Έχεις απορίες, ανησυχίες και ερωτήματα, είναι εύλογο!

Γράφει ο Τραϊκούδης Χρήστος. Οικονομολόγος, προϊστάμενος εμπορικού τμήματος Α’ υλών εταιρείας ανακύκλωσης, Msc in politics & economics in S.E and Eastern Europe, UoM

Όπως είχα γράψει όλα πιά πάνε πολύ γρήγορα. Στην οικονομία, την τεχνολογία, τη γεωπολιτική, στην καθημερινότητα έχουμε δεί, διαβάσει, βιώσει τις αλλαγές αλλά συνάμα έχουμε αντιληφθεί ότι επέρχονται και άλλες με μεγαλύτερη ταχύτητα.

Από την άλλη όμως η πίεση του κοινωνικού συνόλου προς το ευρύτερο πολιτικό σύστημα στο να τρέξουν αυτές οι αλλαγές γρήγορα και σε εμάς δε διαφαίνεται σε μεγάλο βαθμό. Τούτο εξηγείται με βάση την ιστορία και ίσως οι πολύ απότομες αλλαγές ακόμη και αν φαίνονται θετικές θα μπορούσαν να προκαλέσουν κάποιες κοινωνικές αναταραχές καθώς και πολύ μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην αποδοχή τους. Η διαχείριση τέτοιων καταστάσεων απαιτεί ανθρώπους οι οποίοι αφενός έχουν αντιληφθεί τη σπουδαιότητα των αλλαγών που πρέπει να γίνουν αφετέρου έχουν βιώματα από το πώς λειτουργεί η καθημερινότητα ενός μέσου πολίτη, έχουν εν συναίσθηση, αντιλαμβάνονται τις ανησυχίες των συνανθρώπων τους (όχι των συνδαιτημόνων και πρόσκαιρων κολλητών) αλλά και τα προβλήματα που έχουν σωρευτεί από τις παθογένειες που υπήρχαν και υπάρχουν ίσως σε λιγότερο βαθμό σήμερα.

*σε αυτή τη χώρα θα πρέπει να γίνει ένα μεγάλο μνημείο για όσους έχουν ταλαιπωρηθεί από τις παθογένειες της νέο-ελληνικής γραφειοκρατίας. Αυτή η αρνητική έκφραση μέσω της τέχνης μπορεί να φέρει θετικά αποτελέσματα ως προς το πώς οι πολίτες θέλουν να διαμορφώσουν το κράτος που οραματίζονται.

Οι πρόσφατές ενέργειες σχετικά με τη ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης έχουνε θετικό αντίκτυπο αλλά πρέπει να συνεχιστούν. Η Ελλάς είχε πολύ υψηλά ποσοστά σκιώδους οικονομίας καθώς και άλλες παθογένειες οι οποίες πρέπει να ιαθούν όσο το δυνατό πιο γρήγορα γίνεται άλλωστε τα μνημόνια ήταν ένα ηχηρό καμπανάκι το οποίο δεν πρέπει να το περιορίζουμε μόνο στο απαραίτητο οικονομικό συμμάζεμά. Μία χώρα οπού οι εξαγωγές δεν υπερβαίνουν τις εισαγωγές της, με έντονο το δημογραφικό ζήτημα, με αδύναμη ακόμη εθνική οικονομία και υψηλό εξωτερικό χρέος, δε μπορεί να προσκολλάται σε ένα παρελθόν το οποίο την έχε οδηγήσει ουκ ολίγες φορές στο να τείνει τα χείρας για δάνεια.

*ένα άλλο κρίσιμο σήμειο το οποίο χρήζει ιδιαίτερης προσοχής είναι ότι το κράτος μπορέι να επιβάλλει πρόστιμα σε οποιαδήποτε παράβαση και καλά κάνει αλλά όταν το κράτος (κράτος νοείται όλος ο μηχανισμός που το συνθέτει, δήμοι, περιφέρειες, δημόσιες υπηρεσίες κ.α) αδιαφορεί ή ενίοτε κάνει παραβάσεις τότε καθίσταται το ίδιο εύκολη η επιβολή προστίμου προς αυτό δλδ στους ανθρώπους που έχουν χρηστεί ως υπεύθυνοι; Υπάρχουν υπεύθυνοι, δε μας διοικεί ένα αόρατο χέρι.  Πόσο δημοκρατική ή φιλελεύθερή ή προοδευτική ή αριστερόστροφή ή  δεξιόστροφη είναι μία τέτοια κατάσταση;

  1. Περνάω με κόκκινο φανάρι με γράφει η κάμερα και πρέπει να πληρώσω, να χάσω το δίπλωμα για 6 μήνες κτλ και καλώς μου τα επιβάλλει η νομοθεσία
  2. Ο δρόμος παραμένει σε κάκιστη κατάσταση για χρόνια και είναι επικίνδυνος για την οδική ασφάλεια. Πώς μπορεί να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι άμεσα για αυτή τη χρόνια αδιαφορία;
  3. Η δύναμη ασκείται προς τη μία κατεύθυνσή και η κινητική ενέργεια διαμορφώνεται και από άλλες συνιστώσες όπως την έλλειψη γνώσης του τί εστί κράτος, η οποία ενίοτε εκδηλώνεται με αδιαφορία, απαξίωση των θεσμών, αποθέωση του χαβαλέ και των οπαδικών «συναισθημάτων» στα δημοφιλή αθλήματα. Τελικά η δομή της κοινωνίας μπορεί να απορροφάει συνεχώς τέτοιες κινητικές ενέργειες; Πόσες φορές θα αντέξει να μπεί στην καλίμπρα αυτή η κοινωνία;

Η Ελλάς των 2 ηπείρων και το 5 Θαλασσών (αναφερόμαστε στην νομική οντότητα και όχι στην πολιτισμική του όρου Ελλάς) περιορίστηκε εν τέλει σε ένα Αθηνοκεντρικό κράτος με μία δαιδαλώδη γραφειοκρατία υποστηρίζουν κάποιοι, αφού έχασε με τη μικρασιατική καταστροφή το πιο υγιές κομμάτι του τότε ελληνισμού. Η εξωτερική πολιτική του Ελληνικού κράτους γινόταν πάντα για εσωτερική κατανάλωση λένε κάποιοι και ίσως δεν έχουν και τόσο άδικο. Η αποκέντρωση έμεινε μόνο στα λόγια και όμως οι εξωτερικές απειλές παραμένουν και παραμονεύουν ευρισκόμενες όμως μακριά από το κέντρο, αν κέντρο ορίσουμε την Αττική ως κέντρο αποφάσεων παρά γεωγραφικώς ορισμένη. Και όμως τα σύνορα του Ελληνικού κράτους παραμένουν μακριά από το μονοπάτι της ανάπτυξης και ανοχύρωτα ως προς του ότι η οικονομία αποτελεί έναν ισχυρό παράγοντα ασφάλειας. Παρά την κάπως με βραδείς ρυθμούς κατασκευή νέων οδικών δικτύων θα ανέμενε κάποιος να γίνουν πολλά περισσότερα. Αν και κύριος κόμβος μεταξύ δύσης και ανατολής το λιμάνι της Θεσσαλονίκης καθώς και η βιομηχανική της περιοχή μείνανε στη στασιμότητα και συχνά έρμαια ενός κομματικοποιημένου συνδικαλισμού. Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα λιμάνια στο βόρειο τμήμα της χώρας. Λείπουν οι υποδομές που δε γίνανε παρόλο που η χώρα έπρεπε να τις προχωρήσει για να μη χάσει το δρόμο της οικονομικής σύγκλισης με τα άλλα κράτη που ήταν πιο κοντά στο τότε πιο σκληρό δημοσιονομικά ευρώ.

Που πήγανε άραγε τόσα δάνεια και τόσα πακέτα στήριξης; Ένα μέρος τους σε εισαγόμενα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, ένα άλλο στην κατοικία(με αστικά κέντρα τα οποία είναι από τα χειρότερα σε αναλογία τσιμέντου/πρασίνου και με πολύ στενές οδούς), ακόμη ένα σε καταθέσεις στην αλλοδαπή χωρίς να έχουν δηλωθεί στην ημεδαπή και έτσι χωρίς να το αντιληφθούν κάποιοι, σήμερα δειλά- δειλά κάποιοι εξ αυτών ξυπνάνε αν και μπορεί να ‘ναι λίγο αργά, μισθωτοί συντηρούσαν και συντηρούν μισθωτούς και επιχειρηματίες επίσης αφού λίγοι απο τους τελευταίους εξάγουν σε ένα κράτος που κάποιες φορές συμπεριφερόταν απο αδιάφορο ως εχθρικό πρός την υγιή επιχειρηματικότητα. Και είναι να μήν αναρωτιέται κανείς αν οι ξένοι μας προόριζαν ως σερβιτόρους σε ένα εξαιρετικό καλοκαιρινό και όχι μόνο ενδιαίτημα όπως είναι η Ελλάς ως κράτος. Και μη νομίζετε οτι περί πλουτοπαραγωγικών πηγών η συζήτηση είναι καινούργια, είχε ανοίξει και το 1922 αλλά από τότε παραμένει συζήτηση διότι όπως είπαμε σαν τον ελληνικό ήλιο και την ελληνική θάλασσα δεν έχει για τους ξένους οι οποίοι όμως γνωρίζουν επίσης καλύτερα από μας ότι το Αιγαίο δεν ανήκει στα ψάρια του. Όπως επίσης γνωρίζουν ότι το Ελληνικό σύνταγμα έχει αναθεωρηθεί ουκ ολίγες φορές δίχως κάποιο αξιόλογο αποτέλεσμα (σκάνδαλα, πολεοδομικές παραβάσεις, επιτηδευμένες παραλείψεις κτλ) και ότι η πολυνομία καλά κρατεί.

Το άλλο εξόχως σημαντικό το οποίο πρέπει να τονίσουμε είναι ότι οι Έλληνες πολίτες πιστεύουν ότι πληρώνουν υψηλούς φόρους, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει σε μεγάλο βαθμό, από την άλλη όμως η αίσθηση της υψηλής φορολογίας δεν έχει να κάνει με αριθμούς αλλά με το ότι η καθημερινότητα τους και αναφέρομαι στα απλά προβλήματα δε βελτιώνεται (κακό οδόστρωμα, κακό συντηρημένα πεζοδρόμια, έλλειψη δημοσιών χώρων για αθλοπαιδιές και αναψυχή, κακή αισθητική δημοσίων χώρων κ.α). Επομένως το κρίσιμο ερώτημα είναι που πάνε όσοι φόροι πληρώνουν οι Έλληνες πολίτες; Απαντήθηκε άραγε ποτέ αυτό το ερώτημα σαφώς και με διαφάνεια από τους διαχειριστές αυτών των φόρων-εσόδων;

 Ο λαϊκισμός του ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’80 δεν ήταν μοναδικός στην ιστορία του ελληνικού κράτους και ίσως κρατεί ως τα σήμερα ακόμη και παρά την επιτακτική εισαγωγή της τεχνολογίας στη δημόσια διοίκηση ώστε να επιταχυνθεί ο εκσυγχρονισμός του κράτους.

Να ελπίζουμε τελικά σε μια αλλαγή; Αλλά αν ναι αυτή όντως υπάρχει, πάλι θα έρθει απο τους ετερόχθονες Έλληνες ή απο κάποιους φιλέλληνες του εξωτερικού ή θα γίνει κάτι κόντρα στην ιστορία από το εσωτερικό;

Τελικά αρκεί μόνο να ελπίζουμε ή να δηλώνουμε αισιόδοξοι;