Στυλιανή Βαλάνη- Ντολοπούλου, Δικηγόρος Παρ Αρειω Παγω και Πολιτεύτρια Α.Ν.Ε.Λ.
Μετά την απόφαση του Συμβουλίου τις Επικρατείας σχετικά με την αντισυνταγματικότητα των νόμων 4051 και 4093/ 2012 και των περικοπών που δέχτηκαν χιλιάδες συνταξιούχοι της χώρας μας, έχει εκδοθεί πλήθος αποφάσεων από την ελληνική δικαιοσύνη, οι οποίες διατάσσουν την επιστροφή των ποσών που παρακρατήθηκαν.
Συγκεκριμένα, μετά την απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης που δικαίωσε συνταξιούχο με 11.185 ευρώ, ακολουθούν αποφάσεις για αναδρομικά και από τα δικαστήρια των Αθηνών, και μάλιστα δικαιώνονται πλέον συνταξιούχοι με προσφυγές μετά την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του ΣτΕ, παρότι το υπουργείο Εργασίας επιδιώκει να περιορίσει τα αναδρομικά σε όσους έκαναν αγωγή πριν από το ΣτΕ! Ήδη εκδόθηκαν άλλες δύο νέες αποφάσεις που δικαιώνουν συνταξιούχους (9117/2018 και 10601/2018 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας).
Τα δικαστήρια της χώρας μας συμμορφώνονται, κατά το Σύνταγμα, με τις αμετάκλητες αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (υπ’ αριθμ. 2287-2290/2015), με τις πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου και με πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (υπ’ αριθμ. 1227/2018) και διατάσσουν την κυβέρνηση σε άμεση καταβολή – και μάλιστα με τόκο (6%) – σε όλους τους συνταξιούχους των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και του επιδόματος αδείας.
Συγκεκριμένα, οι μειώσεις συντάξεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές είναι:
Α) αυτές του νόμου 4051/2012, που επέβαλε περικοπές επικουρικών συντάξεων κατά 10% στο σύνολο του ποσού σύναξης από 200 ως 250 ευρώ, κατά 15% από τα 250 ως τα 300 ευρώ και κατά 20% στις επικουρικές πάνω από τα 300 ευρώ. Στις τρεις αυτές περικοπές, οι επικουρικές μετά τις μειώσεις διατηρούσαν κατώτατο όριο τα 200 ευρώ, 225 ευρώ και τα 250 ευρώ αντίστοιχα.
Β) αυτές του νόμου 4093/2012, που επέβαλε μειώσεις στο άθροισμα συντάξεων με την εξής κλίμακα: 5% για άθροισμα συντάξεων από τα 1.000 ως 1.500 ευρώ, 10% μείωση από τα 1.500 ως τις 2.000 ευρώ, 15% μείωση από τις 2.000 ως τις 3.000 ευρώ και 20% μείωση επί αθροίσματος συντάξεων άνω των 3.000 ευρώ.
Γ) αυτές του νόμου 4093/2012 για την κατάργηση των Δώρων στις κύριες συντάξεις, που ήταν 800 ευρώ ετησίως με 400 ευρώ δώρο Χριστουγέννων, 200 ευρώ δώρο Πάσχα και 200 ευρώ επίδομα αδείας.
Οι μεγάλες ομάδες συνταξιούχων που υπέστησαν τις περικοπές είναι:
• Συνταξιούχοι που είχαν σύνταξη το 2012 μετά και τις παρακρατήσεις πάνω από 1.300 ευρώ και υπέστησαν μείωση 12% στο υπερβάλλον τμήμα της σύνταξής τους.
• Συνταξιούχοι που είχαν το 2012 άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης, μετά και τις προηγούμενες περικοπές, πάνω από 1.000 ευρώ και υπέστησαν το «ψαλίδι» από 5% έως 20%.
• Συνταξιούχοι που λαμβάνουν επικουρική και υπέστησαν μείωση με τον νόμο 4051 του 2012 από 10% (για συντάξεις έως 250 ευρώ) έως και 20% (για συντάξεις από 300 ευρώ και άνω).
• Συνταξιούχοι άνω των 60 ετών που δικαιούνταν από την κύρια σύνταξή τους επιδόματα (άδειας, Χριστουγέννων και Πάσχα) της τάξης των 800 ευρώ.
• Συνταξιούχοι που ελάμβαναν πλήρες δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας στην επικουρική τους.
Έτσι, σήμερα έχει ανοίξει πλέον επίσημα ο δρόμος για να διεκδικήσουν χιλιάδες συνταξιούχοι της χώρας μας, τα αναδρομικά τους για την επιστροφή των κομμένων δώρων και των παρακρατήσεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Καθημερινά «φουσκώνει» το κύμα υποβολής αιτήσεων προς τον ΕΦΚΑ και το Ενιαίο Επικουρικό Ταμείο ενώ ήδη έχει τεθεί σε λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ προκειμένου να υποβάλλουν ηλεκτρονικά αιτήσεις οι δικαιούχοι και να μην δημιουργείται το αδιαχώρητο στις διευθύνσεις πληρωμών του εκάστοτε φορέα.
Η υποβολή αιτήσεων ωστόσο έχει ως στόχο τη διακοπή παραγραφής των αναδρομικών για να μη χαθεί το έτος 2018 από τις διεκδικήσεις. Για να διεκδικήσουν την επιστροφή των αναδρομικών ποσών, οι συνταξιούχοι πρέπει να υποβάλλουν αγωγές στα κατά τόπο αρμόδια δικαστήρια ενώ αναμένεται σχετική νομοθετική ρύθμιση που θα αφορά καθολικά όλους τους δικαιούχους προκειμένου να τους αποδοθούν τα αναδρομικά ποσά, χωρίς να είναι αναγκαία η προσφυγή τους στην δικαιοσύνη.
Οι συνταξιούχοι μπορούν πλέον μέσω της ιστοσελίδας efka.gov.gr να μπουν στον ΕΦΚΑ και εκεί να αναζητήσουν το πεδίο “συνταξιούχοι”. Ύστερα την επιλογή “ηλεκτρονικές υπηρεσίες προς συνταξιούχους”.
Εκεί θα βρουν την “αίτηση για τις μειώσεις των νόμων 4051 και 4093.
Αφού γίνει και αυτή η επιλογή οι συνταξιούχοι μεταφέρονται σε εφαρμογή του TAXIS όπου θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τους κωδικούς που έχουν και για τη φορολογική τους δήλωση.
Θα πρέπει να συμπληρωθεί μετά το ΑΦΜ και ο ΑΜΚΑ και στη συνέχεια κάθε συνταξιούχος θα πρέπει να “τσεκάρει” τα στοιχεία που είναι αυτόματα καταχωρημένα ( ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, τηλέφωνο, διεύθυνση κλπ).
Οι συνταξιούχοι θα δουν στην αίτηση προσυμπληρωμένο το σημείο Α.
Είναι η αίτηση όπου αναφέρεται ότι δεν επιθυμούν να εφαρμοστούν οι μειώσεις.
Αμέσως μετά οι συνταξιούχοι θα πρέπει να επιλέξουν την περιφερειακή υπηρεσία ΕΦΚΑ απ’ όπου παίρνουν τη σύνταξή τους.
Όσοι είναι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ θα πρέπει να συμπληρώσουν το υποκατάστημα της περιοχής τους.
Το ίδιο θα πρέπει να κάνουν και οι συνταξιούχοι ΔΕΗ, ΟΤΕ, Τραπεζών, ΝΑΤ και Δημοσίου.
Όσοι ανήκουν σε ταμεία μη μισθωτών θα πρέπει να επιλέξουν την ανάλογη ενότητα.
Οι συνταξιούχοι για να πάρουν όλα τα χρήματα από το 2013 και μετά θα πρέπει να συμπληρώσουν χειρόγραφα στο τελευταίο σημείο (σημείο Β) της αίτησης ότι εκτός από τη διακοπή των μειώσεων επιθυμούν και την επιστροφή των ποσών που τους παρακρατήθηκαν ως σήμερα από το 2013 και παράλληλα ότι επιθυμούν ο ΕΦΚΑ να τους δώσει αναλυτικά σε κατάσταση όσα τους “κόπηκαν” από μειώσεις και δώρα στο παραπάνω διάστημα.
Τέλος, οι αιτούντες θα πρέπει επίσης να συμπληρώσουν τους νόμους βάσει των οποίων έγιναν οι περικοπές και έχουν κριθεί παράνομοι (νόμοι 4051 και 4093 του 2012), αλλά και να γράψουν με σαφήνεια ότι επιφυλάσσονται κάθε νόμιμου δικαιώματός τους λόγω ελλιπούς απάντησης από το Ταμείο.
Συνεπώς, ο καθένας έχει «το δίκαιο με το μέρος του», γεγονός που επιβεβαιώνει και η ελληνική νομολογία και δύναται πλέον να το διεκδικήσει.
