Σταύρος Παρχαρίδης: “Ο δημιουργός πεθαίνει δύο φορές. Τη μία από φυσικό θάνατο και την άλλη όταν πάψει να δημιουργεί κι αυτό δεν πρέπει να το αφήσουμε να συμβεί”

Ο Σταύρος Παρχαρίδης ηθοποιός σκηνοθέτης, συγγραφέας, “ανακρίνεται” από τη δημοσιογραφική ομάδα του polismagazino.gr για το lockdown, τον πολιτισμό, το φόβο, την απώλεια, την υποχρεωτική μάσκα και το άγνωστο αύριο.

Η μάσκα ήρθε και θα φύγει. Ελπίζω όμως να μην αφήσει πίσω της μασκοφόρους που πράττουν και δεν τους γνωρίζει κανείς, γιατί προστατεύονται και κρύβονται πίσω από άλλου τύπου «μάσκα».

Τοπικά Lockdown: Αναγκαία ή όχι; Κανείς δεν μπορεί να ορίσει τι είναι αναγκαίο και τι όχι εκτός από τους ειδικούς οι οποίοι φέρουν και την πλήρη ευθύνη.
Παράλληλα όμως με κάθε απόφαση τέτοιου χαρακτήρα θα έπρεπε ταυτόχρονα να ανακοινώνονται οι αποφάσεις και οι τρόποι, στις οποίες θα αναγραφόταν και ο τρόπος οικονομικής στήριξης, αποζημίωσης, για όποιον αναγκαστικά κλείνει η επιχείρησή του ή εαν είναι εργαζόμενος ο τόπος εργασίας του. Καθώς κι ένας μηχανισμός ψυχολογικής στήριξης ανθρώπων, που τέτοιου χαρακτήρα αποφάσεις, δεν τους είναι εύκολο να τις διαχειριστούν.

Πολιτισμός: στη χώρα που γεννήθηκε ποιο είναι το μέλλον του; Ο πολιτισμός δεν θα πάψει να υπάρχει, τώρα δέχεται ένα από τα ισχυρότερα πλήγματα εδώ και πολλά, πολλά χρόνια. Οι δημιουργοί πολιτισμού καλλιτέχνες και όχι μόνο μπορεί οικονομικά να καταστρέφονται μερικές φορές αν όχι τις περισσότερες ολοσχερώς, αλλά η εσωτερική τους ανάγκη για έκφραση δεν παύει και δεν θα πάψει ποτέ. Ίσως αυτός να είναι ο μόνος λόγος που το μέλλον του πολιτισμού στην χώρα που γεννήθηκε, αν και οικονομικά δυσοίωνο, δημιουργικά θα λάμψει. Ο δημιουργός πεθαίνει δύο φορές, τη μια από φυσικό θάνατο και την άλλη όταν πάψει να δημιουργεί και αυτό δεν πρέπει να το αφήσουμε να συμβεί. Στηρίζουμε κάθε προσπάθεια πολιτιστική και καλλιτεχνική με όποιον τρόπο μπορούμε. Οι τοπικές κοινωνίες π.χ. μπορούν να ενισχύσουν τους δημιουργούς και τον πολιτισμό, τώρα αν το κάνουν και κατά πόσο το κάνουν είναι μια άλλη ιστορία. Ελπίζω να το κάνουν. Γιατί όπως λέει και ένας φίλος μου «Άρχων είναι ο πολιτισμός».

Αγκαλιάζω: μία λέξη ή κάτι πιο σημαντικό σήμερα; Τη σημαντικότητα των λέξεων δεν την ορίζουν οι καταστάσεις αλλά το πώς ο άνθρωπος καθένας ξεχωριστά τοποθετείται απέναντι σε αυτές τις λέξεις και μάλιστα σε περιόδους κρίσεως όπως την τωρινή. Όταν το «αγκαλιάζω» τείνει σαν πράξη να είναι ένοχο και απαγορευτικό πρέπει με βάθος σκέψης και σεμνότητα να σταθούμε απέναντί του, να καταλάβουμε πως δεν είναι απλά μια λέξη, είναι έκφραση και τρόπος ζωής, ένδειξη συναισθηματικής τοποθέτησης στο απέναντί μας. Πρέπει να προστατέψουμε την έννοια της λέξης, τις αναμνήσεις που φέρνει στον καθένα μας αυτή η λέξη, να την προστατέψουμε και να την αναγάγουμε σε κάτι μοναδικό βαθιά μέσα μας. Έτσι δε θα χάσει τη σημαντικότητά της. Ίσως ήρθε η ώρα η ανθρωπότητα να αγκαλιάσει το «Αγκαλιάζω» όπως πολύ σωστά το θέσατε.

Φόβος – Απώλεια: υπάρχουν ως σκέψεις στην καθημερινότητά σας; Όποιος πει πως οι λέξεις Φόβος-απώλεια δεν υπάρχουν ως σκέψεις στην καθημερινότητά του, θα είναι σίγουρα ένας ιδιαίτερος άνθρωπος. Κάποιος που έχει αρνηθεί δύο από τους πολλούς κινητήριους λόγους της ύπαρξης και προστασίας του ανθρώπου. Δε θα έλεγα ότι έχω αυτήν την ιδιαιτερότητα. Ναι φοβάμαι, φοβάμαι αλλά δεν τρομοκρατούμαι. Ο στρατιώτης που πάει στην μάχη χωρίς φόβο θανάτου πχ είναι ο πρώτος που πέφτει από τα πυρά του εχθρού. Ο φόβος είναι σύμμαχός μας. Δεν πρέπει όμως να κυριαρχεί στη λογική μας και να υποσκιάζει την κρίση μας. «Φοβάμαι» σημαίνει πως λειτουργώ με σύνεση, κρίνω και αξιολογώ σωστά τις καταστάσεις για να μην φτάσω να γνωρίσω την «απώλεια» γιατί τότε μάλλον θα είναι αργά και σε καμιά περίπτωση ο «φόβος» ή η «Απώλεια» και ειδικά ο φόβος για την κάθε είδους απώλεια, δεν πρέπει να οδηγεί στην υποτέλεια στην υποδούλωση της σκέψης, της ελευθερίας της ζωής.

Μάσκα: ήρθε για να μείνει; Ήρθε για να φύγει. Αυτή η μάσκα ήρθε και θα φύγει, ελπίζω όμως να μην αφήσει πίσω της μασκοφόρους που πράττουν και δεν τους γνωρίζει κανείς γιατί προστατεύονται και κρύβονται πίσω από άλλου τύπου «μάσκα».
Η μόνη μάσκα που πρέπει να μείνει και θα μείνει είναι αυτή του θεάτρου. Μια μάσκα που ξεμπροστιάζει εδώ και χιλιάδες χρόνια τις άλλες «μάσκες» που λέγαμε πριν.

Καλλιτέχνης: “υπάρχει ελπίς” επιβίωσης για το αύριο; Η ελπίδα ως γνωστόν πεθαίνει τελευταία. Σίγουρα τα πράγματα για τον κλάδο μας δεν είναι καθόλου μα καθόλου ευχάριστα, όπως δεν ήταν και ποτέ άλλωστε. Η ιστορία έχει αποδείξει πως πάντοτε η τέχνη επιβιώνει σε πείσμα των καιρών, πάντα βρίσκει την άκρη. Ο καλλιτέχνης είναι σαν το νερό των καθαρών πηγών. Πάντα βρίσκει τρόπο να καταλήξει στη θάλασσα. Μπορεί να αργεί αλλά πάντα τα καταφέρνει. Και δεν είναι μόνο θέμα ευαισθησίας ούτε θέμα διατήρησης της ελπίδας δεν είναι καν μόνο θέμα επιβίωσης είναι ΚΑΘΗΚΟΝ. Καθήκον προς το κοινωνικό σύνολο που πλήττεται καθημερινά από πολλά.

Μουσεία, Gallery, Θέατρα, Μουσικές Σκηνές: Ανοιχτά, κλειστά, με λίγα άτομα ή με κανονική λειτουργία; Τι προτείνετε; Προτείνω να αναλάβει ο καθένας τις ευθύνες του, όλες όμως όχι ό,τι τον βολεύει. Προτείνω επίσης να πάψουν οι «πύθιες» μεταφράσεις και χρήσεις των όποιων αποφάσεων. Προτείνω επίσης να πάψουν οι ακρότητες. Αν πάλι οι ειδικοί κρίνουν πως είναι απαραίτητα τα μέτρα που παίρνονται και αφορούν την παρουσίαση της καλλιτεχνικής έκφρασης, τότε να πάρουν και τα αντίμετρα στήριξης και προώθησης των τεχνών κάτω από τις νέες συνθήκες γιατί αν δεν το κάνουν τότε κάτι δεν πάει καλά. Τέλος προτείνω τα οποιαδήποτε μέτρα να εξετάζουν την κάθε περίπτωση ξεχωριστά π.χ. το 30% σε ένα θέατρο πενήντα θέσεων είναι 15 εισιτήρια μπορεί να βγάλει κανείς τα έξοδά του; Όχι είναι η απάντηση. Εν κατακλείδι πρέπει να γίνει ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια από όλους όσους είναι υπεύθυνοι για τον πολιτισμό και τις τέχνες για να λυθούν τα προβλήματα όλων των κλάδων. Αναγνωρίζω πως έγιναν προσπάθειες δεν τα ισοπεδώνω όλα προς θεού. Αλλά δεν ξέρω κατά πόσο όλοι σκύψανε όσο έπρεπε πάνω στο πρόβλημα. Αν πάλι το κάνανε και έχουμε εξαντλήσει κάθε όριο τότε νομίζω πως οποιαδήποτε πρόταση από εμένα είναι περιττή.

Ποιο είναι το δικό σας αντίδοτο στο άγνωστο αύριο; Ο δημιουργός έχει μάθει να ζει με το άγνωστο, μην ξεχνάμε πως οι καλλιτέχνες είναι σαν τους εξερευνητές του παρελθόντος. Πάντα τους ελκύει το «άγνωστο». Στην τέχνη τους ψάχνουν τα όριά τους και πέρα από αυτά. Οπότε το άγνωστο αύριο δεν νομίζω να τους τρομάζει. Μπορεί να τους θορυβεί αλλά σίγουρα δεν τους τρομάζει. Αντίδοτο στην τέχνη είναι η ίδια η τέχνη. Προσωπικά κάνω ότι μπορώ για να μην πάψω να δημιουργώ έστω και αν το αποτέλεσμα είναι 17 συλλαβές σε ένα Χαϊκού. Ή ένα σενάριο για μια ταινία μικρού μήκους, η συγγραφή ενός μονόλογου, ακόμη-ακόμη και ο σχεδιασμός της δράσης στο θέατρο ΜΑΙΩΤΡΟΝ από δω και πέρα κάτω από αυτές τις νέες και απρόβλεπτες συνθήκες. Το αντίδοτό μου επίσης είναι η σκέψη χαμογελαστών προσώπων μετά από μια παράστασή μας στο θέατρο, η επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας στην έκθεση μας «ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΕΣ» στο Αρχαιολογικό μουσείο πριν μερικές μέρες, η στιγμή που στάθηκε και διάβασε το Χαϊκού μου το οποίο γράφτηκε στον πρώτο υποχρεωτικό εγκλεισμό μας τον Απρίλη που πέρασε την ίδια περίοδο τραβήχτηκε και η φωτογραφία που εκθέτω και “Ω τι θαύμα” εκείνη την περίοδο η Μαρία Παπατζέλου δημιούργησε το κεντρικό έκθεμα της ίδιας έκθεσης ένα μοναδικό Κιμονό,. Την ίδια περίοδο το κιμονό ταξίδεψε εκτέθηκε και φωτογραφήθηκε στην Ιαπωνία. Αυτές οι φωτογραφίες φτάσαν και αποτελούν μέρος της έκθεσης στο Αρχαιολογικό μουσείο αυτή την στιγμή…. αυτή την στιγμή που το μουσείο είναι κλειστό λόγω των μέτρων. Μα αυτός ο μοναδικός κύκλος της δημιουργίας είναι συστατικό για το τέλειο αντίδοτο. Η συνεχόμενη δημιουργία είναι το αντίδοτο σε κάθε περίπτωση και σε κάθε περίσταση για τους καλλιτέχνες και για όλο τον κόσμο γιατί πιστεύω πως ο καθένας είναι καλλιτέχνης σε αυτό που κάνει ό,τι και να είναι αυτό.

Ένα μήνυμά σας για τους αναγνώστες του polismagazino.gr; Αγαπητοί αναγνώστες αφού σας ευχαριστήσω που μπήκατε στη διαδικασία να διαβάσετε όσα είπα θα ήθελα να σας χαιρετίσω με το πιο κάτω Χαϊκού και παράλληλα να σας θυμίσω πως όλοι εσείς είσαστε η πηγή έμπνευσης και ο λόγος ύπαρξης των καλλιτεχνών, των δημιουργών, της τέχνης.

Μη σας πει κανείς τίποτε άλλο.

Η τέχνη είσαστε εσείς χωρίς εσάς δεν υπάρχει τέχνη.
Κοιτά άνθρωπος
γραμμή στον ορίζοντα
ζωγράφος είναι.

Ευχαριστώ το www.polismagazino.gr και το Μιχάλη Γωνιωτάκη για την ωραία συνέντευξη. Συμβάλλετε τα μέγιστα στην προσπάθεια διάδοσης των τεχνών.