«απ’ τη μεριά των σοφών και των τρελών»: εικαστικό αφιέρωμα στο Θεόφιλο Χατζημιχαήλ

Τριήμερο παράλληλων εκδηλώσεων από τις 15 έως τις 17 Απριλίου στο Ηράκλειο

Θέατρο σκιών, εργαστήρια φιγούρας και ξεναγήσεις περιλαμβάνει το τριήμερο των παράλληλων εκδηλώσεων που διοργανώνει ο Δήμος Ηρακλείου στο πλαίσιο του εικαστικού αφιερώματος για τον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ, το οποίο παρουσιάζεται στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου.  

Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν από την Παρασκευή 15 έως και την Κυριακή 17 Απριλίου.

Συγκεκριμένα, η επιμελήτρια της έκθεσης Ίρις Κρητικού θα πραγματοποιήσει δύο ξεναγήσεις για το κοινό που θα βρεθεί στη Βασιλική, την Παρασκευή 15 Απριλίου στις 20:00 και την Κυριακή 17 Απριλίου στις 11:30 το πρωί. 

Πριν τις ξεναγήσεις, χαιρετισμό θα απευθύνει ο Διευθυντής του Μουσείου Tériade – Βιβλιοθήκη Στρατή Ελευθεριάδη, Κωνσταντίνος Μανιατόπουλος, που θα βρεθεί στο Ηράκλειο από τη Μυτιλήνη ειδικά για την έκθεση.

Το Σάββατο 16 Απριλίου στις 19.00, το θέατρο σκιών του Χρήστου Στανίση παρουσιάζει στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου την πρωτότυπη παράσταση «O Καραγκιόζης και o Θεόφιλος Μεγαλέξανδρος»: Ο Θεόφιλος ντύνεται Μεγαλέξανδρος και τα βάζει με τον κατηραμένο όφι που φωλιάζει στην πηγή και κρατάει το νερό της πόλης. Ο Χρήστος Στανίσης, αγαπημένος μαθητής του Ευγένιου Σπαθάρη, ταξιδεύει από τη Θεσσαλονίκη και ανεβάζει ειδικά για τις ανάγκες της έκθεσης την παράσταση που συνοδεύει μουσικά με το σαντούρι της η Μελίνα Μπιτζίδου.

Τέλος, το Σάββατο 16 Απριλίου στις 10:00 το πρωί και στις 12:15 το μεσημέρι, σε συνδιοργάνωση με την ΔΕ.ΠΑ.ΝΑ.Λ, θα πραγματοποιηθούν από τον Χρήστο Στανίση εργαστήρια κατασκευής φιγούρας σκιών για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών στο Βιβλιοπωλείο της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης.

Ο αριθμός των παιδιών που θα συμμετάσχουν είναι περιορισμένος και ως εκ τούτου η κράτηση είναι απαραίτητη στο τηλέφωνο 2813409247.

*Στις εκδηλώσεις θα τηρηθούν όλα τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα.

Λίγα λόγια την έκθεση:

«απ’ τη μεριά των σοφών και των τρελών»:

Εικαστικό αφιέρωμα στον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου,

Βασιλική Αγίου Μάρκου, Ηράκλειο Κρήτης

Οργάνωση: Δήμος Ηρακλείου Αντιδημαρχία Πολιτισμού

Σχεδιασμός – Επιμέλεια έκθεσης: Ίρις Κρητικού

Διάρκεια έκθεσης: 28 Μαρτίου  – 27 Απριλίου 2022

Μετά την εξαιρετικά επιτυχημένη της πορεία στον Βόλο, τη Μυτιλήνη και την Αθήνα κατά τη διάρκεια της περασμένης και της τρέχουσα χρονιάς, η έκθεση «απ’ τη μεριά των σοφών και των τρελών»: Αφιέρωμα στον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ», εγκαινιάστηκε τη Δευτέρα 28 Μαρτίου 2022, στις 20:00, στη Δημοτική Πινακοθήκη – Βασιλική του Αγίου Μάρκου, στο πλαίσιο των εορτασμών για το έτος 2021, επέτειο 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση αλλά και στο πλαίσιο της επετείου μνήμης για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει αναλάβει η ιστορικός τέχνης και ανεξάρτητη επιμελήτρια Ίρις Κρητικού. H έκθεση πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Λύκειο των Ελληνίδων / Παράρτημα Βόλου, το Μουσείο Tériade Βιβλιοθήκη Στρατή Ελευθεριάδη της Μυτιλήνης και το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού.

Το αφιέρωμα στον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ, με ογδόντα και πλέον παλαιότερα και πρόσφατα έργα διακεκριμένων σύγχρονων Ελλήνων εικαστικών, συγκεντρώνει πολύτιμες συνέργειες και αναπάντεχες συμμετοχές, σημαντικά νέα έργα, αλλά και σπουδαία παλαιότερα με τη γενναιόδωρη συνδρομή των συλλεκτών τους. Να σημειωθεί ότι σε συνομιλία με το κυρίως σώμα της έκθεσης, παρουσιάζεται επίσης ένα μικρός, αλλά σημαντικός πυρήνας πρωτότυπων έργων του Θεόφιλου από ιδιωτικές συλλογές. Η έκθεση αφορά σε έναν οργανικό διάλογο με το φυσικό πρόσωπο και το έργο του ζωγράφου, που έχοντας καταλάβει έναν ξεχωριστό και πρωτογενή χώρο στην ιστορία της νεότερης ελληνικής τέχνης, και τιμώντας τους ήρωες που πολέμησαν για την Ελευθερία και την Ανεξαρτησία του Ελληνικού κράτους όσο κανείς, αποτελεί ταυτόχρονα έναν διηνεκή συνομιλητή και εμπνευστή κορυφαίων εικαστικών και πνευματικών δημιουργών του τόπου μας.

«Με αφετηρία τον Θεόφιλο και το χειροποίητο αλφαβητάριο της δικής του αγωνιώδους προσωπικής περιδίνησης και εικονοποιητικής ενδελέχειας, με το εσωτερικό αναπαραστατικό βλέμμα των συμμετεχόντων στραμμένο σε κάποια από τα καταγεγραμμένα περιστατικά, τα καθοριστικά για εκείνον τοπόσημα, τα ηρωικά φαντάσματα και τα άυλα εκκλησάκια του δύσβατου βίου του, επιχειρείται η σύσταση ενός αυτοτελούς οργανικού σημειωματικού πεδίου με εικαστικές, πλαστικές και κυριολεκτικές ή συμβολικές αναφορές. Η Ελληνική αρχαϊκή, κλασική και νεότερη δημώδης μυθοπλασία στο έργο του, η ξεχωριστή ετούτη σπαρταριστή και πηγαία έκφραση που στη διεθνή ιστορία της τέχνης ονομάστηκε ναΐφ (και όπου ο ίδιος εντέλει κατά την άποψη και του Τσαρούχη ίσως να μην ανήκει, καθώς υπήρξε αφοσιωμένος μελετητής ελληνικών κλασικών και ευρωπαϊκών εικονοποιητικών προτύπων – όπως για παράδειγμα των έργων του Peter von Hess), η παράφορη και ανιδιοτελής αγάπη του για ό,τι μικρό και μεγάλο ελληνικό που γνέφει με έναν αδιόρατο τρόπο στη λόγια μα και μαζί βιωμένα μεστή προσέγγιση του Καβάφη και του Σεφέρη, του Ελύτη, του Τσαρούχη και των λοιπών ακρογωνιαίων λίθων της γενιάς του ’30 για το ίδιο αυτό δέμας, το χαρακτηριστικό σχέδιο, το στίλβον χρώμα, οι πλαστικές λεπτομέρειες και οι εννοιολογικές σημάνσεις των ανθρώπων, των μύθων και των ηρώων, των θεριών και των πετεινών, των πόλεων και των κτηρίων, των χρυσοστόλιστων φορεσιών και της στιλπνής τοπιογραφίας του, γίνονται οι ενεργοποιημένες πηγές για τα σύγχρονα έργα και το ιχνογραφικό εικαστικό αφήγημα της έκθεσης».  

Τον αναβλύζοντα κόσμο, της ελληνικής πρωτογενούς εντοπιότητας, που ο ίδιος ο Θεόφιλος μεταφέρει μέσω αυθύπαρκτων ιδεών και ιδίων επινοήσεων, μέσω του φωτεινού χρώματος και της κλασικής αυτοδίδακτης πλαστικότητας, μέσω των τρυφερών καθημερινών ευρημάτων και των διαχρονικών ελληνικών μύθων, η έκθεση επιχειρεί να τον προσεγγίσει με τον τρόπο μιας σύγχρονης εικαστικής συνομιλίας.

Στην έκθεση, με έργα παραχωρημένα από προσωπικά αρχεία των καλλιτεχνών ή ιδιωτικές συλλογές, συμμετέχουν: Ηώ Αγγελή, Γιάννης Αδαμάκης, Βαγγέλης Ανετόπουλος, Στέλιος Αλεξάκης, Νεκτάριος Αποσπόρης, Κάτια Βαρβάκη, Νίκος Βατόπουλος, Αλέξης Βερούκας, Ειρήνη Βογιατζή, Κική Βουλγαρέλη, Μάριος Βουτσινάς, Μαίρη Γαλάνη Κρητικού, Μαρία Γέρουλα, Νεκταρία Γιακμογλίδου, Κατερίνα Γιάννακα, Στρατηγούλα Γιαννικοπούλου, Ειρήνη Γκόνου, Δικαία Δεσποτάκη, Μαρία Διακοδημητρίου, Νίκη Ελευθεριάδη, Γιάννης Ευθυμίου, Πέτρος Θέμελης, Αποστόλης Ιτσκούδης, Σταυρούλα Καζιάλε, Θρασύβουλος Καλαϊτζίδης, Σοφία Καλογεροπούλου, Ελπινίκη Καμόσου, Μηνάς Καμπιτάκης, ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΥΓΑC, Βούλα Καραμπατζάκη, Πάνος Καρδάσης, Νικόλας Κληρονόμος, Νίκος Κόνιαρης, Ευτυχία Λάβδα, Βασίλης Λιαούρης, Θανάσης Μακρής, Νεκτάριος Μαμάης, Κώστας Μανιατόπουλος, Τάσος Μαντζαβίνος, Παναγιώτης Μαρίνης, Μηνάς Μαυρικάκης, Στέλλα Μελετοπούλου, Γιάννης Μετζικώφ, Γεωργία Μπλιάτσου, Δημήτρης Μοράρος, Ρούλη Μπούα, Γεύσω Παπαδάκη, Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Κώστας Παπατριανταφυλλόπουλος, Χριστίνα Παρασκευοπούλου, Λίζα Πενθερουδάκη, Ελισάβετ Περάκη, Βασίλης Πέρρος, Γιώργος Πετσικόπουλος, Νίκος Ποδιάς, Μαρία Πωπ, Μιχάλης Σακαλής, Κατερίνα Σαμαρά, Ιφιγένεια Σδούκου, Γιώργος Σκλάβαινας, Αλκιβιάδης Σκουλάς (Γρυλιός), Ευγένιος Σπαθάρης, Χρήστος Στανίσης, Μαρίνα Στελλάτου, Ιωάννα Τερλίδου, Βάσω Τρίγκα, Κλεοπάτρα Τσαλή, Κλαίρη Τσαλουχίδη – Χατζημηνά, Θεοδώρα Τσιάτσιου, Βιργινία Φιλιππούση, Απόστολος Χαντζαράς, Αθηνά Χατζή, Νικόλαος Χριστόπουλος, Νικόλας Χριστοφοράκης.

Και από την προσωπική συλλογή του Λάκη Παπαστάθη:

Λήδα Κοντογιαννοπούλου, Μίλτος Παντελιάς, Βασίλης Σπεράντζας, Γιώργος Σταθόπουλος, Αλέκος Φασιανός, Πάνος Φειδάκης.

Με την υποστήριξή της ΔΗ.ΚΕ.Η. και της ΔΕΠΑΝΑΛ Α.Ε.

Ώρες λειτουργίας έκθεσης:

Δευτέρα – Παρασκευή: 09:00 – 14:00 & 17:00 – 21:00

Σάββατο 09:00 – 14:00

Κυριακή 10:00- 14:00 (εξαιρούνται οι επίσημες αργίες του Πάσχα)

Είσοδος ελεύθερη για το κοινό με όλα τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα.

Χορηγός Αερομεταφορών: AEGEAN Airlines 
Χορηγοί: Minoan Lines, Κύβος The Copy Shop, Praktiker,  

KARATARAKIS Hotels & Restaurants, Knossos Beach Bungalows Suites Resort & Spa, Hotel Olympic, Marin Dream Hotel, Atrion Hotel, IBIS Styles Hotels, Κουκουβάγια Μουσικό Μεζεδοπωλείο, PARASTIES