Σοφία Μπουρνατζή: Καλό αστυνομικό βιβλίο είναι αυτό που δεν αφήνει εκκρεμότητες

Συνέντευξη στη Μαίρη Γκαζιάνη*

Η Σοφία Μπουρνατζή γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Σέρρες. Ζει στη Θεσσαλονίκη με την οικογένειά της και εργάζεται ως σύμβουλος τουριστικού μάρκετινγκ, ιδιοκτήτρια της επιχείρησης PASS PARTOUT – Tourism Marketing. Είναι μέλος της “‘Ένωσης Δημοσιογράφων Ιδιοκτητών Περιοδικού Τύπου”, της Αμερικανικής Ένωσης “International Food, Wine, Travel Writers Association” και του Ευρωπαϊκού δικτύου “Liberation Route of Europe”.

ΜΑΙΡΗ ΓΚΑΖΙΑΝΗ: Ποιο ήταν το έναυσμα ώστε ν’ ασχοληθείτε με τη συγγραφή;

ΣΟΦΙΑ ΜΠΟΥΡΝΑΤΖΗ: Γράφω άρθρα για την τουριστική προώθηση περιοχών εδώ και πολλά χρόνια. Το βιβλίο ήρθε ίσως ως φυσική εξέλιξη.

Μ.Γ.: Τι σημαίνει για σας να δημιουργείτε τη δική σας μυθοπλασία;

Σ.Μ.: Όσο έγραφα το «ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΕΛΙΤ», δημιουργούσα έναν κόσμο με καταστάσεις και συμπεριφορές που θα μπορούσαν να είναι πραγματικές. Όσο εξελισσόταν η ιστορία, τόσο πιο πολύ υπερίσχυε η λογική του πραγματικού κόσμου της μυθοπλασίας. Αυτό το συναίσθημα έγινε πιο έντονο όταν οι πρώτοι αναγνώστες του βιβλίου έβαζαν στη συζήτησή μας τους πρωταγωνιστές με το όνομά τους.

Μ.Γ.: Επιλέγετε να γράφετε πάντα αστυνομική λογοτεχνία;

Σ.Μ.: Η αστυνομική λογοτεχνία είναι το πάθος μου. Μου αρέσει η διαδικασία της επαγωγικής σκέψης, η σημασία που δίνουν οι συγγραφείς στις λεπτομέρειες και κυρίως το σταδιακό ξεδίπλωμα των χαρακτήρων. Είναι το πρώτο μυθιστόρημα που έγραψα αλλά τα βιβλία που διαβάζω εδώ και πολλά χρόνια, είναι ως επί το πλείστων αστυνομικά.

Μ.Γ.: Ξενοδοχείο Ελίτ είναι ο τίτλος του πρώτου αστυνομικού βιβλίου σας. Με τι έρχεται σε επαφή ο αναγνώστης;

Σ.Μ.: Η ιστορία εξελίσσεται σε ένα παλιό ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης. Ένα ξενοδοχείο που κτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και φιλοξένησε προσωπικότητες και γεγονότα της πόλης για εκατό χρόνια. Η ιστορία εκτυλίσσεται στη σύγχρονη εποχή, αλλά παραπέμπει απευθείας σε γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόν και πιο συγκεκριμένα στην περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Μ.Γ.: Πώς προέκυψε η έμπνευση της ιστορίας που αφηγείστε;

Σ.Μ.: Υπάρχουν δύο στοιχεία που συνδυάζονται με τις έρευνες, τις μελέτες και τις καμπάνιες τουριστικής προβολής που αποτελούν το αντικείμενο της εργασίας μου. Το πρώτο στοιχείο είναι το «Μακεδονικό Μέτωπο», δηλαδή το Μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου που σχηματίστηκε στη Θεσσαλονίκη από τις δυνάμεις της ΑΝΤΑΝΤ και άλλαξε δραματικά το πρόσωπο της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Το δεύτερο είναι το ξενοδοχείο ως επιχείρηση, τη λειτουργία του οποίου γνωρίζω εκ των έσω.

Μ.Γ.: Έχετε επηρεαστεί από ξένους αστυνομικούς συγγραφείς;

Σ.Μ.: Σαφώς, αρχικά από τους πιο κλασικούς: Αγκάθα Κρίστι, Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, Ρέιμοντ Τσάντλερ. Έχω επίσης μια ιδιαίτερη προτίμηση στους συγγραφείς περιπέτειας και κατασκοπείας,  οι οποίοι παίζουν διαρκώς με ανατροπές, ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει και το αστυνομικό μυθιστόρημα: Σίντνεϊ Σέλντον, Τζων Γκρίσαμ, Τζέφρι Άρτσερ και φυσικά Νταν Μπράουν. Θα αναφέρω και ένα από τα πιο αγαπημένα μου μυθιστορήματα που βασίζεται στην ανθρώπινη συμπεριφορά, «Το όνομα του Ρόδου» του Ουμπέρτο Έκο.

Μ.Γ.: Πως παρουσιάζονται οι άνθρωποι του αστυνομικού σώματος και οι ντεντέκτιβ στο βιβλίο σας, είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας ή σούπερ ήρωες;

Σ.Μ.: Σούπερ ήρωες, ούτε κατά διάνοια! Όλοι εργάζονται, έχουν οικογένεια, βαριούνται, φοβούνται, κάποιοι είναι περίεργοι και κάποιοι κουτσομπόληδες, άλλοι συμφεροντολόγοι και άλλοι ιδεαλιστές. Τους παρασέρνουν τα γεγονότα και ο καθένας προσπαθεί να βελτιώσει τη θέση του με όποιον τρόπο θεωρεί καλύτερο.

Μ.Γ.: Το βιβλίο σας απευθύνεται αποκλειστικά στους αναγνώστες αστυνομικής λογοτεχνίας ή τα θέματα που παρουσιάζετε αφορούν ένα ευρύτερο αναγνωστικό κοινό;

Σ.Μ.: Νομίζω ότι όποιος ξεκινάει να διαβάσει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, έχει κατανοήσει ότι η κεντρική υπόθεση έχει σχέση με κάποιο έγκλημα και με τις αστυνομικές έρευνες. Το ότι το βιβλίο ακουμπάει πάνω στα πραγματικά γεγονότα της Θεσσαλονίκης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το καθιστά πιστεύω πιο ενδιαφέρον σε περισσότερους αναγνώστες.

Μ.Γ.: Τι θα λέγατε στους αναγνώστες που δεν επιλέγουν την αστυνομική λογοτεχνία ώστε να τους προσελκύσετε να διαβάσουν το βιβλίο σας;

Σ.Μ.: Θα τους έλεγα ότι ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσουν και ότι το «ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΕΛΙΤ» είναι ιδανικό για να τους μυήσει στην αστυνομική λογοτεχνία.

Μ.Γ.: Τα αστυνομικά βιβλία ξεπερνούν την αληθινή ζωή ή η αληθινή ζωή τα ξεπερνάει;

Σ.Μ.: Πάντα η αληθινή ζωή τα ξεπερνάει. Δεν πιστεύω ότι έχει γραφτεί ποτέ αστυνομικό βιβλίο που να βρίσκεται εκτός πραγματικότητας. Όσο κι αν τρέχει η φαντασία του συγγραφέα, πάντα υπάρχει κάποιος με περισσότερη.

Μ.Γ.: Υπάρχει κάποιο σημείο του βιβλίου που σας δυσκόλεψε περισσότερο ή διστάσατε μέχρι να το γράψετε;

Σ.Μ.: Υπάρχουν μερικά σημεία, αλλά δεν μπορώ να πω ποια επειδή θα αποκαλύψω στοιχεία που πρέπει να μείνουν κρυφά μέχρι το τέλος.

Μ.Γ.: Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη «συνταγή» για να γράψει κάποιος ένα αστυνομικό βιβλίο;

Σ.Μ.: Για μένα ένα καλό αστυνομικό βιβλίο είναι αυτό που δεν αφήνει εκκρεμότητες, εξηγεί τα πάντα. Δεν έχει νόημα να περιγράφεται μια κατάσταση ή να αναφέρεται ένα γεγονός που δεν έχει σχέση με την υπόθεση. Ο αναγνώστης βάζει τον εαυτό του σε επιφυλακή και συγκρατεί τις λεπτομέρειες για να μπορέσει να μαντέψει. Βεβαίως, το απρόβλεπτο είναι τελικά αυτό που το καθιστά ενδιαφέρον.

Μ.Γ.: Ποια είναι τα σημεία που πρέπει να προσέχει;

Σ.Μ.: Τους χαρακτήρες κατ’ αρχάς. Κάθε χαρακτήρας βάζει το δικό του στίγμα στην πλοκή με μικρή ή μεγαλύτερη συμμετοχή. Σημαντικά είναι επίσης τα στοιχεία που δίνονται από το παρελθόν καθώς όλα συνδέονται με την ιστορία.

Μ.Γ.: Αν και πρόκειται για αστυνομική πλοκή, υπάρχουν αξίες που αναδεικνύονται στις σελίδες του βιβλίου σας;

Σ.Μ.: Ναι, υπάρχουν και αναδεικνύονται από όλους. Η αίσθηση του καθήκοντος είναι διάχυτη σε όλους, η αφοσίωση στην οικογένεια, η επαγγελματική δεοντολογία και ο σεβασμός στην ιστορική κληρονομιά.

Μ.Γ.: Με ποια συναισθήματα βιώσατε τη συγγραφική συμπόρευση με τους ήρωές σας;

Σ.Μ.: Ένιωσα την αγωνία των υπαλλήλων για τη δουλειά τους και την ανάσα χαράς που πήραν με τον χορό. Την απογοήτευση από τις αποκαλύψεις και την ανακούφιση της δικαίωσης. Την ανάγκη της συνεργασίας και την ελπίδα ότι υπάρχουν σύμμαχοι στο πλευρό τους.

Μ.Γ.: Θα ξανασυναντήσουμε τους ίδιους ήρωες σε επόμενο βιβλίο σας;

Σ.Μ.: Αυτή την ερώτηση δεν την είχα σκεφτεί καθόλου και μου την έθεσαν πρώτη φορά οι ίδιοι οι αναγνώστες. Είναι πιθανόν να υπάρξει κάποια αναφορά ή να εμφανιστούν ορισμένοι σε μια επόμενη ιστορία.

Μ.Γ.: Τι σημασία αποδίδετε στις κριτικές είτε των ειδικών είτε των απλών αναγνωστών;

Σ.Μ.: Θα ήθελα το βιβλίο μου να προκαλέσει συναισθήματα, ανυπομονησία για τη συνέχεια και να παρασέρνει η ιστορία όλους όσους το διαβάσουν. Είναι μεγάλη η χαρά μου όταν συμβαίνει αυτό. Προφανώς και θα ήθελα να έχω καλές κριτικές αλλά περισσότερο ελπίζω να το ευχαριστηθούν οι αναγνώστες.

Το μυθιστόρημα  Ξενοδοχείο Ελίτ της Σοφίας Μπουρνατζή κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ζενίθ.


*Μαίρη Γκαζιάνη

Γεννήθηκε στα Ιωάννινα.  Μεγάλωσε στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα και εργάσθηκε στον τραπεζικό χώρο. Στο παρελθόν ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με την φωτογραφία, τη ζωγραφική και τα τελευταία δέκα χρόνια με τη συγγραφή. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές.

Την περίοδο 2011-2012 υπήρξε ραδιοφωνική παραγωγός στο magicradiolive. Από τον Νοέμβρη 2014 συνεργάζεται με το now24.gr και έχει πραγματοποιήσει πάνω από εξακόσιες συνεντεύξεις, καθώς και σχολιασμούς βιβλίων και θεατρικών παραστάσεων. Το 2016 συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή «Καλώς τους» του ΑιγαίοTV πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε ανθρώπους των τεχνών. Επίσης διετέλεσε Διευθύντρια Σύνταξης του on line Πολιτιστικού Περιοδικού Books and Style, ενώ πρόσφατα ξεκίνησε συνεργασία με το  polismagazino.gr σε θέματα πολιτισμού.

Μεγάλες της αγάπες είναι το θέατρο και ο χορός με τα οποία έχει ασχοληθεί ερασιτεχνικά κι έχει συμμετάσχει σε θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις.

Τον Μάιο του 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο «Σου γράφω…», τον Σεπτέμβρη 2013 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Ένα φεγγάρι λιγότερο» από τις εκδόσεις Ελληνική Πρωτοβουλία και τον Ιούνιο του 2014 κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Τα πλήκτρα της σιωπής»  από τις εκδόσεις ΄Οστρια. Επίσης, το παραμύθι της «Το ψαράκι του βυθού» συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο «Παραμύθια και Μαμάδες» εκδόσεις Βερέττα 2015.  Τον Ιούνιο 2017 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά της «Άλικα βήματα» από την Εμπειρία Εκδοτική. Τα μυθιστορήματά της «Ζάχαρη άχνη» (11/2019) και Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ (6/2021) κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ωκεανός. Από τις ίδιες εκδόσεις, το φθινόπωρο 2022 θα κυκλοφορήσει το νέο της μυθιστόρημα.