Με ποιόν Μουσικό θα θέλατε να βρεθείτε επί σκηνής;
Αν θα γινόταν να ξαναζήσει ο Art Tatum, δεν θα τολμούσα να βρεθώ επί σκηνής μαζί του, απλώς θα τον έβλεπα με το ίδιο δέος που τον ακούω μέχρι και σήμερα. Από ζώντες, με τη Mari Kimura, τον Dan Weiss, τους Octurn, και θα ήθελα να συνεργαστώ με κάποιους laptop artists που μου άρεσαν τώρα τελευταία. Eπίσης θα ήθελα πολύ να ξαναβρεθώ επί σκηνής με τους Rex Richardson, Marko Djordjevic, Patrice Heral και ορισμένους ακόμη.
Περιγράψτε μας τη μέχρι σήμερα πορεία σας στη μουσική. Υπήρξαν επιρροές καθοριστικές θετικές ή αρνητικές;
Στο δημοτικό ο πρακτικός μουσικός Παναγιώτης Μόραλης, μου έμαθε να ακούω. Στο Γυμνάσιο ο William Gladd που μου έδειξε τι υπάρχει από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μετά σπουδές στο Ηράκλειο μαθηματικά, Όλο αυτό το διάστημα πέρασα από κλασσική παιδεία στο πιάνο, πέρασα από ηλεκτρική κιθάρα, η οποία με έμπασε στη jazz, η οποία με ξαναέστρεψε στο πιάνο. Μετά συνέχισα εξωτερικό για jazz σπουδές, αλλά πριν από αυτό έμαθα τον εαυτό μου να παίζει jazz και fusion, με καθοδήγηση από το master drummer Ζαχαρία Πινακουλάκη, που με βοήθησε στα πρώτα μου βήματα και μου εμφύσησε το πάθος για τα «περίεργα» ρυθμικά, κάτι που εξακολουθεί μέχρι σήμερα. Στην κλασσική μουσική η βασική μου επιρροή είναι ο Δημήτρης Τουφεξής, μία από τις μέγιστες μουσικές προσωπικότητες που έχω ποτέ μου γνωρίσει. Συνεργασίες που με σημάδεψαν είναι οι NUKeLEUS με τον απίστευτο Γιάννη Σταυρόπουλο στα τύμπανα και Περικλή Τριβόλη στο κοντραμπάσο, και το Phos Duo με τον μεγάλο σαξοφωνίστα Αντώνη Λαδόπουλο, κάτι που είναι ενεργό σήμερα. Σημαντική συνεισφορά στο πως βλέπω τα πράγματα έχουν τα μαθηματικά που μου άνοιξαν τα μάτια όσον αφορά την οργάνωση της μουσικής, και τώρα τελευταία η ενασχόλησή μου με την ηλεκτρονική πλευρά της μουσικής δημιουργίας. Σημαντικές συνεργασίες: η συνεργασία μου με τους εκπληκτικούς Ventus Ensemble για το passion for Bach and Coltrane που παίχτηκε στο μέγαρο, οι ενορχηστρώσεις που έκανα για την Πέννυ Μπαλτατζή σε κάποια jazz standards που παίχτηκαν επίσης στο Μέγαρο. Επίσης, ως τόσο μουσική όσο και οργανωτική εμπειρία, η big band του δήμου Αθηναίων, στην οποία παίζω πιάνο είκοσι χρόνια πια και είμαι καλλιτεχνικός υπεύθυνος τα τελευταία τρία. Τεράστιο σχολείο ακόμη και στην ηλικία μου. Aπό πλευράς σοκ, η συναυλία του Grigory Sokolov στο Μέγαρο. Μου άλλαξε εντελώς την άποψη για το Mozart και το πιάνο γενικότερα. Μεγαθήριο των μεγαθηρίων. Επίσης ο Michel Camilo στο Μέγαρο. Δεν έχω ξαναδεί άνθρωπο με πιο γρήγορες οκτάβες από ότι κανονικά γρήγορα περάσματα. Παίζει να είναι μοναδικός σε αυτό παγκόσμια.
Σας “τρομάζει” η επιτυχία ή η αποτυχία;
Όχι. Κανένα από τα δύο. Δεν είμαι πια μικρός που να μην ξέρω να διαχειριστώ τα πράγματα.
Ποια είναι η άποψή σας για τα μουσικά τηλεοπτικά talent show;
Η βιομηχανία της ποπ έχει βρει τον τρόπο να βρίσκει με γρήγορο, κερδοφόρο και αποτελεσματικό τρόπο, ταλέντα που συγκεράζουν όλα τα προσόντα που ψάχνει, δηλ. εικόνα, κινησιολογία, «αέρας» στη σκηνή και φωνή (το τελευταίο μερικές φορές δυστυχώς λιγότερο από τα πρώτα). Δεν είναι εύκολο να βρεθούν άνθρωποι που να έχουν όλα τα προσόντα που ζητά η βιομηχανία για ένα άκρως βιομηχανικό προϊόν όπως η ποπ, διότι όλα τα προσόντα σπάνια υπάρχουν σε έναν άνθρωπο! Δεν είναι ατάλαντοι καθόλου μα καθόλου οι παγκόσμιοι αστέρες της ποπ, απλώς το προϊόν είναι άκρως βιομηχανικό. Άρα τα talent shows νομίζω ότι είναι αναγκαίο κακό για γρήγορη εξεύρεση ταλέντων στη συγκεκριμένη βιομηχανία. Και παράλληλα το talent show βγάζει και λεφτά, διότι ο κόσμος πάντοτε ψάχνει το καινούριο. Win-win κατάσταση για αυτούς. Για εμάς που είμαστε σε άλλες μουσικές καταστάσεις, ούτε κρύο ούτε ζέστη φαντάζομαι. Τουλάχιστον για μένα προσωπικά. Δεν μου προσθέτουν ή αφαιρούν εργασία, ούτε εγώ σε αυτούς.
Μια συνεργασία που ονειρεύεστε;
Να μπορούσα να έχω στον ίδιο χώρο κάποια σχήματα που λειτουργούν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, πολυχρονικά. Αλλά τα σχήματα κοστίζουν, οπότε βλέπουμε…
Υπάρχουν μάνατζερ στην Ελλάδα που μπορούν να βοηθήσουν την πορεία ενός μουσικού;
Δεν το ξέρω σίγουρα αυτό. Μπορεί κάποιους να τους βοηθούν. Εμένα σίγουρα όχι. Γενικά δεν έχει ιδιαίτερο ψωμί ο μουσικός. Ο τραγουδιστής είναι άλλη ιστορία. Ο λαός τραγούδι θέλει, τα υπόλοιπα δεν πολυέχουν απήχηση. Εγώ φυσικά σε αυτά τα υπόλοιπα είμαι, οπότε…
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Η εξερεύνηση της μουσικής και κυρίως του ρυθμού και της αρμονίας από μικροτονικότητα. Η εις βάθος εξερεύνηση της μουσικής με Phos Duo. Η δημιουργία ενός προσωπικού πιάνο τρίο (κάτι πάμε να κάνουμε με τον Αλέξη Σταυρόπουλο και τον Παναγιώτη Μπουραζάνη), ενός προσωπικού medium ensemble σχήματος για jazz, ενός μεικτού πειραματικού σχήματος για εξερεύνηση ρυθμών, κουρδισμάτων και ήχων, συνεργασίες με computer music artists, με μεικτές καταστάσεις με live computer electronics και live graphic artists. Συνθέσεις για ομάδες σύγχρονης μουσικής όλων των μεγεθών, ενορχηστρώσεις όλων των ειδών και συνόλων (ήδη κάνω πολλά σε αυτό), μία καλή και δημιουργική πορεία της Big Band όσο καιρό είμαι εγώ υπεύθυνος. Η εξερεύνηση της σχέσης μαθηματικών – μουσικής, η εκμάθηση σε βάθος κάποιων προγραμματιστικών περιβαλλόντων και εργαλείων που βοηθούν σε όλα όσα κάνω. Το τελείωμα του βιβλίου στα ρυθμικά που γράφω όσο καιρό με θυμάμαι. Πάνω και πέρα από όλα, να στηρίξω την οικογένειά μου, όσο ζω και είμαι γερός στα πόδια μου. Στο τέλος, ελπίζω σε ένα γρήγορο τέλος χωρίς ταλαιπωρία για οικείους, ελπίζω χωρίς να έχω αδικήσει πολύ κόσμο, τουλάχιστον επίτηδες.