Κωστής Κωνσταντάρας: “Η μουσική παιδεία είναι οπωσδήποτε ΑΝΑΓΚΗ, για κάθε κοινωνία, για κάθε άνθρωπο!”

Η μουσική ενώνει τους λαούς & τους πολιτισμούς;

Ασφαλώς. Το θέμα έχει πλειστάκις αναλυθεί & όλοι -πιστεύω- συμφωνούμε πως, η μουσική, ανέκαθεν λειτουργούσε (& λειτουργεί) ως μία από τις πλέον σημαντικές γέφυρες πολιτισμικής επικοινωνίας, μεταξύ των λαών γενικότερα & των ανθρώπων ειδικότερα.

Είναι ένας κοινός τρόπος έκφρασης, ανεξαρτήτως κουλτούρας & γλώσσας, η οποία έχει τη δυνατότητα να καταθέτει & να ενεργοποιεί, σε όλους μας, συναισθήματα & εικόνες.

Γι’ αυτό, εάν την ακούμε με «ανοιχτή καρδιά», είναι σίγουρο πως θα μας οδηγήσει σε πρωτόγνωρα μονοπάτια ατομικής διεύρυνσης & αυτογνωσίας & θα αναβαθμίσει την ποιότητα της επικοινωνίας μας & με τους άλλους ανθρώπους (& λαούς).

Διευθύνοντας τα Μουσικά Σύνολα (Χορωδία & Ορχήστρα) της ΔΕΗ ΑΕ, με σολίστ το Γιάννη Κότσιρα, στην επέτειο της «Μάχης της Ηλεκτρικής», το 2018.

Ποιον μουσικό θαυμάζετε & γιατί;

Πολύ δύσκολο ερώτημα!

Υπήρξαν -& υπάρχουν- τόσοι πολλοί μουσικοί, που θα μπορούσε κανείς να θαυμάσει…

Εάν, πάντως, θα έπρεπε -οπωσδήποτε- να ξεχωρίσω κάποιον, τότε, θα σας έλεγα πως, ιδιαίτερα υψηλό πρότυπο για εμένα, αποτελεί ο Johann Sebastian Bach.

Έζησε δύσκολα παιδικά χρόνια, ορφανεύοντας μόλις 10 ετών. Ζώντας & μεγαλώνοντας με την οικογένεια του μεγαλύτερου αδελφού του, «έχτισε» τη μουσική του παιδεία, μεταξύ άλλων, αντιγράφοντας την απαγορευμένη σε αυτόν μουσική βιβλιοθήκη του αδελφού του, κάτω από το φως ενός κεριού, όταν όλοι στο σπίτι κοιμόντουσαν!

Αυτό, απετέλεσε γι’ αυτόν μιαν αρνητική «επένδυση», αφού του στοίχησε αργότερα την υγεία της όρασης του, με αποτέλεσμα, σε ηλικία 65 ετών, να πεθάνει κατόπιν μετεγχειρητικών επιπλοκών, από μία εγχείρηση που έκανε στα μάτια του.

Έζησε όλη του ζωή κάτω από δύσκολες συνθήκες, αγάπησε όμως & αγαπήθηκε σε βάθος & άφησε παρακαταθήκη στην ανθρωπότητα ένα τεράστιο συνθετικό έργο, τόσο ποσοτικά όσο & -κυρίως- ποιοτικά, έργο το οποίο έχει αναγνωρισθεί παγκοσμίως!

Καθοριστική μάλιστα θα μπορούσαμε να πούμε υπήρξε & η συμβολή του στο «συγκερασμό» (σύστημα με βάση το οποίο σηματοδοτήθηκε η εξέλιξη, στη μουσική δημιουργία του λεγόμενου Δυτικού τρόπου σύνθεσης), μέσα από το έργο του «Το καλώς συγκερασμένο κλειδοκύμβαλο», έργο που διδάσκεται μέχρι & σήμερα σε όλα τα ωδεία & τα πανεπιστήμια της ανθρωπότητας.

Απ’ ό,τι λέγεται, υπήρξε σπουδαίος οργανίστας & ήταν εξαιρετικά γειωμένος άνθρωπος, αφού, στη ζωή του, απέκτησε συνολικά 20 (!) παιδιά, εκ των οποίων, λόγω μεγάλης θνησιμότητας εκείνην την εποχή, επεβίωσαν μόνον τα 13, αριθμός όμως που έτσι & αλλιώς δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος…

Διευθύνοντας 4 ορχήστρες & 13 χορωδίες (συνολικά 660 άτομα), στην αφή της Ολυμπιακής φλόγας, στην Πάτρα, το 2004.

«Η μουσική είναι μία, οι μουσικοί πολλοί». Πως θα περιγράφατε αυτήν την πρόταση;

…ως άκρως ρεαλιστική! Με άλλα λόγια, συμφωνώ απολύτως!

Η μουσική, είναι όντως μία & αυτό που -κυρίως- διαφέρει είναι ο τρόπος προσέγγισης της αλλά & ο τρόπος έκφρασης, μέσα από αυτήν.

Διευθύνοντας 750 χορωδούς, από όλη την Ελλάδα & τον Ελληνισμό της διασποράς, στην επίσημη τελετή έναρξης των Παρα-Ολυμπιακών αγώνων, το 2004.

Γιατί χρειάζεται η μουσική παιδεία; Είναι πολυτέλεια ή ανάγκη;

Η μουσική παιδεία, είναι, κατ’ εμέ, ένας από τους ισχυρότερους κρίκους της αλυσίδας, που ακούει στο όνομα γενικότερη κοινωνική παιδεία & καλλιέργεια.

Όλοι οι λαοί, δια μέσου των αιώνων, χρησιμοποίησαν τη μουσική ως ένα από τα σημαντικότερα «εργαλεία» για τη διαμόρφωση της κουλτούρας τους & της ιστορίας τους.

Ένας λαός, χωρίς μουσική παιδεία, είναι καταδικασμένος. Δεν σας λέω κάτι καινούργιο.

Αυτό είναι γνωστό & παραδεκτό από όλους. Η μουσική παιδεία είναι οπωσδήποτε ΑΝΑΓΚΗ, για κάθε κοινωνία, για κάθε άνθρωπο!

Διευθύνοντας το «Άξιον εστί» του Μίκη Θεοδωράκη, με τη Συμφωνική της Σόφιας & 5 Ελληνικές χορωδίες & με σολίστ τους Μανώλη Μητσιά & Γιώργο Ματθαιακάκη, με αφηγητή τον Γρηγόρη Βαλτινό & με Α. Μπουζούκι τον Κώστα Παπαδόπουλο, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το 2009.

Πως μπορεί, ένας γονιός, να ανακαλύψει το ταλέντο του παιδιού του στη μουσική;

Η αγάπη & το ενδιαφέρον κάθε γονιού για το παιδί του, ενέχει & την ευθύνη -απέναντι σ’ αυτό- να ανακαλύψει & να καλλιεργήσει τα ταλέντα του.
Πως;
Μα, αφουγκραζόμενος τις ανάγκες του & τις -φύσει- τάσεις & δεξιότητες του.
Ο γονιός θα πρέπει να είναι υποστηρικτικός στα παιδιά του & σε καμμιά περίπτωση χειριστικός ως προς τις όποιες επιλογές τους, σε κάθε επίπεδο.

Αυτό σημαίνει πως «ακούγοντας» τις ανάγκες & τα ταλέντα του κάθε παιδιού του θα πρέπει να τα αναγνωρίσει, να τα σεβαστεί & να τα καλλιεργήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο…

Τραγουδώντας στην όπερα “L’ incoronatione di Poppea” (η στέψη της Ποππέας) του Claudio Monteverdi, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, κάτω από την μπαγκέτα του διάσημου Άγγλου Μαέστρου Paul Goodwin, το 2006.

Διδάσκεται σήμερα η μουσική παράδοση μέσα από την εκπαίδευση;

Όπως γνωρίζουμε η μουσική (όπως άλλωστε & κάθε λαϊκή) παράδοση ενός λαού διασώζεται μεταδιδόμενη από γονιό σε τέκνο αλλά & από «τεχνίτη» σε «παραγιό».

Σε αυτήν δεν υπάρχουν (απαραίτητα) διδακτικές μέθοδοι, καταγεγραμμένες σε βιβλία (με ανάλογες ασκήσεις, φυσικά), όπως γίνεται με τη λεγόμενη «Λόγια Μουσική».

Κατ’ αυτήν την έννοια δεν θα έπρεπε να διδάσκεται (με τη στενή έννοια του όρου) αλλά θα ήταν πολύ όμορφο να υπάρχει ενθάρρυνση & προτροπή προς τη μελέτη της, με την καθοδήγηση κάποιου «παλιού».

Παρ’ όλα αυτά, εξ όσων γνωρίζω, η συνεισφορά πολλών ωδείων αλλά & των Μουσικών Σχολείων είναι πολύ σημαντική στην Ελλάδα μας, αφού υπάρχει ειδική πρόβλεψη & μέριμνα, για τη διάδοση της, μέσα από προγράμματα όπου διδάσκουν εξειδικευμένοι καθηγητές, που έχουν ασχοληθεί & μελετήσει εκτενώς το αντικείμενο.

Τραγουδώντας στο Ηρώδειο, στην όπερα του Γιάννη Μαρκόπουλου «Ερωτόκριτος & Αρετή», μαζί με τη διάσημη Ελληνίδα Υψίφωνο Τζένη Δριβάλα & άλλους εκλεκτούς καλλιτέχνες, το καλοκαίρι του 2010.

Υπάρχουν Έλληνες αξιόλογοι μουσικοί, με μουσική κατάρτιση & γνώσεις;

Αλίμονο εάν δεν υπήρχαν. Οι Έλληνες, εκτιμώ, είμαστε ένας ιδιαίτερα προικισμένος λαός, με ταλέντα & ικανότητες, πράγμα το οποίο είναι εμφανές κάθε φορά που καλούμαστε (& επιλέγουμε) να τις αξιοποιήσουμε, είτε εντός της Ελλάδας μας είτε & στο εξωτερικό.

Οι μουσικές σπουδές ολοένα & βελτιώνονται ποιοτικά στον τόπο μας & έτσι κάθε νέος μουσικός έχει τη δυνατότητα να βάλει «γερές βάσεις» εδώ αλλά & να πάει στο εξωτερικό για περεταίρω σπουδές.

Ναι, λοιπόν, υπάρχουν πολλοί Έλληνες αξιόλογοι μουσικοί, με κατάρτιση σε βάθος & με πολύ-επίπεδες γνώσεις

Τραγουδώντας στην Εθνική Λυρική Σκηνή, τον κεντρικό ρόλο της όπερας Maestro con Bravura, του Γιάννη Δροσίτη, το 2002.

Ποια είναι τα μελλοντικά μουσικά σας σχέδια;

Σήμερα το βράδυ, τραγουδώ, μαζί & με άλλους εκλεκτούς συναδέλφους, σε μία συναυλία με τίτλο «Έναν χρόνο μετά…», αφιερωμένη στους συνανθρώπους μας, που χάσαμε στην περσινή πυρκαγιά, στο Μάτι.

Τον Οκτώβριο, είμαι καλεσμένος στην Κύπρο, για να διδάξω σε ένα σεμινάριο Διεύθυνσης Χορωδίας, με Μαέστρους από όλη τη Μεγαλόνησο.

Τον Νοέμβριο συμμετέχω στο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ του Ναυπλίου Artiva 2019, ως μέλος της Κριτικής Επιτροπής, για το Διαγωνιστικό μέρος του φεστιβάλ.

Δόξα τω Θεώ, εκτός από αυτές, έχω επίσης αρκετές ακόμη δημιουργικές δραστηριότητες με αποκορύφωμα τη συμμετοχή μου, ως σολίστ, στη νέα όπερα/παραγγελία της Εθνικής μας Λυρικής Σκηνής, με τίτλο «Μέσα Χώρα», η οποία θα ανέβει στην Κεντρική Σκηνή του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (Κ.Π.Ι.Σ.Ν.) τον ερχόμενο Απρίλιο του 2020.

Βιογραφικό.

Ο Κωστής Κωνσταντάρας γεννήθηκε στην Αθήνα, τo 1954.

Έχει σπουδάσει Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) & Μουσική (Ανώτερα Θεωρητικά, με τον Δημήτρη Δραγατάκη & Μονωδία, με την Καίτη Παπαλεξοπούλου) αρχικά στην Αθήνα & στη συνέχεια, στην Αυστρία & στη Γερμανία, ειδικευόμενος στη Διεύθυνση Χορωδίας & Ορχήστρας, κοντά στους διακεκριμένους Μαέστρους Willi Traeder, Martin Schmidt & Gerd Müller-Lorenz. Παρηκολούθησε, επίσης, & Masterclasses Μονωδίας, με τους Maria Stader, Peter Sefzig, Αντώνη Καλαϊτζάκη & Θάλεια Μοίρα & Διεύθυνσης, με τους Laszlo Heltay, Helmuth Rilling & Θόδωρο Αντωνίου.

Είτε ως Σολίστ (Βαρύτονος) είτε & ως Μαέστρος έχει συμπράξει με όλες τις γνωστές Ελληνικές, αλλά & με ονομαστές ξένες συμφωνικές ορχήστρες & χορωδίες, την Εθνική Λυρική Σκηνή & την Ελληνική Ραδιοφωνία & Τηλεόραση, συμμετέχοντας σε Όπερες & Ορατόρια, σε Συναυλίες & Ρεσιτάλ καθώς & σε Διεθνή Φεστιβάλ, σε πάμπολλα αστικά κέντρα της Ελλάδας & του εξωτερικού.

Ενδεικτικά, δύνανται να αναφερθούν οι συμφωνικές ορχήστρες της Πράγας, της Βουδαπέστης, της Σόφιας, της Κόρδοβας, της Κοπεγχάγης, η Armonia Nova του Παρισιού, η Μetropol Orchestra (Άμστερνταμ), I Solisti Venetti κ.ά., ενώ, οι Κώστας Γαβράς, Μιχάλης Κακογιάννης, Νίκος Κούνδουρος, Βίκτωρ Αρδίττης, Michael Hampe, Pierre Jourdan, Pierre Caux, Marcel Corneloux, Michael Schöenwandt, Ivan Fischer, Leo Brower, Sir Nevil Mariner κ.ά. είναι μερικοί από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες & μαέστρους, με τους οποίους έχει, κατά καιρούς, συνεργασθεί.

Το Νοέμβρη του 1989 ίδρυσε τη μικτή επαγγελματική χορωδία FONS MUSICALIS (Μουσική Πηγή), με την οποία, από το 1993 μέχρι σήμερα, συνεργάζεται τακτικά με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (69 διαφορετικά έργα, εκ των οποίων 9 πρώτες Ελληνικές & 13 πρώτες Παγκόσμιες εκτελέσεις), το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το Φεστιβάλ Αθηνών (Ηρώδειο, Μικρό & Μεγάλο Θέατρο Επιδαύρου κ.ά.), την Ελληνική Ραδιοφωνία & Τηλεόραση καθώς & με άλλους αξιόλογους πολιτιστικούς φορείς στην Ελλάδα & στην Ευρώπη.

Από τον Ιούλιο 2003 μέχρι & τον Απρίλιο 2005 χρημάτισε Μαέστρος της Μεικτής Επαγγελματικής Χορωδίας της Ε.Ρ.Τ.

Από το Μάρτιο του 2005 έχει αναλάβει την καλλιτεχνική διεύθυνση των Μουσικών Συνόλων (Ορχήστρας Εγχόρδων & Μεικτής Χορωδίας) της ΔΕΗ ΑΕ, ενώ, εδώ & σχεδόν τριάντα έτη, δραστηριοποιείται παράλληλα & ως παιδαγωγός, διδάσκοντας Μονωδία & Διεύθυνση Χορωδίας, σε διάφορα ωδεία (π.χ. Ωδείο Αθηνών, Ωδείο Αττικής, Εθνικό Ωδείο κ.ά.), διδάσκοντας σε σεμινάρια, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας & του εξωτερικού αλλά & έχοντας την ευθύνη της Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης του Δημοτικού Ωδείου Μυκόνου «Γεώργιος Αξιώτης» (1989-2012) & του Δημοτικού Ωδείου Ελληνικού/Αργυρούπολης «Γιώργος Μιχαλακέας» (1990-2012). Τέλος, κατά τα έτη 2013 έως 2015, είχε αναλάβει τα μαθήματα Διεύθυνσης Ορχήστρας & Χορωδίας, αλλά & την Καλλιτεχνική Διεύθυνση των αντίστοιχων Μουσικών Συνόλων του Ωδείου «Φίλιππος Νάκας».

Σταθμό, στην μέχρι σήμερα καρριέρα του, αποτελεί το ότι τιμήθηκε να είναι ο αποκλειστικός & επίσημος Μαέστρος στις τελετές έναρξης & λήξης των Παρα-Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα-2004», διευθύνοντας 750 χορωδούς, απ’ όλη την Ελλάδα & τον Ελληνισμό της διασποράς.

E.mail : [email protected]

Website :

http://kkmofons.wix.com/kostis-konstantaras