Η μουσική ενώνει τους λαούς και τους πολιτισμούς;
Δεν υπάρχει λαός ή πολιτισμός χωρίς μουσική, στον πλανήτη ολόκληρο.
Δεν υπάρχει μουσική παράδοση κάποιου λαού που να μην πραγματεύεται την ανθρώπινη φύση: τη χαρά, τη λύπη, την απώλεια, τον έρωτα, την ανησυχία.
Μέσα από τη μουσική, λοιπόν, άνθρωποι διαφορετικών εθνικοτήτων και πολιτισμών, μπορούν να επικοινωνήσουν, βρίσκοντας άμεσα κοινά σημεία στην ύπαρξή τους.
Έχοντας βρεθεί σε φεστιβάλ με μουσικές του κόσμου, με συναυλίες καλλιτεχνών από την Αφρική έως την Ιαπωνία, με μεγάλη χαρά πάντα βίωνα την ενότητα στην πλευρά του κοινού και απολάμβανα την αίσθηση της αδελφοποίησης.
Όσον αφορά δικές μου συνεργασίες ανά τον κόσμο, την ώρα των προβών ή της συναυλίας με μία ορχήστρα ή με ένα σύνολο μουσικής δωματίου, δε μου πέρασε ποτέ από το μυαλό η σκέψη: «τώρα παίζω μουσική με Μεξικανούς, με Ιάπωνες, Τούρκους» κλπ.
Όλοι βρισκόμασταν εκεί για τον ίδιο σκοπό, να κάνουμε όμορφη μουσική, να παρουσιάσουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στο κοινό μας, να υπηρετήσουμε με σεβασμό την τέχνη μας, μιλώντας την ίδια, παγκόσμια γλώσσα.
Ποιόν μουσικό θαυμάζετε και γιατί;
Ένας μουσικός δεν είναι σαν επαγγελματίας κάποιος που θα βρεθεί σε ένα γραφείο, μπροστά σε έναν υπολογιστή και για να κάνει σωστά τη δουλειά του, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει κυρίως το μυαλό του.
Η μουσική, σαν τέχνη προϋποθέτει τη συμμετοχή του πνεύματος, της ψυχής του καλλιτέχνη.
Εκτός από την καλή φυσική κατάσταση που οφείλει να βρίσκεται ένας μουσικός, χρειάζεται ένα κίνητρο από το εξωτερικό του περιβάλλον, μία ώθηση ή αυτό που αποκαλούμε απλά «έμπνευση».
Όταν στον κόσμο μας οι σταθερές δείχνουν την κατεύθυνση για ικανοποίηση υλικών αξιών, όταν ο «πολιτισμός» προάγει την επιτυχία με κριτήριο το βαθμό δημοσιότητας – ανεξαρτήτως ποιότητας – παρά εξετάζοντας το ουσιαστικό περιεχόμενο, όταν ένας νέος ή μία νέα αποφασίζει να επενδύσει στις μουσικές του σπουδές, με αμέτρητες ώρες μελέτης, για να αντιμετωπίσει μία μέρα το ασθενές υπόβαθρο καλλιτεχνικής εξέλιξης επαγγελματικά, τότε θαυμάζω όλους τους μουσικούς, σε όλον τον κόσμο, από όλα τα είδη μουσικής, που δείχνουν την τεράστια ψυχική δύναμη να παλέψουν για το όραμά τους, να μείνουν πιστοί στο σκοπό τους, να συνεχίζουν να κάνουν μουσική, παραμερίζοντας τους παράγοντες, που μόνο αποτρεπτικοί θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν.
Θαυμάζω τους μεγάλους καλλιτέχνες και μουσικούς δημιουργούς, που στερήθηκαν την προσωπική τους ζωή, την οικογένεια, την άνεση ενός σπιτικού, για να ακολουθήσουν την εντολή της ψυχής τους – για παράδειγμα τον Μότσαρτ, ο οποίος από μικρό παιδί συνεχώς ταξίδευε από πόλη σε πόλη και από χώρα σε χώρα, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, για να δίνει συναυλίες και να παρουσιάζει τα έργα του.
Θαυμάζω επίσης τους μουσικούς του δρόμου.
Θαυμάζω τους δασκάλους μουσικής σε μικρές πόλεις και χωριά που διοργανώνουν εκδηλώσεις και εργαστήρια.
Θαυμάζω τους μουσικούς που φτάνουν ως την άκρη του κόσμου, να μοιραστούν την αγάπη τους για τη μουσική με παιδιά ξεχασμένων από τον πλανήτη περιοχών.
Θαυμάζω όλους τους συνθέτες, από τους πιο γνωστούς μέχρι και εκείνους που ακόμα κι αν υποψιάζονται πως τα έργα τους μπορεί και να μην τα ακούσει ποτέ κανείς, δε σταματούν να συνθέτουν.
Θαυμάζω αυτήν την έμπνευση που πηγάζει από την αγνότητα του πνεύματος ενός καλλιτέχνη, κόντρα σε κάθε πραγματικότητα, αυτήν την έμπνευση, χάρις στην οποία η μουσική εξακολουθεί να υπάρχει.
Γιατί χρειάζεται η μουσική παιδεία; Είναι πολυτέλεια ή ανάγκη;
Μελέτες που έχουν διεξαχθεί από παιδαγωγούς, ψυχολόγους, νευρολόγους και άλλους επιστήμονες, αποδεικνύουν πως η μουσική παιδεία ενισχύει την ψυχοσυναισθηματική και διανοητική ανάπτυξη ενός παιδιού.
Μέσα από τη δική μου εμπειρία, ως μουσικός και παιδαγωγός, υποστηρίζω απόλυτα την ενασχόληση όλων των παιδιών με τη μουσική.
Όπως ένα παιδί ασχολείται με κάποιο άθλημα, για την καλύτερη σωματική του ανάπτυξη, έτσι χρειάζεται και μία τέχνη, για την υποστήριξη της έκφρασης της ψυχής του.
Εκτός όμως από αυτήν την δυνατότητα που παρέχει η μουσική, την έκφραση δηλαδή των συναισθημάτων και διαθέσεων, εκτός από την καλλιέργεια της αντίληψης και της νοημοσύνης του ατόμου, ενισχύεται πρωτίστως η αυτοπεποίθηση, καθώς τα αποτελέσματα είναι ορατά και το παιδί εισπράττει άμεσα την επιβεβαίωση ότι ο κόπος του βρίσκει αντίκρισμα.
Τα παιδιά έχουν ανάγκη να νιώθουν άξια και παραγωγικά και η προσπάθειά τους πρέπει να επιβραβεύεται.
Ακόμα πιο σημαντικό όμως είναι πως αναγνωρίζεται η επιτυχία ως καρπός της επίμονης προσπάθειας και σκληρής δουλειάς, μαθαίνοντας έτσι κάποιος από μικρή ηλικία να εκτιμά την αξία της εργατικότητας.
Μέσα από την ενασχόληση με τη μουσική το παιδί μαθαίνει να συνεργάζεται, να ακούει, να σέβεται το ρόλο τον υπολοίπων μέσα σε ένα μουσικό σύνολο, να αντιλαμβάνεται ότι όλοι με τον τρόπο τους είναι χρήσιμοι και πολύτιμοι και να βιώνει τη δύναμη της συλλογικής προσπάθειας.
Αυτή η συμπεριφορά μεταφέρεται αναπόφευκτα και εκτός χώρου μουσικής και αφορά την ισορροπημένη λειτουργία της κοινότητας μέσα στην οποία μεγαλώνει, την κοινωνία που στο μέλλον θα κληθεί να υπηρετήσει.
Εκεί ξεκινά και ο πολιτισμός. Στη χώρα μας, τα Μουσικά Σχολεία συντελούν καταλυτικά σε αυτήν την καλλιέργεια των νέων και στην προώθηση του πολιτισμού, όπου εκτός από τα μαθήματα των οργάνων και της θεωρίας της μουσικής, όλοι οι μαθητές συμμετέχουν σε σύνολα, χορωδιακά και οργανικά.
Διδάσκεται σήμερα η Μουσική παράδοση μέσα από την εκπαίδευση;
Σήμερα, μέσα από την εκπαίδευση η Μουσική παράδοση διδάσκεται στα Μουσικά Σχολεία.
Τα μαθήματα της Βυζαντινής και Παραδοσιακής μουσικής είναι υποχρεωτικά για όλους τους μαθητές, καθώς και η εκμάθηση παραδοσιακού οργάνου, το οποίο για κάθε περιοχή της χώρας είναι διαφορετικό, για παράδειγμα στα Επτάνησα διδάσκεται το μαντολίνο, σε περιοχές της Πελοποννήσου ο ταμπουράς και σε άλλες περιοχές το παραδοσιακό βιολί.
Υπάρχουν σε όλα τα Μουσικά Σχολεία σύνολα Βυζαντινής και Παραδοσιακής μουσικής, μέσα στα οποία γίνεται σοβαρή προσπάθεια από τους συναδέλφους για την εκπαίδευση των μαθητών πάνω στην παράδοση και τα έθιμα σε σχέση με τη μουσική του τόπου μας.
Πώς μπορεί ένας γονιός να ανακαλύψει το ταλέντο του παιδιού του στη μουσική;
Η πρώτη ένδειξη για το μουσικό ταλέντο ενός παιδιού φαίνεται από την ικανότητά του να τραγουδά «σωστά», να αναπαράγει δηλαδή με ακρίβεια μία μελωδία που έχει ακούσει, ως προς το τονικό ύψος και το ρυθμό.
Αυτόματα σημαίνει πως έχει αυτό που λέμε «καλό αυτί». Μία άλλη ένδειξη είναι η πρόοδος που θα δείξει όταν ξεκινήσει να μαθαίνει κάποιο μουσικό όργανο.
Για μένα, πολύ σημαντική απόδειξη ύπαρξης οποιουδήποτε ταλέντου σε ένα παιδί, είναι η έντονη θέληση και διάθεση που δείχνει για να ασχοληθεί και να συνεχίζει να ασχολείται με το αντικείμενο.
Όταν η επιμέλεια στην εξάσκηση, η επιμονή στη μελέτη και η πολύωρη ενασχόληση με ένα μουσικό όργανο γίνονται με τη θέληση του παιδιού, χωρίς την πίεση των γονιών ή του δασκάλου, χωρίς να αισθάνεται το ίδιο το παιδί ότι στερείται κάτι άλλο προκειμένου να είναι κοντά στη μουσική, τότε υπάρχει ταλέντο.
Πρόκειται για κάτι που αφορά το ίδιο, είναι η επιταγή της ψυχής του, η δική του ανάγκη έκφρασης και όχι η αξίωση των υπολοίπων γύρω του.
Όταν λοιπόν η έλξη με τη μουσική είναι τόσο έντονη, είναι φανερό πως υπάρχει ένα υλικό εξαιρετικό.
Ποια είναι τα μελλοντικά μουσικά σας σχέδια;
Συνεργάζομαι τακτικά με τον Dr Dariusz Mikulski, ο οποίος είναι Κορνίστας, Μαέστρος και μουσικός παραγωγός.
Έχουμε συμπράξει μέχρι στιγμής σε διάφορες παραγωγές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σε ρεσιτάλ μουσικής δωματίου και σε συναυλίες με ορχήστρα.
Μελλοντικές μου εμφανίσεις συμπεριλαμβάνουν συναυλίες με τον Dr Mikulski, στην Γερμανία, Πολωνία, μεταξύ άλλων χωρών, καθώς και συναυλίες στην Ελλάδα, με έργα μουσικής δωματίου και σόλο πιάνο.
Βιογραφικό.
Η Μαρία Γιαβρούμη γεννήθηκε στην Τρίπολη και στην ηλικία των 6 ετών ξεκίνησε μαθήματα πιάνου με τον πατέρα της, Νικόλαο Γιαβρούμη.
Το 2000 πήρε Δίπλωμα Πιάνου με βαθμό Άριστα Παμψηφεί, Α’ Βραβείο και Χρυσό Μετάλλιο από το Αττικό Ωδείο Τρίπολης, με καθηγητή τον Δημήτρη Τουφεξή.
Είναι Πτυχιούχος του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστήμιου Μακεδονίας, με ειδίκευση στο πιάνο.
Το 2009 πήρε “Master in Music” από το Πανεπιστήμιο Nova της Λισαβόνας με θέμα Lied, Oratorio and Accompaniment.
Τον Ιούνιο του 2010 ολοκλήρωσε Μεταπτυχιακές Σπουδές στο Royal College of Music του Λονδίνου αποκτώντας Master στο πιάνο, με καθηγητή τον John Blakely.
Η Μαρία Γιαβρούμη εργάστηκε ως τακτική συνοδός για την τάξη των ξύλινων πνευστών στην Ακαδημία Ορχήστρας Metropolitana στη Λισαβόνα, το 2007-2008.
Ήταν επίσης συνοδός για τα μαθήματα Μπαλέτου στο London School of Dance το 2009-2010. Από το 2011 είναι καθηγήτρια πιάνου σε Μουσικά Σχολεία στην Ελλάδα.
Εμφανίζεται ως πιανίστα σε ατομικά ρεσιτάλ καθώς και σε συναυλίες μουσικής δωματίου σε Ελλάδα, Κύπρο, Ισπανία, Ιταλία, Αγγλία, Πορτογαλία, Γερμανία, Πολωνία και Ιαπωνία.
Συμπράττει ως σολίστ με διάφορες ορχήστρες, ανάμεσα στις οποίες η Filharmonia Dolnośląska (Πολωνία), Baskent Akademik Orkestra (Τουρκία) και η Filharmonia Tama (Ιαπωνία). Τον Δεκέμβριο του 2015 ερμήνευσε με τον Justus Frantz και τη Filharmonia Dolnośląska το Κοντσέρτο για δύο πιάνα και ορχήστρα, Κ. 365 του Mozart, σε περιοδεία στη Γερμανία και την Πολωνία.
Τον Φεβρουάριο του 2017 συνεργάστηκε ως σολίστ, με την Orquesta Sinfónica del Estado de México (Μεξικό) και τον μαέστρο Enrique Batiz.
Τον Νοέμβριο του 2017 ερμήνευσε το κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα No 9 του W. A. Mozart “Jeunnehome” στο ιστορικό θέατρο Bibiena (1770) στην Μάντοβα (Ιταλία).
