ΛΑΒΔΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: “Η δημιουργία είναι ξεκούραση για μένα. Μια αγαπημένη συνήθεια, που μετά από τόσα χρόνια δεν μπορώ να αποχωριστώ”

Τι είναι η ζωγραφική για σας; Μια μορφή προσωπικής έκφρασης, Ανάγκη για δημιουργία; Επικοινωνία, ή κάτι άλλο; Όλα αυτά μαζί και κάτι άλλο ακόμα. Είναι δηλαδή και ανάγκη για δημιουργία και αναμφισβήτητα μια μορφή προσωπικής έκφρασης και επικοινωνίας με το κοινό, αλλά ταυτόχρονα είναι για μένα μια μορφή απόδρασης από την καθημερινότητα και τα προβλήματα της. Η δημιουργία είναι ξεκούραση για μένα. Μια αγαπημένη συνήθεια, που μετά από τόσα χρόνια δεν μπορώ να αποχωριστώ. Η σχέση μου με τη ζωγραφική μάλιστα είναι ζωντανή και καθημερινή. Έχω γι’ αυτό τοποθετήσει ένα καβαλέτο στην κρεβατοκάμαρα μου και ζωγραφίζω σε ανύποπτο χρόνο. Ακόμα και αργά τη νύχτα αν τύχει να ξυπνήσω. Μου είναι απαραίτητη, η τέχνη. Δεν μπορώ και δεν θέλω να ξεφύγω από αυτήν. Αν δεν ζωγραφίσω, αισθάνομαι ότι χάνομαι.

Πως θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας ως εικαστικό; Μου αρέσει να χαρακτηρίζω τον εαυτό μου ως «καλλιτέχνη του δρόμου», με την παραδοσιακή έννοια του όρου. Κυκλοφορώ ατέλειωτες ώρες στους δρόμους, κάνω περιπάτους και κατά τη διάρκεια τους, συλλέγω εικόνες, που στη συνέχεια υλοποιώ στους καμβάδες μου. Μέσα από αυτές τις βόλτες τροφοδοτώ τη ζωγραφική μου. Μια ζωγραφική ζωντανή που αναπνέει. Η εικόνα είναι δημιουργία. Ο ζωγράφος έχει ανάγκη να μαζεύει πολλές και διαφορετικές εικόνες. Θα έλεγα ότι είμαι ένας «ρομαντικός καταραμένος» που έχει ξεφύγει από τις εναλλασσόμενες μόδες του συστήματος και χαίρεται ακόμα την ηδονή της καθαρής ζωγραφικής. Η ζωγραφική μου προκύπτει από την παρατήρηση και τη μνήμη. Δημιουργώ μια λιτή ζωγραφική με θέματα που σφύζουν από χρώμα και ζωή. Πιστεύω ότι στην εποχή μας αυτό το είδος ζωγραφικής έχει ανάγκη το φιλότεχνο κοινό.

Ποιες είναι οι πηγές έμπνευσης σας ως εικαστικός; Αν δει κανείς τη θεματογραφία των έργων μου θα καταλάβει και τις πηγές τις έμπνευσης μου. Πρόκειται για μια θεματογραφία που είναι πολύ πλούσια και περιλαμβάνει χαρακτηριστικά θέματα με τα οποία ασχολούμαι στην ζωγραφική μου, όπως αναβάτες, περιστέρια, αθλητές, πεταλούδες, μπαλόνια, ποδήλατα, αισθησιακές γυναίκες και άλλα. Όλα τα θέματα έχουν συγγένεια μεταξύ τους, συναντιούνται και ενώνονται στον χρόνο. Συχνά θέματα μου ενώνονται στον ίδιο καμβά. Αυτό που τα χαρακτηρίζει είναι η κίνηση. Τόσο οι δρομείς, όσο και οι αναβάτες ή τα περιστέρια πάντα παρουσιάζονται σε κίνηση και με αφαιρετική, εξπρεσιονιστική διάθεση. Τα έργα μου είναι αποτέλεσμα μνήμης και παρατήρησης. Θα έλεγα επίσης ότι είναι ανθρωποκεντρικά. Ακόμα και όταν λείπει η ανθρώπινη παρουσία, ωστόσο εννοείται σαφέστατα. Ο έξω κόσμος αποτελεί τον κύριο φορέα έμπνευσης μου. Οι μνήμες μου ενεργοποιούνται σε ανύποπτο χρόνο. Κάτι που επίσης με φορτίζει δημιουργικά είναι η παρατήρηση των ανθρώπων και η κίνηση τους στο δρόμο. Το πέταγμα αποτελεί για μένα μια ακόμα ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης. Τα περιστέρια έρχονται από πολύ παλιά. Την ελευθερία των περιστεριών, αλλά και των πεταλούδων, συχνά την αποδίδω με την ελευθερία του χρώματος. Άλλο φτερό μπορεί να έχει χρώμα πράσινο, άλλο κίτρινο. Αλλά και στους αναβάτες συχνά το καπέλο μπερδεύεται με το πρόσωπο. Η μορφή δεν είναι συγκεκριμένη, μπορεί να είναι οποιαδήποτε. Άλλοτε το μάγουλο είναι πράσινο, άλλοτε κόκκινο. Τα χρώματα τρέχουν ελεύθερα στα πρόσωπα. Δεν ζωγραφίζω αυτό που βλέπω, αλλά αυτό που φαντάζομαι. Αυτή είναι η αξία που κάνει τον καλλιτέχνη να ξεχωρίζει πολλές φορές.

Με ποια προσωπικότητα της τέχνης θα θέλατε να έρθετε σε διάλογο και με αφορμή ποιο θέμα; Επειδή όταν ζωγραφίζω ακούω πολυ κλασική μουσική και ένας από τους αγαπημένους μου συνθέτες είναι ο Ερίκ Σατί, θα ήθελα να τον συναντήσω, αν ζούσε, και να μιλούσαμε περί μουσικής. Επίσης θα ήθελα και πάλι να μπορούσα να μιλήσω με τον Ιόλα τον οποίο είχα γνωρίσει, γιατί κάναμε πολύ ωραίες συζητήσεις και μου άρεσε να τον ακούω να μιλάει για τέχνη. Επίσης πολύ θα με ενδιέφερε να συναντήσω τον Χάρη Καμπουρίδη, τον ιστορικό τέχνης, ο οποίος έχει γράψει παλιότερα κριτική για τη δουλειά μου, γιατί εκτιμώ τις γνώσεις του για τη ζωγραφική και τις απόψεις του και πιστεύω θα είχαμε μια πολύ ωραία συζήτηση περί τέχνης.

Θα μπορούσατε να ασχοληθείτε με κάποια άλλη μορφή τέχνες εκτός της ζωγραφικής; Με τίποτα άλλο. Μόνο με τη ζωγραφική μπορώ να ασχοληθώ. Επίσης μου αρέσει πολύ η διακοσμητική του χώρου, μια ανάγκη που καλύπτω στον χώρο όπου ζω. Μου αρέσει να τον διακοσμώ με αντικείμενα της αρεσκείας μου, γιατί θέλω να με αντιπροσωπεύει. Έχω μια συλλογή από μικρές αρχαιότητες, με τις υπογραφές του υπουργείου Πολιτισμού, επίσης παλιά έπιπλα που συνυπάρχουν στο σπίτι μου μαζί με σύγχρονα, λιτά κομμάτια. Για παράδειγμα έχω μια καρέκλα του 1400 και ακόμα μια του 1500, οι οποίες είναι τοποθετημένες σαν φρουροί στο εσωτερικό μέρος, στην είσοδο του σπιτιού μου και στις οποίες έχω βάλει κορδονάκι ώστε να μην κάθεται κανείς. Επίσης έχω έπιπλα αντίκες, αλλά και αντίγραφα ρωμαϊκής εποχής και ένα αυθεντικό κομμάτι από πωρόλιθο του 1200. Γενικότερα συλλέγω κομμάτια που έχουν ιστορική αξία. Πιστεύω ότι κάθε τι σύγχρονο οφείλει να εμπεριέχει την ιστορία, να στηρίζεται σ αυτήν και να συνεχίζει. Το ίδιο ισχύει και για τη ζωγραφική. Ο άνθρωπος επίσης πρέπει να σέβεται και να συνυπάρχει με την ιστορία, με τη διαδρομή στο χρόνο.

Αν επιλέγατε μια διαφορετική εποχή για να ζήσετε και να δημιουργήσετε ποια θα ήταν αυτή και με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι θα εκφραζόσασταν καλλιτεχνικά; Μου αρέσει πολύ η εποχής της μπελ επόκ στις αρχές του προηγούμενου αιώνα στο Παρίσι. Επίσης η εποχή του Μεσοπολέμου εκεί γύρω στο 1930. Με εκφράζει πολύ και ο ιμπρεσιονισμός. Αν ζούσα τότε θα είχα κι εγώ εκφράσει τη ζωγραφική μου με αυτόν τον τρόπο. Οι ιμπρεσιονιστές άλλαξαν τη ζωγραφική. Ήταν ένα μεγάλο, τολμηρό καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Στην Ευρώπη όλα τα καλλιτεχνικά ρεύματα και η ιστορία είναι ορατά ακόμα και σήμερα. Στην Αθήνα η εικόνα της ιστορίας έχει αλλοιωθεί. Για να δώσω ένα παράδειγμα θα πω ότι στις Σπέτσες οι αμαξάδες είναι ένα κομμάτι της ιστορίας του νησιού. Αν εκλείψουν το νησί θα είναι διαφορετικό. Θα δημιουργηθεί ένα κενό. Ο κάθε τόπος πρέπει να κρατάει τα ιστορικά χαρακτηριστικά του. Από το παλιό προκύπτει το νέο σε όλα τα επίπεδα.

Ποια είναι η σχέση του δημιουργού με το έργο του; Δημιουργούμε ένα έργο γιατί αναπτύσσουμε μια σχέση αγάπης μαζί του. Ωστόσο αποστολή του έργου είναι να λειτουργήσει στην κοινωνία, να συναντήσει το κοινό, αν μείνει στο ατελιέ μαραζώνει. Το έργο είναι ένας τρόπος επικοινωνίας με τους ανθρώπους. Αν μετά από χρόνια συναντήσω κάποιο έργο μου κρεμασμένο σ ένα σπίτι, συνήθως μου δημιουργείται η αίσθηση του ανικανοποίητου. Πάντα σκέφτομαι ότι θα πρόσθετα μια ακόμα πινελιά, άλλωστε υπάρχει και η αντίληψη ότι ένα έργο δεν τελειώνει ποτέ, ή θα έκανα κάτι διαφορετικό, ή κάτι θα αφαιρούσα. Η τέχνη εμπεριέχει το ανικανοποίητο.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Ετοιμάζω μια ατομική έκθεση για το καλοκαίρι στην Πάτμο στην γκαλερί Kapopoulos Fine Arts, με την οποία έχουμε μια διαχρονική σχέση αμοιβαίου σεβασμού και εκτίμησης. Θα παρουσιάσω μια σειρά έργων με πεταλούδες και ποδήλατα και είμαι ευτυχής γι αυτό.