Νίκος Ζιάζιαρης: “Ο καλλιτέχνης είναι ένας τυχερός άνθρωπος που πρέπει να κοπιάζει συνεχώς για να μπορεί να απολαμβάνει την τέχνη του. Αλλιώς ο τίτλος «καλλιτέχνης» χάνεται, ατονεί, σαπίζει…”

“Η μουσική και ο λόγος είναι τόσο σφιχτά δεμένα μαζί. Απλά κάθε μια από τις δυο αυτές τέχνες βλέπει το δημιούργημα από τη δική της σκοπιά. Πιστεύω ότι θα ένοιωθα μισός αν έπρεπε μόνο να τραγουδώ ή μόνο να παίζω. Και τα δύο είναι μέσα μου και δεν θα ήθελα, ούτε θα μπορούσα να τα ξεχωρίσω”

Από την οπερέτα “Η εύθυμη χήρα”
(του Φ. Λέχαρ, στο Δημοτικό Θέατρο Μαρία Κάλλας, Δεκέμβριος 2019)

Σε ποια ηλικία ανακαλύψατε ότι θέλετε να ασχοληθείτε με την τέχνη; Ήμουν από τα τυχερά παιδιά που οι γονείς τους είναι φιλότεχνοι. Από μικρή ηλικία είχα επαφή με την τέχνη και πολύ γρήγορα άρχιζα να λέω πως θέλω να ασχοληθώ με αυτή!
Η αφορμή ήταν μια παράσταση που είδα στην ηλικία των 4. Η μητέρα μου μου λέει πως είχα καθίσει με το στόμα ανοιχτό και παρακολουθούσα με αμείωτο ενδιαφέρον όλη την παράσταση, χωρίς να ενοχλήσω με παιδικές γκρίνιες. Να σημειώσω πως δεν επρόκειτο για κάποια παιδική παράσταση, αλλά για την όπερα της πεντάρας (έργο του Μπ.Μπρεχτ, μουσική του Κ.Βάιλ).
Στην ηλικία των 6 ετών ξεκίνησα να παρακολουθώ ένα παιδικό θεατρικό εργαστήρι και ταυτόχρονα ξεκίνησα μαθήματα πιάνου στο δημοτικό ωδείο Αταλάντης, την επαρχιακή πόλη όπου μεγάλωσα.
Στην πρώτη δημοτικού, ενώ τα περισσότερα παιδάκια δήλωναν ότι θέλουν να γίνουν γιατροί, αστροναύτες, δάσκαλοι κοκ, εγώ είπα ότι θέλω να γίνω ηθοποιός που να παίζει μουσική!

Από την παράσταση “Στοιχειωμένοι”
του Δ. Μαραμή (σκηνοθεσία Θ. Παπακωνσταντίνου, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Μάρτιος 2019)

Ποιον ηθοποιό – καλλιτέχνη θαυμάζετε; Ποιον να πρωτοδιαλέξω;! Υπάρχουν τόσοι καλλιτέχνες, Έλληνες και ξένοι, που θαυμάζω για το ήθος τους, για το ταλέντο τους, για το αποτύπωμα που άφησαν στην κοινωνία, για την ώθηση που έδωσαν στην τέχνη τους.
Αν θα έπρεπε να ξεχωρίσω κάποιον, ο πρώτος που μου έρχεται στο νου, είναι ο μέγιστος Μάνος Χατζιδάκις, του οποίου η μουσική είναι μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης για εμένα. Ηρεμεί την ψυχή μου, ταξιδεύει το μυαλό μου. Και δεν είναι μόνο το μουσικό του ταλέντο. Οι στίχοι που έχει γράψει για κάποια από τα τραγούδια του, θεωρώ ότι είναι εξαιρετικές σελίδες ποίησης. Ο λόγος, οι σκέψεις και οι απόψεις του όπως έχουν αποτυπωθεί, είναι βαθιά και ουσιαστικά πολιτικός λόγος που θα μπορούσε να αφυπνίσει τον σύγχρονο πολίτη.

Από την παράσταση Αμίλητη
της Δ. Τρυπάνη (Εθνική Λυρική Σκηνή, Οκτώβριος 2019)

Μουσική ή θέατρο; Τι προτιμάτε; Η τέχνη στο μυαλό μου είναι τόσο ενιαία. Κάθε της μορφή επικοινωνεί με την άλλη. Ήδη από μικρός, όπως προαναφέρθηκε, ήθελα να είμαι ηθοποιός που παίζει μουσική. Φαίνεται πως από παιδί στο μυαλό μου, θέατρο και μουσική ήταν συνυφασμένα μεταξύ τους.
Δεν νοείται ηθοποιός που να μην μπορεί να αντιληφθεί το μέλος, τη μελωδία της ομιλίας, το ρυθμό, το ρυθμό της παράστασης, το ρυθμό του λόγου. Όλοι οι σκηνοθέτες μιλάνε γι’ αυτά. Όλοι οι κριτικοί αναφέρονται σε «καλοκουρδισμένες» παραστάσεις. Ας μην ξεχνάμε και την αρχαία τραγωδία, όπου λόγος και μέλος βρίσκονται σε αρμονική συνύπαρξη.
Από την άλλη στη μουσική, αναφέρομαι στη φωνητική μουσική, δεν νοείται να τραγουδάς σωστές νότες χωρίς να μεταφέρεις το συναίσθημα, την έννοια των λέξεων. Τότε θα είχαμε ένα τραγούδι που δεν μπορεί να αγγίξει το κοινό.
Η μουσική και ο λόγος είναι τόσο σφιχτά δεμένα μαζί. Απλά κάθε μια από τις δυο αυτές τέχνες βλέπει το δημιούργημα από τη δική της σκοπιά.
Πιστεύω ότι θα ένοιωθα μισός αν έπρεπε μόνο να τραγουδώ ή μόνο να παίζω. Και τα δύο είναι μέσα μου και δεν θα ήθελα, ούτε θα μπορούσα να τα ξεχωρίσω.

Τι σημαίνουν οι λέξεις καριέρα – επιτυχία για εσάς; Πολύ ωραία ερώτηση, μιας και οι λέξεις παίρνουν το νόημα που τους δίνουμε εμείς. Αφήνω την ετυμολογία για τα λεξικά και θα προσπαθήσω να απαντήσω όσο πιο προσωπικά γίνεται.
Καριέρα. Αλήθεια τι μπορεί να είναι η καριέρα; Είναι κάτι που δεν έχω σκεφτεί και που δεν ξέρω αν μπορώ να το ορίσω. Η καριέρα είναι η προσωπική πορεία που χαράσσει κανείς μέσα στην τέχνη του. Όσο μικρή και όσο μεγάλη, όσο σημαντική ή ασήμαντη και αν είναι αυτή. Άραγε ποιος μπορεί να το κρίνει αυτό; Η καριέρα μου είναι το κάθε μου βήμα μέσα στο θέατρο, την όπερα, το μιούζικαλ, τις συναυλίες.
Επιτυχία. Η επιτυχία είναι να μπορείς να απολαύσεις την καριέρα σου. Νοιώθω επιτυχημένος που χαίρομαι που βρίσκομαι μέσα στην τέχνη, που βλέπω ότι η ενασχόλησή μου με αυτή με κάνει να αισθάνομαι πλήρης. Που λαμβάνω ότι αυτό που κάνω μπορεί να κάνει όχι μόνο τη δική μου ζωή, αλλά και τις ζωές των άλλων πιο όμορφες. Επιτυχία -και ταυτόχρονα ανακούφιση- είναι ότι καταφέρνω να βιοπορίζομαι από κάτι που αγαπώ τόσο πολύ. Επιτυχία είναι να μπορώ να ανεβαίνω στη σκηνή, να νοιώθω τη δύναμη και τη θέληση να επικοινωνήσω με τους άλλους και τελικά να μπορώ να βιώσω αυτή την πολύτιμη ανταλλαγή ενέργειας!

Με τη Ναταλία Ντυμένου από την παράσταση Κουαρτέτο του Χ. Μύλλερ

Καλλιτέχνης γεννιέται κανείς ή γίνεται; Καλλιτέχνης γίνεσαι κοπιάζοντας για την τέχνη, εκτιμώντας την τέχνη, εντρυφώντας όλο και πιο βαθιά στην τέχνη, έχοντας σεβασμό, βάζοντάς την στη ζωή σου, στη συμπεριφορά σου, στους τρόπους σου, στην καθημερινότητά σου. Καλλιτέχνης ακόμη και αν γεννιέσαι, αν δεν το καλλιεργήσεις, δεν γίνεσαι.
Μου ήρθε μια παροιμία. Ας φανταστούμε ότι οι άνθρωποι είναι σαν ένα χωράφι γόνιμο. Η τέχνη είναι ένας σπόρος. Κάποιοι είναι τυχεροί και γεννιούνται με τον σπόρο αυτό στο χωράφι τους. Θέλει κόπο για να ανθίσει ο σπόρος. Και ακόμη περισσότερο κόπο (και τύχη βέβαια) για να αποδώσει καρπούς. Καρπούς που μοιράζονται. Καρπούς που πρέπει να μοιραστούν. Υπάρχουν όμως και χωράφια που ακόμη και αν δεν έχουν από τα γεννοφάσκια τους τον σπόρο της τέχνης (το μικρόβιο της τέχνης), μπορεί να το αποκτήσουν στην πορεία. Και γι’ αυτούς η πορεία της καρποφορίας είναι το ίδιο, αν όχι καμιά φορά και περισσότερο επίπονη.
Κάπως έτσι βλέπω τον καλλιτέχνη. Ως έναν τυχερό άνθρωπο που πρέπει να κοπιάζει συνεχώς για να μπορεί να απολαμβάνει την τέχνη του. Αλλιώς ο τίτλος «καλλιτέχνης» χάνεται, ατονεί, σαπίζει.

Ποια λέξη σας εκφράζει ως καλλιτέχνη; Δεν ξέρω αν είναι μία. Ίσως πρέπει να κάνω μια καταγραφή. Ας μου επιτραπεί να γράψω τις λέξεις στο χαρτί.
Αγάπη. Επικοινωνία. Μοίρασμα. Δημιουργία. Πόνος. Πάθος. Ευχαρίστηση. Λύπη. Χαρά. Προσπάθεια. Απογοήτευση. Επιτυχία. Αποτυχία. Ενθουσιασμός. Μουσική. Θέατρο. Χορός. Ζωγραφική. Κινηματογράφος. Ποίηση. Λογοτεχνία. Τέχνη. Πολιτισμός. Παιδεία. Κοινωνία. Συμπερίληψη. Ισότητα. Σεβασμός. Ήθος. Αξίες. Ταξίδια. Ομορφιά. Κόσμος. Σύμπαν. Ποτάμια. Λουλούδια. Πλάσματα. Έμπνευση. Ζωή.
Ζωή. Μάλλον ζωή. Είναι η λέξη που τα περικλείει όλα. Τη γέννηση και το θάνατο. Την ομορφιά και την ασχήμια. Το καλό και το κακό. Όλα τα αντίθετα που κυβερνούν πραγματικά τη ζωή μας. Όλα αυτά τα αρχετυπικά ζεύγη που μας ταλανίζουν από το βάθος των αιώνων. Και που η τέχνη μας βοηθά να τα ξεδιαλέγουμε και να προχωρούμε.

Νοιώθετε την «έμπνευση» πριν δημιουργήσετε; Αλίμονο αν ο καλλιτέχνης δεν εμπνέεται για να δημιουργήσει. Τότε θα είχαμε «κάτι σαν τέχνη». «Κάτι σαν δημιούργημα». Η τέχνη, η δημιουργία είναι έννοιες που για να τις προσεγγίσει κανείς πρέπει να θελήσει να φτάσει εκεί που εκείνες του υπαγορεύουν -ίσως και παρά τη θέλησή του-. Το να μετέχει κανείς της τέχνης είναι κάτι μοναδικό. Κάτι μαγικό. Κάτι θεϊκό. Σχεδόν μετουσιώνεται κανείς. Και αυτό γίνεται μέσα από μιαν ανεξήγητη διαδικασία. Από κάτι που, δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν μπορούν να το έχουν όλοι. Και αυτό το κάτι είναι η έμπνευση. Αυτή η ένωση με κάτι πέρα και έξω από τον καλλιτέχνη.
Εύχομαι κάθε φορά που δημιουργώ να νοιώθω έμπνευση. Εύχομαι να μη χρειαστεί ποτέ να υπηρετήσω την τέχνη σαν κάτι μη πνευματικό. Κι εύχομαι, αν ποτέ μου συμβεί, να το καταλάβω και να σταματήσω. Διότι θα είναι άδικο να συνεχίζω.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Έχω σχεδόν ξεχάσει τη λέξη «σχέδια», διότι πια η παροιμία «όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός γελάει» έχει πάρει άλλη διάσταση (ο Covid19 γελάει).
Αστειεύομαι φυσικά. Ευτυχώς κρατώ ακόμη την αισιοδοξία μου και συνεχίζω να κάνω σχέδια. Όμως πέρα από την πλάκα, ευελπιστώ όλος ο πλανήτης να μπορέσει να απολαύσει ξανά ελεύθερα και μαζικά δημιουργήματα της τέχνης, έχοντας μπορέσει να αντιμετωπίσει την πανδημία.
Σε περίπτωση λοιπόν, που όλα πάνε κατ’ ευχή, θα βρίσκομαι σε δύο εκπαιδευτικά προγράμματα της εθνικής λυρικής σκηνής, θα έχω ένα κονσέρτο με κομμάτια πρώιμου μπαρόκ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, μαζί με εκλεκτούς συναδέλφους, ενώ μαγειρεύονται πολύ όμορφα πράγματα με τον συνθέτη Δημήτρη Μαραμή, αλλά και με τον συνθέτη Κωνσταντίνο Δρούτσα, τα οποία δυστυχώς δεν είναι ανακοινώσιμα.

Βιογραφικό. Νίκος Ζιάζιαρης
Email: [email protected]

Έλληνας καλλιτέχνης, κάτοχος πτυχίου πιάνου (2011), διπλώματος μονωδίας (2007) και πτυχίου ειδικού αρμονίας (2004). Έχει παρακολουθήσει μαθήματα υποκριτικής και χορού. Γνωρίζει επίσης να παίζει σοπράνο φλογέρα και ακορντεόν.

Έχει μεγάλη καλλιτεχνική παρουσία ως σολίστας σε κονσέρτα, όπερες, οπερέτες, μιούζικαλ και θεατρικά έργα εντός κι εκτός Ελλάδας (Κίνα, Τουρκία, Γερμανία, Κύπρο, Ιταλία, Βατικανό).

Έχει συνεργαστεί με σπουδαίους σύγχρονους συνθέτες όπως ο Φ. Τσαλαχούρης και ο Δ. Μαραμής, με σπουδαίους σκηνοθέτες όπως ο Μ. Μαρμαρινός, ο Γ. Κακλέας και ο Θ. Παπακωνσταντίνου και με σπουδαίους χορογράφους όπως η Σ. Σπυράτου.

Έχει ερμηνεύσει, μεταξύ άλλων, τους εξής ρόλους:
Ντανίλο (Εύθυμη Χήρα, F.Lehar, Δημοτικό Θέατρο Μαρία Κάλλας, 2019-2020)
Κωνσταντής (Αμίλητη, Δ.Τρυπάνη, Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ, 2019)
Κομπέρ-αφηγητής (Οι Στοιχειωμένοι, Δ.Μαραμής, Μέγαρο Μουσική Αθηνών, 2019)
Τενόρος (Masterclass, T.McNally, Θέατρο Μικρό Χορν, 2019)
Ορέστης (La belle Helene, J.Offenbach, Ίδρυμα Κακογιάννη, 2018)
Αινείας (Διδώ κι Αινείας, H.Purcell, Θέατρο Vault, 2014-2015)
Λόρδος Φάρκουαντ (Shrek, the Musical, Ντ. Λίντσεϊ-Αμπάίρ, Κεντρική Σκηνή Εθνικού Θεάτρου, 2014-2015)

Έχει εργαστεί στο El Sistema Greece ως μαέστρος και δάσκαλος χορωδίας (2016-2018), ως δάσκαλος μουσικής σε εκπαιδευτικά προγράμματα του British Council και της UNICEF (2017-2019) και ως υπεύθυνος μουσικής σε στα εργαστήρια Co-Operative (2020) και Creating Together (2020) στα πλαίσια των κοινωνικών και εκπαιδευτικών δράσεων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Από τον Οκτώβρη του 2012 ως τον Δεκέμβρη 2018 ήταν μαέστρος του φωνητικού συνόλου “8tetto”.

Εκτός της καλλιτεχνικής του δραστηριότητας, είναι κάτοχος πτυχίου Νομικής (2010) και μεταπτυχιακού διπλώματος εκπαιδευτικού μουσικής (2020).