία του κυρίου οργάνου ειδικότητάς τους και αφετέρου η σφαιρική, αλλά, ταυτόχρονα, περιεκτική μουσική μόρφωση, το ήθος η καλαισθησία και καλλιέργειά τους. Από τον καιρό της ίδρυσης και λειτουργίας του σχολείου φροντίζουμε για την έκθεση των μαθητών μας σε μεγάλη ποικιλία μουσικών δραστηριοτήτων στοχεύοντας σε μια συνολική μουσική εμπειρία, γνώση και μόρφωση (με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου Μουσικός Ανήρ: Ο μορφωμένος άνθρωπος που διέθετε ήθος και ολοκληρωμένη παιδεία).

Ποια Σύνολα δραστηριοποιούνται στο Μουσικό Σχολείο Λευκωσίας; Τι είδους εκδηλώσεις και συναυλίες έχετε διοργανώσει;

Τα Σύνολα που δραστηριοποιούνται στο Μουσικό Σχολείο Λευκωσίας είναι τα ακόλουθα: Τετράφωνη Μεικτή Χορωδία, Σύνολο Παραδοσιακής Μουσικής, Ψαλτικός Χορός «Αινείτε Αυτόν», Σύνολο Ομοίων Φωνών, Σύνολο Εγχόρδων, Σύνολο Κιθάρων, Κουιντέτο Ξύλινων Πνευστών, Κουαρτέτο Φλάουτων, Σύνολο Έντεχνου Ελληνικού Τραγουδιού, Σύνολο Αυτοσχεδιασμού Τζαζ και Ροκ Μουσικής.
Εκτός από τα εννέα (10) προαναφερθέντα σύνολα δραστηριοποιούνται επίσης άλλα δεκαπέντε (15) μικρότερα σχήματα μουσικής δωματίου.
Απαραίτητο συστατικό στοιχείο στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος σ’ ένα μουσικό σχολείο αποτελούν οι συχνές καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που στοχεύουν στη διαμόρφωση δραστήριων και μουσικά ευαίσθητων μαθητών. Κατά τα δεκατρία χρόνια λειτουργίας του σχολείου διάφορα μουσικά σύνολα έλαβαν μέρος σε εκατοντάδες συναυλίες και στοχευμένες καλλιτεχνικές συνεργασίες, από τις οποίες χρήζουν αναφοράς οι ακόλουθες:

• Η εμφάνιση της Χορωδίας μας, για δύο συνεχόμενες χρονιές (2016 και 2017) στην Κυπρίων Συναυλία, που διοργανώνει κάθε Νοέμβριο το Κυπριακό Πολιτιστικό Κέντρο Βιέννης στο περίφημο Musikverein (Μέγαρο Φίλων της Μουσικής) της Βιέννης. Στην εν λόγω συναυλία συμμετείχαν επίσης, η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κύπρου, οι Κύπριοι τραγουδιστές Κύρος Πατσαλίδης και Ζώη Νικολαΐδου, καθώς και άλλοι διακεκριμένοι καλλιτέχνες που ζουν δραστηριοποιούνται στην Αυστρία.

• Η συναυλία υπό τον τίτλο Πανόραμα Ελληνικού Τραγουδιού: Δέκα χρόνια Μουσικό Σχολείο, Εκατό χρόνια Ελληνικό Τραγούδι που διοργανώσαμε τον Απρίλιο του 2016 με την ευκαιρία της συμπλήρωσης δέκα χρόνων από την ίδρυση του σχολείου μας, και στην οποία εμφανίστηκαν μαθητές, καθηγητές, καθώς και απόφοιτοι του σχολείου μας. Στην εν λόγω εμβληματική συναυλία συμμετείχε το Σύνολο Έντεχνου Ελληνικού Τραγουδιού του Μουσικού Λυκείου Λευκωσίας και ο διακεκριμένος τραγουδιστής Γιάννης Κότσιρας.

• Η παραγωγή του ορατορίου Μεσσίας του Χέντελ που παρουσιάσαμε τον Δεκέμβριο του 2015 σε συνεργασία με τη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου. Εμφανίστηκε η Χορωδία του σχολείου μας.

• Η συμμετοχή της χορωδίας μας στην ιστορική παραγωγή της όπερας του Pietro Mascagni Cavalleria Rusticana που παρουσιάστηκε σε συνεργασία με τη Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Κύπρου, τον Απρίλιο του 2015.

• Η συναυλία υπό τον τίτλο Κύπρος Θαλασσοφίλητη: Από τον Επιτάφιο στην Ανάσταση που διοργανώσαμε το Μάιο του 2014, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από την τούρκικη εισβολή, στην οποία εμφανίστηκε το Σύνολο Έντεχνου Ελληνικού Τραγουδιού του σχολείου μας, μαζί με τον διακεκριμένο τραγουδιστή Γιώργο Νταλάρα. Η συνεργασία μας συνεχίστηκε με τη δική μας παραγωγή ψηφιακού δίσκου στον οποίο συμμετέχει φιλικά ο δημοφιλής καλλιτέχνης συνοδευόμενος από το Σύνολο Έντεχνου Ελληνικού Τραγουδιού.

• Η συναυλία υπό τον τίτλο Φωνές της Γης μας: Από την Κύπρο στις άκρες του Ελληνισμού που διοργανώσαμε τον Απρίλιο του 2013 και στην οποία συνέπραξαν η Χορωδία και το Σύνολο Παραδοσιακής Μουσικής του σχολείου μας με τη διακεκριμένη τραγουδίστρια Χάρις Αλεξίου.

• Η κοινή εμφάνιση της χορωδίας και της ορχήστρας μας με το διακεκριμένο καλλιτέχνη Γιώργο Νταλάρα σε συναυλία αφιέρωμα για τα 200 χρόνια από την ίδρυση του Παγκυπρίου Γυμνασίου, που έγινε το Μάιο του 2012

• Η παρουσίαση του Λαϊκού Ορατορίου Άξιον Εστί των Μίκη Θεοδωράκη και Οδυσσέα Ελύτη, το Μάρτιο του 2012, από τη χορωδία και ορχήστρα του σχολείου μας, με σολίστα τον τραγουδιστή Δημήτρη Μπάση.

Ποιες εκδηλώσεις προγραμματίζετε για το επόμενο διάστημα;

Προγραμματίζουμε δεκάδες εκδηλώσεις όπως Χριστουγεννιάτικη και Πασχαλινή συναυλία, συναυλίες με ατομικές εμφανίσεις των μαθητών μας, ενδοτμηματικές συναυλίες και άλλες. Θα αναφερθώ ακροθιγώς μόνο στις πιο σημαντικές:

Το σχολείο μας θα συμμετάσχει στην Εμβληματική Εκδήλωση Welcome on Board, Sing a Song που διοργανώνει το γραφείο Επιθεώρησης Μουσικής Μέσης Εκπαίδευσης του ΥΠΠΑΝ στις 21 Φεβρουαρίου 2020 με την ευκαιρία της ολοκλήρωσης του τετραετούς στόχου «singing» 2016-2020.
Άλλη σημαντική συνέργεια αποτελεί η σύμπραξη των πέντε Χορωδιών των Μουσικών Λυκείων Κύπρου με τη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου για την παρουσίαση της Χορωδιακής Φαντασίας του Λ.Β. Μπετόβεν στις 10 Απριλίου 2020.

Οι άριστοι μαθητές μας έχουν την ευκαιρία να εμφανιστούν στη συναυλία Νεαροί Σολίστες Ερμηνεύουν Μεγάλους Συνθέτες που διοργανώνουμε στις 7 Μαρτίου 2020.

Η τρέχουσα σχολική χρονιά θα κορυφωθεί με την παρουσίαση του ορατορίου Πονεμένες Παναγίες που γράφει ο διεθνούς φήμης Κύπριος συνθέτης Μάριος Ιωάννου Ηλία για τη χορωδία του Μουσικού Λυκείου Λευκωσίας και τη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου. Το εν λόγω ορατόριο, το οποίο τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας, είναι αφιερωμένο στις μάνες των αγνοουμένων μας και θα παρουσιαστεί στις 20 Ιουλίου 2020 στο Προεδρικό Μέγαρο.

Πώς αξιολογείτε τη λειτουργία του Μουσικού Σχολείου; Αισθάνεστε δικαιωμένος;

Η ίδια η δράση του σχολείου μας, οι διακρίσεις τόσο των μαθητών μας όσο και των αποφοίτων μας (πολλοί από τους οποίους είναι ήδη απόφοιτοι τμημάτων μουσικών σπουδών κορυφαίων πανεπιστημίων και κονσερβατορίων) δικαιώνουν με τον καλύτερο τρόπο την πρωτοβουλία του ΥΠΠΑΝ για ίδρυση του Μουσικού Σχολείου. Δικαιωμένοι για την επιτυχία του θεσμού αισθανόμαστε ασφαλώς όλοι οι Διευθύνοντες των Μουσικών Σχολείων Κύπρου (Γυμνασίων και Λυκείων), καθώς και το Γραφείο Επιθεώρησης Μουσικής Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης του ΥΠΠΑΝ που έχει τη θεσμική ευθύνη για τη λειτουργία των μουσικών σχολείων. Η προσπάθεια είναι συλλογική και το μυστικό της επιτυχίας έγκειται στην αγαστή συνεργασία μαθητών, καθηγητών, γονέων, Διεύθυνσης και θεσμικών παραγόντων.

Χρίστος Χριστοφόρου, Διευθύνων Μουσικού Λυκείου Λευκωσίας

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Χρίστος Χριστοφόρου γεννήθηκε στη Λύση το 1968. Μετά την αποφοίτησή του από το Παγκύπριο Γυμνάσιο φοίτησε στο Ανώτερο Τεχνολογικό Ινστιτούτο αποκτώντας δίπλωμα στον κλάδο Μηχανολογίας. Yπηρέτησε την στρατιωτική του θητεία στη Στρατιωτική Μουσική Εθνικής Φρουράς (ΣΜΕΦ) και ακολούθως συνέχισε τις σπουδές του στο Indiana State University στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αποκτώντας Πτυχίο Μουσικής (BSc in Music Theory) με τη διάκριση Magna Cum Laude. Είναι επίσης αριστούχος απόφοιτος του Τμήματος Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου κατέχοντας τον μεταπτυχιακό τίτλο Master στην Εκπαιδευτική Διοίκηση και Ψυχολογία.
Κατά τα χρόνια της ενασχόλησής του με τη μουσική ειδικεύτηκε στο κλαρινέτο και στο μπουζούκι. Ανέπτυξε ισχυρό ενδιαφέρον στο ρεμπέτικο τραγούδι και ίδρυσε το μουσικό σχήμα Νεορεμπέτες με το οποίο έχει δώσει πολλές συναυλίες σε Κύπρο, Ελλάδα, Ρωσία και Αυστραλία.
Υπηρετεί ως καθηγητής Μουσικής στη Μέση Εκπαίδευση από το 1997 και ως Διευθύνων του Μουσικού Λυκείου Λευκωσίας από το 2012. Υπήρξε, επί σειρά ετών, μέλος της Επιτροπής Θεματοθετών για τις Εξετάσεις Πρόσβασης στα Τμήματα Μουσικών Σπουδών των Ελληνικών Πανεπιστημίων, στο μάθημα της Αρμονίας. Διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου από το 2013 μέχρι το 2019, κατέχοντας τη θέση του Ταμία κατά τα δύο τελευταία χρόνια της εξαετούς θητείας του.