Φίλιππος Γράψας, Στιχουργός, Συνέντευξη στον Χρήστο Κοκκινάκη

Ξεκινήσατε από το Φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης. Ποια είναι η άποψή σας για τους τηλεοπτικούς διαγωνισμούς σήμερα;

Είναι αλήθεια ότι είμαι υπέρ των διαγωνισμών – Φεστιβάλ τραγουδιού, γιατί τα θεωρώ ένα καλό βήμα για τους νέους καλλιτέχνες. Όχι όπως έχει μεταλαχθεί σήμερα στην tv, αλλά όπως παλιά που οι διαγωνισμοί είχαν ένα πιο «ανθρώπινο» πρόσωπο. Δεν θεοποιούσαν τότε τους νέους καλλιτέχνες, ώσπου αυτοί με το τέλος του διαγωνισμού, να γκρεμιστούν από τα φώτα και την τεράστια προβολή, στο απόλυτο σκοτάδι και την πλήρη απογοήτευση.

Δεν θα ήθελα να μετάσχω σε ένα talent show σαν κριτική επιτροπή για το λόγο ότι μια απόφασή μου λανθασμένη, θα μπορούσε να κάνει κακό σ’ έναν νέο άνθρωπο.

Υπάρχει κάποιο τραγούδι που ξεχωρίζετε από αυτά που έχετε γράψει;

Δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιο από τα τραγούδια μου γιατί όλα κάποια στιγμή μου έδωσαν χαρά γράφοντάς τα. Ας εστιάσω σε δύο, που μου έδωσαν ίσως μια ιδιαίτερη συγκίνηση. Το ένα είναι «Το ζεϊμπέκικο του αρχάγγελου» μελοποιημένο από τον Μ. Τόκα που περιγράφει την Ελλάδα σαν Παναγιά που ψάχνει σ’ έναν τεκέ, να καθαρίσει το λεκέ του κόσμου. Το άλλο, ο «Αη Γιώργης» σε μουσική Λουδοβίκου των Ανωγείων, που το’γραψα για τον πατέρα μου που γύρισε τραυματίας από τα βουνά της Αλβανίας στον πόλεμο του ’40.

Υπάρχει στις μέρες μας έλλειψη ποιότητας φωνών ή στίχων; «Περνάει» κρίση το λαϊκό τραγούδι σήμερα;

Έλλειψη φωνών ή στίχων δεν υπάρχει.

Έλλειψη ποιοτικών στόχων ίσως. Και για το λαϊκό τραγούδι όπως σ’όλα τα πεδία της ζωής μας, μεταβατική είναι αυτή η περίοδος. Ψάχνεται. Προσπαθεί. Kαι φυσικά υπάρχουν σπουδαίοι έλληνες δημιουργοί που το υπερασπίζονται. Έχω την αίσθηση ότι το καψουροπόπ, στη δισκογραφία κάποτε θα υποχωρήσει ενώ σημαντικό είναι, ότι αυξάνονται οι μουσικές σκηνές με καλό τραγούδι.

Για το λαϊκό τραγούδι δεν φοβάμαι. Μπορεί κάποτε να υποχωρεί στη λαίλαπα κάποιας μόδας, αλλά γρήγορα επανέρχεται δυναμικά.

Ας μη ξεχνάμε τις δεξαμενές του ρεμπέτικου και του παλιού λαϊκού, από όπου αντλούν πάντα οι νεότεροι δημιουργοί.

Θεσσαλονίκη, Λαδάδικα, Γεντί Κουλέ. Τι σημαίνουν για εσάς αυτές οι λέξεις;

Θεσσαλονίκη. Η αγαπημένη πολη, που πάντα αναζητώ.  Με τα καλά και τα κακά της.

Τις φοβερές παλιές αγορές που λιγόστεψαν, τα συνήθως άπλυτα γιάλινα μοντέρνα κτήρια τα αταίριαστα με το βυζαντινισμό της, τα παλιά διατηρητέα αρχοντικά που καταρρέουν, την υγρασία της, το μισοκοιμισμένο κιμπαρλίκι της, η βόλτα στην παραλία με το υπέροχο ηλιοβασίλεμα πίσω από τους γερανούς στο λιμάνι κλπ. κλπ.

Ατέλειωτη πηγή έμπνευσης σπουδαίων δημιουργών η Θεσσαλονίκη που πάντα κι αυτή αναζητά τους νέους της ανθρώπους που επιτέλους θα την ταξιδέψουν στο μέλλον.

Λαδάδικα. Η συνοικία που ξεκίνησε σαν εμπορικό κέντρο κι έμεινε στην ιστορία σαν συνοικία του έρωτα. Από τα ισόγεια μαγαζιά με τα λάδια, τα εδώδιμα, τα αποικιακά κλπ. έμποροι από όλα τα βαλκάνια, αλλά φυσικά και θεσσαλονικείς, επισκέπτονταν και τον επάνω όροφο, με τα κορίτσια, όπου λειτουργούσε το «πόσο πάει» του έρωτα.

Οι ιστορίες για τα λαδάδικα πολλές, για τη συντηρητική τότε κοινωνία της πόλης. Οπότε, δεν άργησε και για μένα να προκύψει το συγκεκριμένο τραγούδι.

Γεντί Κουλέ. Εκεί πάθαινα άλλη ιστορία. Από την πλατεία της γειτονιάς μου, που ήταν δίπλα στο τότε Δημοτικό Νοσοκομείο όπου παίζαμε παιδιά, ανηφόριζα τα απογεύματα στα κάστρα του Γεντί Κουλέ και κρυβόμουν σε μια πολεμίστρα. Από εκεί άκουγα  τους φυλακισμένους άνδρες και γυναίκες, να τραγουδούν από τα παράθυρα των κελιών τους τραγούδια της εποχής, για παράπονα, καημούς, αδικίες κλπ.

Αναστατωμένος γυρνούσα στο σπίτι κάθε φορά.

Φυσικά δεν θα μπορούσαν όλα αυτά να μη γίνουν κι από μένα στίχοι. «Λαδάδικα» και «Γεντί Κουλέ», που έγιναν δυο υπέροχα ζεϊμπέκικα απο τη μαεστρία του Τόκα και που έχουν μείνει στη δισκογραφία, έξοχα  επίσης ερμηνευμένα από το Δημήτρη Μητροπάνο και τον Πασχάλη Τερζή αντίστοιχα.

Συνεργάζεστε σε μια συναυλία στο Πανόραμα με το Στέλιο Διονυσίου. Ποια είναι η γνώμη σας για το συγκεκριμένο τραγουδιστή;

Ο Στέλιος Διονυσίου είναι πρώτα-πρώτα ένα πολύ καλό παιδί. Δεύτερον, κουβαλώντας ένα όνομα  τεράστιο, κληρονόμησε και πάρα πολλά στοιχεία από τη φωνή του πατέρα του, την οποία συνεχώς βελτιώνει, έχοντας πλέον μια γνήσια λαϊκή φωνή. Το 1997 κάναμε με τον Μάριο τον πρώτο του προσωπικό δίσκο. «Με όνομα βαρύ σαν ιστορία». Είχε μέσα πολλές επιτυχίες και έγινε πλατινένιος. Εφέτος μετά από τόσα χρόνια συνεργάζομαι πάλι δισκογραφικά με τον Στέλιο. Με συνθέτη τον αγαπημένο Χρήστο Νικολόπουλο, ετοιμάζουμε μια δουλειά που θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο. Είμαστε και οι τρεις ενθουσιασμένοι από το αποτέλεσμα.

Είναι ευκαιρία να ευχαριστήσω τον Στέλιο δημόσια, γιατί θα είναι δίπλα μου στο αφιέρωμα με το οποίο με τιμά ο Δήμος σας στις 25 Απριλίου 2018 στο Πανόραμα.

Συνεχίζετε να γράφετε στίχους για τραγούδια; Κατά παραγγελία ή κατ’ επιλογή;

Βεβαίως και γράφω. Και με τους δύο τρόπους. Ένα χόμπυ που σου δίνει τόσες χαρές δεν το εγκαταλείπεις. Πριν περίπου δυο χρόνια κάναμε ένα cd με την Πηγή Λυκούδη με έξη ερμηνευτές το «Εν ονόματι του χρόνου» και το καλοκαίρι που μας πέρασε γράψαμε ένα τραγούδι με τον Σταύρο Σιόλα, για την Ελεωνόρα Ζουγανέλη το «Δύσκολη σιωπή».

Εκτός από τη δουλειά με τον Νικολόπουλο, τελειώνουμε τώρα μια δουλειά με τον Θανάση Πολυκανδριώτη, εξίσου πολύ ενδιαφέρουσα.

Θα θέλατε να γράψετε τραγούδια για κινηματογράφο ή θέατρο;

Έχω γράψει τραγούδια για τρία τηλεοπτικά σήριαλ και μια κινηματογραφική ταινία. Θέατρο δεν προέκυψε.

Πείτε μας δυο λόγια για την έμπνευση της «Βοσπορίτισσας» και τον Μάκη Χριστοδουλόπουλο.

Η δισκογραφική του Χριστοδουλόπουλου, μου έστειλε έναν παλιό ανατολίτικο αμανέ χωρίς λόγια. Πάνω σ’ αυτή τη μουσική, έγραψα τα λόγια της «Βοσπορίτισσας». Η ερμηνεία του Μάκη βοήθησε στο να γίνει μεγάλη επιτυχία. Εδώ έχω να πω ότι από το 1996 που το πρωτοτραγούδησε, μέχρι σήμερα, ο Μάκης τελειώνει κάθε νύχτα το πρόγραμμά του με την «Βοσπορίτισσα», αναφέροντας  πάντοτε το όνομά μου! Απίστευτο κι όμως αληθινό!

Έχετε συνδέσει το όνομά σας με τον Μάριο Τόκα και τον Δημήτρη Μητροπάνο. Πείτε μας για τη γνωριμία και τη συνεργασία μαζί τους.

Από τη στιγμή που το «Σ’αναζητώ στη Σαλονίκη» έφτασε στα χέρια του Μάριου Τόκα, όλα για μένα άλλαξαν. Γνώρισα έναν προικισμένο δημιουργό, που έγινε ένας μεγάλος φίλος. Γράψαμε πολλά τραγούδια. Τα περισσότερα αγαπήθηκαν από τον κόσμο.Του χρωστάω τόσα πολλά. Όπως και το ελληνικό τραγούδι επίσης. Ένα τεράστιο κεφάλαιο στη ζωή μου και το μεγαλύτερο κεφάλαιο στην καριέρα μου ονομάζεται Μάριος Τόκας. Το όνομα του Μητροπάνου, είναι η έννοια του λαϊκού τραγουδιστή. Είμαι τυχερός και ευγνώμων που τραγούδησε στίχους μου, ένας από τους μεγάλους του λαϊκού τραγουδιού. Στη μεγάλη επιτυχία των τραγουδιών μας ίσως έπαιξε ρόλο και το ότι και οι τρεις, συνθέτης, στιχουργός, τραγουδιστής, βρεθήκαμε σε πολύ καλή στιγμή.

Εκτός από τον Μάριο Τόκα με ποιους άλλους συνθέτες έχετε συνεργαστεί;

Εκτός από τον Μάριο Τόκα που κρατάει το μεγαλύτερο μέρος των συνεργασιών μου, συνεργάστηκα επίσης με τον Γιάννη Σπανό, τον Χρήστο Νικολόπουλο, τον Θανάση Πολυκανδριώτη, τον Στέφανο Κορκολή, τον Λουδοβίκο των Ανωγείων, τον Γιώργο Σταυριανό, τον Γιάννη Ζουγανέλη, τον τζαζίστα Chico Freeman, την Πηγή Λυκούδη, τον Σταύρο Σιόλα κ.α.

Υπάρχει κάποιος τραγουδιστής ή τραγουδίστρια που δεν έτυχε, αλλά θα θέλατε να συνεργαστείτε;

Ναι.! Η Βίκυ Μοσχολιού και η Χαρούλα Αλεξίου. Με την Βίκυ είχαμε συζητήσει για συνεργασία, αλλά δεν προλάβαμε… Με την Χαρούλα υπήρξε μια ας την πούμε ατυχία κάποτε και μέχρι στιγμής δεν συνεργαστήκαμε.

Μια συμβουλή για τους νέους και τις νέες που θέλουν να κάνουν καριέρα σήμερα στο χώρο της μουσικής.

Αν θέλουν να κάνουν καριέρα σήμερα στο χώρο της μουσικής επειδή τους ενδιαφέρει το life style, δεν έχω να πω τίποτε.. Αν θέλουν να κάνουν καριέρα επειδή αγαπούν το τραγούδι και πιστεύουν στον εαυτό τους, τότε αφού αναγνωρίσουν τις δυσκολίες, να δώσουν τον αγώνα τους, πλουτίζοντας τον εαυτό τους με ό,τι εφόδια χρειάζεται η Τέχνη τους. Συνεπείς πάντοτε στο όνειρό τους.

Κλείνοντας, τι έχετε να πείτε για τη συναυλία-αφιέρωμα στο πρόσωπό σας του δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη την Τετάρτη 25 Μαΐου 2018;

 Ο δήμος σας, έχει καθιερώσει μια σειρά αφιερωμάτων με τίτλο «Συνάντηση με τους δημιουργούς» για να τιμήσει καλλιτέχνες- δημιουργούς, κυρίως συντοπίτες μας.

Ομολογουμένως εξαιρετική πρωτοβουλία.

Αυτή τη φορά, αποφασίστηκε να είμαι εγώ ο τιμώμενος δημιουργός και φυσικά ευχαριστώ πολύ το δήμο γι’ αυτό.

Παρουσιαστής της εκδήλωσης θα είναι ο δημοσιογράφος, Κώστας Μπλιάτκας.

Περιλαμβάνει και συναυλία που επιμελείται ο μαέστρος Δημήτρης Γιαννακάκης. Θα περιλαμβάνει τραγούδια από τη δισκογραφία μου, με ερμηνευτές τον Στέλιο Διονυσίου, την Ντίνα Παπαϊωάννου και τον Ιωάννη Λάκη.