‘Η πόλη της Θεσσαλονίκης γίνεται το επίκεντρο για την ανάδειξη της σύγχρονης Ευρωπαϊκής ιδέας’
Με αφετηρία την Ελλάδα και την πόλη της Θεσσαλονίκης ξεκινά τη δράση του το Ίδρυμα Θεοφανώ, μια πρωτοβουλία με βασική δραστηριότητα την απόδοση του ετήσιου Βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’, και στόχο την προβολή της σύγχρονης Ευρωπαϊκής ταυτότητας και την ανάδειξη των κοινών ιστορικών Ευρωπαϊκών αρχών και αξιών.
Το Βραβείο ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ φιλοδοξεί να είναι μια πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας πρωτοβουλία που:
Βραβεύει προσωπικότητες ή οργανισμούς για τη συμβολή τους στην κατανόηση και ανάδειξη των αρχών, των αξιών και των δεσμών, που διαμορφώνουν τη σύγχρονη Ευρωπαϊκή ιδέα.
Προωθεί τη συνειδητοποίηση των κοινών αφετηριών της Ανατολικής και της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, των ιστορικών αλληλεξαρτήσεων των λαών και εθνών της Ευρώπης, και της σημασίας τους για τη σημερινή Ευρωπαϊκή συνεργασία, όπως και για τις σχέσεις της Ευρώπης με τους γειτονικούς της πολιτισμούς.
Επισημαίνει και δημοσιοποιεί τη συνεισφορά των βραβευόμενων, διευρύνοντας την αντίληψή μας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή συνεργασία και τις ρίζες τους στην ιστορία.
Το Βραβείο θα απονέμεται κάθε χρόνο από το Ίδρυμα Θεοφανώ, ως διάκριση και χωρίς χρηματικό αντίτιμο, μετά από τη διαδικασία αξιολόγησης των υποψηφιοτήτων από τη Συμβουλευτική και τη Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος. Η Τελετή Απονομής θα πραγματοποιείται στην πόλη της Θεσσαλονίκης, και συγκεκριμένα στο μνημείο της Ροτόντας, ένα μνημείο που συμβολίζει και μαρτυρεί τη Ρωμαϊκή, Βυζαντινή, Ορθόδοξη, Οθωμανική και Ελληνική επίδραση στη διαμόρφωση της Ευρώπης. Η πρώτη βράβευση θα γίνει στις 9 Νοεμβρίου 2019.
Στην κατάμεστη αίθουσα του Δημαρχειακού Μεγάρου Θεσσαλονίκης, την πρώτη επίσημη ανακοίνωση του Βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ χαιρέτισαν ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, και ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Γιάννης Μπουτάρης, τονίζοντας τη σημασία του θεσμού για την ανάδειξη της ιστορικής αλλά και της σύγχρονης ταυτότητας της πόλης και της ευρύτερης περιοχής.
Για τη συνειδητή επιλογή της πόλης της Θεσσαλονίκης, ο Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής, Herman Count Van Rompuy, ανέφερε χαρακτηριστικά: «η επιλογή του ονόματος και της τοποθεσίας είναι γεμάτη συμβολισμούς» και αναφέρθηκε εκτενώς στο ρόλο της Αυτοκράτειρας Θεοφανούς μεταξύ Ανατολής και Δύσης, τη σημασία της μεταλαμπάδευσης του ελληνικού πολιτισμού στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του 10ου αιώνα, και το συμβολισμό αυτής για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Συνέχισε λέγοντας: «περισσότερο από ποτέ, η εποχή μας χρειάζεται γέφυρες, να ξεπεραστούν οι αντιθέσεις και οι πολώσεις». Τονίζοντας οτι βάση του ιδεώδους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι οι αξίες του ανθρωπισμού, της ειρήνης και της ενότητας, έκανε λόγο για σύγχρονους διαχωρισμούς, και το ρόλο της ιστορικής προσέγγισης στη πορεία των κρατών: «το μεγαλείο είναι να κοιτά κανείς πέρα από οικονομικά συμφέροντα, και πέρα από το χρόνο που κάποιος είναι πολιτικά ενεργός. Η Ένωση πρέπει να είναι και να παραμείνει Ένωση».
Ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής, κ. Σταύρος Ανδρεάδης, αναφέρθηκε στη φιλοδοξία του Βραβείου να αποκτήσει πανευρωπαϊκά την αίγλη και το κύρος του Βραβείου ‘Καρλομάγνου’ που απονέμεται από το 1950 στο ‘Ααχεν της Γερμανίας. Μιλώντας για τον στόχο του Βραβείου, επεσήμανε: «σε μια εποχή που η Ευρωπαϊκή ιδέα δοκιμάζεται, το Βραβείο ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ στοχεύει να λειτουργήσει ως γέφυρα αλληλοκατανόησης των διαφορετικών λαών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών που συναπαρτίζουν τη σημερινή Ευρώπη», ενώ τόνισε τη σημασία του για τον κομβικό ρόλο της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας για τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό και τη σύγχρονη Ευρωπαϊκή ιδέα.
