Ο Βαρύτονος Δημοσθένης Χρ. Σταυριανός, απαντάει στις ερωτήσεις της δημοσιογραφικής ομάδας του polismagazino.gr.
“Η πεμπτουσία της ζωής μας είναι η Τέχνη, αυτή την ομορφαίνει, αυτή κάνει ιδιαίτερες τις στιγμές μας και δίνει χρώμα στις αναμνήσεις μας, αυτή δημιουργεί μνήμες και συνεκτικούς δεσμούς στους ανθρώπους και τις ομάδες, αυτή διαμορφώνει το προσωπικό και κοινωνικό ήθος.”
Γενικό Lockdown: Αναγκαίο ή όχι; Αυτονόητο πως πρόκειται για μια ερώτηση που αφορά ειδικούς, επιστημονικό προσωπικό, ιατρούς, κοινωνιολόγους κλπ. Είμαστε υποχρεωμένοι να ακούμε τις εισηγήσεις τους και να πράττουμε με βάση αυτές. Προσωπικά αυτό κάνω, με ψυχραιμία αλλά και με σεβασμό στα δεδομένα που μας παρέχει η επιστημονική κοινότητα. Πιθανόν να μπορούσαν κάποιες περιοχές της χώρας που δεν έχουν επιβαρυμένους επιδημιολογικούς δείκτες να αποφύγουν τους γενικούς περιορισμούς με προσοχή και συνέπεια από τους πολίτες, ώστε και η οικονομία να κινηθεί κάπως και η κοινωνική και πολιτιστική ζωή να έχει μια ώθηση, ο κόσμος σαφέστατα το έχει μεγάλη ανάγκη. Από τη στιγμή όμως που προτιμήθηκε ο γενικός περιορισμός πορευόμαστε με αυτόν κάνοντας ό,τι χρειάζεται με σεβασμό στους εαυτούς μας και στον συνάνθρωπό μας.
Πολιτισμός: στη χώρα που γεννήθηκε ποιο είναι το μέλλον του; Δυστυχώς τα σημεία των καιρών δεν είναι ενθαρρυντικά. Προβλήματα δεκαετιών με την επιδημία ήρθαν στην επιφάνεια, σε θεσμικό και λειτουργικό επίπεδο. Στον κεντρικό σχεδιασμό δεν ελήφθησαν ποτέ υπ’ όψιν οι παθογένειες και τα προβλήματα του χώρου τόσο σε επίπεδο εκπαίδευσης όσο και σε επίπεδο πράξης, παρά μόνο των πολύ μεγάλων και επιδοτούμενων φορέων και οργανισμών. Δεν υπάρχουν επίσης, για χρόνια, παρεμβάσεις σε νομοθετικό και φορολογικό επίπεδο που να διευκολύνουν και να ωθήσουν σε ανάπτυξη τις αξιολογότατες και σημαντικές ιδιωτικές πρωτοβουλίες και παραγωγές και δεν μιλώ μόνο για τις γιγαντοπαραγωγές, ας μου επιτραπεί η έκφραση, που συνηθίσαμε να βλέπουμε τα τελευταία χρόνια, μάλλον το αντίθετο, με συνέπεια να έχουμε από την καραντίνα και μετά αυτό το εκρηκτικό μείγμα. Οι όποιες επιδοτήσεις δεν λειτούργησαν αφού η συντριπτική πλειοψηφία τους δόθηκε σε ήδη επιδοτούμενους φορείς με τα αποτελέσματα να είναι αυτά που ο χώρος του Πολιτισμού ζει σήμερα. Αν αναφερθούμε σε καθαρά καλλιτεχνικό επίπεδο, υπάρχουν τομείς που χωρίς ανθρώπινη επαφή δεν μπορούν να λειτουργήσουν και η διέξοδος του διαδικτύου είναι μεν θεμιτή για αυτή τη δύσκολη συγκυρία σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη μαγεία και την επικοινωνία του θεάτρου, της ζωντανής παράστασης, της αίθουσας συναυλιών με κοινό. Τη συγκίνηση και τα συναισθήματα που δημιουργεί το σώμα ενός ερμηνευτή που πάλλεται στον ίδιο χώρο με τον θεατή-ακροατή δεν μπορεί να τα μεταφέρει η τηλεοπτική εικόνα. Αυτονόητα το ίδιο ισχύει και για μια πινακοθήκη ή γλυπτοθήκη, έναν αρχαιολογικό χώρο ένα μουσείο. Όσο άρτια και αν είναι δομημένη τεχνολογικά μια ψηφιακή περιήγηση δεν θα σου δώσει ποτέ την αίσθηση που σε κατακλύζει και σε γοητεύει, ούτε το συναίσθημα που μπορεί να σε κυριεύσει απ’ την κορυφή ως τα νύχια όταν βρίσκεσαι μπροστά σε ένα κορυφαίο έργο Τέχνης ή σε ένα σημαντικό μνημείο. Η λογοτεχνία θίγεται λιγότερο για προφανείς λόγους. Παρ’ όλα τα παραπάνω στη συγκεκριμένη συγκυρία το διαδίκτυο είναι μία λύση, ιδιαίτερα όταν η χρήση του γίνεται με αξιοπρεπείς συνθήκες και ανάλογο σχεδιασμό. Είναι εντελώς διαφορετικό το αισθητικό και καλλιτεχνικό αποτέλεσμα όταν μια παράσταση έχει σχεδιαστεί για κινηματογράφηση από την παρουσίαση μιας λήψης αρχείου η οποία έχει άλλη χρηστικότητα και αυτό είναι κάτι που πρέπει όλοι να προσέξουμε ιδιαιτέρως και ως θεατές και ως καλλιτέχνες.
Αγκαλιάζω: μία λέξη ή κάτι πιο σημαντικό σήμερα; Πιστεύω πως είναι η πρώτη φορά που αντιλαμβανόμαστε τη σημασία της ανθρώπινης επαφής με αυτή την έννοια. Σημαντικό ήταν πάντα, όχι μόνο σήμερα. Η έλλειψη προφανώς δίνει την ευκαιρία να αντιληφθεί κάποιος τη σπουδαιότητα μιας αγκαλιάς, ενός χαδιού ακόμα και της χειραψίας σαν χαιρετισμό ή του απλού φιλικού αγγίγματος στον ώμο. Θεωρώ πως με το πέρας αυτής της κατάστασης θα επαναξιολογήσουμε την αξία όλων των παραπάνω καθώς και το πώς και με ποιους θα τα μοιραζόμαστε.
Φόβος – Απώλεια: υπάρχουν ως σκέψεις στην καθημερινότητά σας; Προφανώς και φοβάμαι άλλα παραμένω ψύχραιμος. Θεωρώ βέβαια, πως γενναίοι είναι οι άνθρωποι που δεν επιτρέπουν στους φόβους τους να τους επηρεάζουν και πως αν κάποιος δεν αισθάνεται φόβο δεν απαιτείται απ’ αυτόν γενναιότητα για να αντιμετωπίσει κάτι, χωρίς να υποτιμώ καμία από τις δύο περιπτώσεις. Η απώλεια για οτιδήποτε αγαπάς θεωρώ πως είναι κάτι με το οποίο ο άνθρωπος δεν συμβιβάζεται ποτέ. Προφανέστατα βέβαια οι πληγές που κάθε απώλεια αφήνει είναι μεγαλύτερες ή μικρότερες αναλόγως της έντασης των συναισθημάτων προς ό,τι χάνεται, είναι όμως κάτι το οποίο πάντα θα κουβαλάμε μαζί μας.
Μάσκα: ήρθε για να μείνει; Όσο οι συνθήκες είναι αυτές ναι. Επίσης, ίσως σε κάποιες λειτουργίες της καθημερινότητας να χρησιμεύσει και μελλοντικά, σαν εργαλείο π.χ. αεροπορικά ταξίδια, ειδικά τις περιόδους έξαρσης της εποχικής γρίπης ή αναλόγων συνθηκών. Κατά τα άλλα πιστεύω πως θα την ξεχάσουμε γρήγορα με το πέρας της επιδημίας και θα χαιρόμαστε τα χαμόγελα και τις εκφράσεις των αγαπημένων μας προσώπων.
Καλλιτέχνης: “υπάρχει ελπίς” επιβίωσης για το αύριο; Φυσικά και υπάρχει, η ανθρωπότητα πέρασε πολύ δυσκολότερες στιγμές και η Τέχνη, κατά συνέπεια και οι καλλιτέχνες, επιβίωσαν. Είναι ανάγκη η Τέχνη για τον άνθρωπο, διέξοδος και έκφραση. Όσο κι αν προσπαθήσει κάποιος να ζήσει χωρίς αυτήν θα έρθει, και σύντομα, η στιγμή που θα ανατρέξει στη θαλπωρή της. Φανταστείτε τη ζωή μας στην καραντίνα χωρίς μουσική, θέατρο, λογοτεχνία, χωρίς παραστάσεις έστω και βιντεοσκοπημένες ή διαδικτυακά, χωρίς τις περιηγήσεις σε μουσεία και πινακοθήκες, γλυπτοθήκες ή μνημεία. Σκεφτείτε την παραμονή των Χριστουγέννων χωρίς κάλαντα ή να βάζεις ένα παιδί να κοιμηθεί χωρίς παραμύθι ή νανούρισμα. Η πεμπτουσία της ζωής μας είναι η Τέχνη, αυτή την ομορφαίνει, αυτή κάνει ιδιαίτερες τις στιγμές μας και δίνει χρώμα στις αναμνήσεις μας, αυτή δημιουργεί μνήμες και συνεκτικούς δεσμούς στους ανθρώπους και τις ομάδες, αυτή διαμορφώνει το προσωπικό και κοινωνικό ήθος. Συνεπώς όσο υπάρχουν άνθρωποι, όποια δυσκολία και να αντιμετωπίζουν, θα υπάρχει Τέχνη και θα την υπηρετούν καλλιτέχνες.
Ποιο είναι το δικό σας αντίδοτο στο άγνωστο αύριο; Εξακολουθώ να διατηρώ το καθημερινό μου πρόγραμμα όπως ήταν πριν την επιδημία με εξαίρεση φυσικά τις παραστάσεις – συναυλίες. Μελετώ και προετοιμάζω έργα και ρεπερτόριο με το ίδιο ακριβώς τρόπο, σαν να είχαμε κανονικά εμφανίσεις. Προσπαθώ μάλιστα να τηρώ και την ‘’εποχικότητα’’ των έργων π.χ. τώρα που είναι Χριστούγεννα μελετώ ρεπερτόριο που συνήθως παρουσιάζουμε αυτή την περίοδο. Φυσικά περνάω περισσότερο ποιοτικό χρόνο με τους αγαπημένους μου και φροντίζω να επικοινωνώ ανελλιπώς με όσους ανθρώπους θα συναντιόμουν σε κανονικές συνθήκες. Προφανώς σχεδιάζω περισσότερα πράγματα, όπως όλοι φαντάζομαι, ώστε να είναι γρηγορότερα υλοποιήσιμα όταν επανέλθουμε. Διαβάζω βιβλία περισσότερο από πριν και επαναλαμβάνω κάποια κλασσικά που είχα πολύ καιρό να πιάσω στα χέρια μου.
Ένα μήνυμά σας για τους αναγνώστες του polismagazino.gr; Ο χρόνος δεν θα σταματήσει ποτέ να κυλά και τα δεινά έρχονται και παρέρχονται. Έτσι θα περάσει κι αυτή η δύσκολη και απάνθρωπη συνθήκη.
Καλές γιορτές με υγεία και ευτυχία για όλους!
Και να μην ξεχνάμε πως … “Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο.”
