ΕΛΕΝΗ ΖΙΑΚΑ: “Η μουσική είναι σαν μία μητέρα με πολλά παιδιά”

Πολιτισμός και μουσική παιδεία.

Δύο έννοιες πολύ στενά δεμένες. Ποιος θα ήταν ο Πολιτισμός του εκάστοτε λαού ή ανθρώπου χωρίς τη μουσική παιδεία. Και πάλι πως να υπάρχει μουσική παιδεία χωρίς Πολιτισμό? Από τους αρχαίους προγόνους μας η μουσική παιδεία υπήρξε πρωταρχικό μέλημα. Αποτέλεσμα αυτού η συναισθηματική ισορροπία του ατόμου και κατ”επέκταση του συνόλου (“Νούς υγιής”). Άτομα ισορροπημένα σαφώς και παράγουν Πολιτισμό. Σε όλους τους λαούς δε, συναντούμε την ύπαρξη Καλών Τεχνών – Μουσική και επομένως Πολιτισμό. Και δεν εννοούμε βεβαίως τη μουσική εκπαίδευση στο στενό πλαίσιο της εκμάθησης κάποιου μουσικού οργάνου, αλλά τη γενικότερη ενασχόληση με τη μουσική που συντελεί στη γνώση και τη διεύρυνση του πνεύματος. Τέτοια άτομα παράγουν Πολιτισμό. Και Πολιτισμός σημαίνει μεγαλοψυχία, σημαίνει πνευματική καλλιέργεια, σημαίνει ανωτερότητα, ταπεινοφροσύνη…με λίγα λόγια ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΨΥΧΗΣ κάτι που συναντούμε σε μεγάλες προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών.

Η μουσική ενώνει τους λαούς και τους πολιτισμούς;

Η μουσική ενώνει τις ψυχές των ανθρώπων χωρίς να εξετάζει λαούς, χρώμα, θρησκεία. Πόσες ορχήστρες και χορωδίες Πανεπιστημίων υπάρχουν στις διάφορες χώρες? Πάμπολλες και σαφώς δεν διαχωρίζουν τα μέλη τους ανάλογα με την εθνικότητά τους. Πολλές είναι και οι διοργανώσεις φεστιβάλ όπου οι συμμετέχουσες ομάδες καλούνται σε κοινή συναυλία, με κοινό τραγούδι και με τη διεύθυνση του ίδιο Μαέστρου.
Από την άλλη πλευρά κανένας λαός δε μένει κολλημένος στην τοπική του μουσική. Πειραματίζεται, μελετάει, παντρεύει μουσικές άλλων λαών και άλλων πολιτισμών. Κι έτσι συντελείται η “παγκοσμιοποίηση” της μουσικής. Κάτι που όμως δεν είναι απαραίτητα και κακό, αλλά ούτε και νέο. Άς μην ξεχνάμε πόσες διασκευές τραγουδιών άλλων πολιτισμών έχουν περάσει στη μουσική του τόπου μας.

Ποιον μουσικό θαυμάζετε και γιατί;

Είναι πολλοί οι μουσικοί που θαυμάζω για την εξαιρετική τους ικανότητα στο να δημιουργούν μουσική. Καλλιτέχνες εμπνευσμένοι με ταλέντο στην τέχνη των ήχων Μεγάλοι συνθέτες που πάνω στη δική τους έμπνευση διδαχθήκαμε όλα όσα ξέρουμε. Bach, Mozart, Beethoven, List, Chopin μερικοί από τους μεγάλους κλασικούς και ακόμη Θεοδωράκης, Χατζιδάκις, Ξαρχάκος, Λοΐζος από τους μεγάλους Έλληνες κλασικούς. Με ιδιαίτερη αδυναμία θα έλεγα στο Mozart. Πάντα θεωρούσα πως ήταν μια μεγαλοφυΐα της μουσικής. Ο τρόπος που μπορούσε να αυτοσχεδιάζει ήταν κάτι που πάντα μου κέντριζε το ενδιαφέρον. Παρ’ όλα αυτά όμως κάθε συνθέτης Έλληνας ή «ξένος», κλασικός ή σύγχρονος έχει ενδιαφέρον και αξίζει να τους μελετά κανείς.

“Η μουσική είναι μία, οι μουσικοί πολλοί.” Πως θα περιγράφατε αυτή την πρόταση;

Και έτσι θα έπρεπε να είναι. Η μουσική είναι σαν μία μητέρα με πολλά παιδιά. Εκείνη τους μαθαίνει τις πρώτες τους λέξεις, τα πρώτα τους βήματα και μετά εκείνα ανοίγουν τα φτερά τους και δημιουργούν. Όλοι μας μαθαίνουμε να μιλάμε την ίδια γλώσσα, τη γλώσσα της μουσικής, και μετά βάζει ο κάθε μουσικός το δικό του λιθαράκι, τη δική του σκέψη, τη δική του ψυχή και δημιουργεί. Όσοι διατελέσαμε δάσκαλοι έχουμε δει τους μαθητές μας να δημιουργούν ξεχωριστές μελωδίες σε ίδια θέματα αρμονίας. Μελωδίες σωστές από άποψη κανόνων, τόσο διαφορετικές όμως από άποψη ύφους.

Γιατί χρειάζεται η μουσική παιδεία; Είναι πολυτέλεια ή ανάγκη;

Η παιδεία γενικότερα και όχι μόνο η μουσική παιδεία είναι ανάγκη. Πόσο μάλλον που με τη μουσική διαμορφώνονται χαρακτήρες. Και χαρακτήρες ισορροπημένοι συναισθηματικά. Πλούσιοι και γεμάτοι από ιδέες, συναίσθημα, καλαισθησία. Ωραίοι άνθρωποι με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου. Όχι δεν είναι πολυτέλεια ακόμη και τη σημερινή δύσκολη εποχή να δίνουμε στα παιδιά μας μουσική παιδεία.

Πώς μπορεί ένας γονιός να ανακαλύψει το ταλέντο του παιδιού του στη μουσική;

Τα παιδιά από τη φύση τους είναι γεμάτα ενέργεια. Το οποίο σημαίνει πως με ότι καταπιαστούν θα το παλέψουν. Οι γονείς πάλι θέλουν να δείχνουν στα παιδιά τους πολλούς δρόμους έτσι ώστε να τα κάνουν δημιουργικά. Όταν βλέπει ο γονιός το παιδί να ζωγραφίζει όμορφα πράγματα θα το ωθήσει στη ζωγραφική, εάν πάλι το βλέπει να τραγουδά ή να θέλει να συμμετέχει σε χορωδίες, φιλαρμονικές, μπάντες καθήκον του είναι να το σπρώξει στη μουσική. Εάν τελικά αποδειχθεί ταλέντο θα φανεί αργότερα και όταν πλέον συνειδητά το παιδί θα ασχολείται με αυτή. Το λάθος των γονιών είναι που θέλουν τα παιδιά τους να κάνουν αυτό που δεν μπόρεσαν οι ίδιοι να κάνουν ή που θα ήθελαν.

Υπάρχουν Έλληνες αξιόλογοι μουσικοί, με μουσική κατάρτιση και γνώσεις;

Ευτυχώς πάρα πολλοί. Οι περισσότεροι θα έλεγα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια όπου υπήρχαν πολλοί εμπειροτέχνες και αυτοδίδακτοι μουσικοί. Η μουσική, όπως προανέφερα, δεν είναι πολυτέλεια πλέον σήμερα, είναι ανάγκη και ευτυχώς το κατάλαβαν και οι κυβερνόντες και δημιούργησαν, εδώ και χρόνια βέβαια, τα μουσικά σχολεία και τα τμήματα μουσικών σπουδών. Έτσι λοιπόν η μουσική γνώση διαχέεται σε όλους και όχι μόνο στους προνομιούχους που μπορούσαν κάποτε να παρακολουθούν μαθήματα σε κάποιο ωδείο. Δεν είναι δυνατόν άλλωστε να υστερεί η Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες στον τομέα της μουσικής. Μην ξεχνάμε πως στους αρχαίους προγόνους μας η μουσική ήταν ένα από τα βασικά μαθήματα που διδάσκονταν οι νέοι.

Ποια είναι τα μελλοντικά μουσικά σας σχέδια;

Τα μελλοντικά μου σχέδια σχετίζονται πάντα με τη Δημοτική Χορωδία Τρικάλων την οποία διευθύνω εδώ και 32 χρόνια. Μία χορωδία με μακρά πορεία στο χορωδιακό γίγνεσθαι της πόλης μας και όχι μόνο. Με διεθνείς συμμετοχές , διακρίσεις και βραβεία και ένα αργυρό μετάλλιο στο ενεργητικό της, η Δημοτική Χορωδία Τρικάλων συνεχίζει την προσφορά της στο χορωδιακό τραγούδι. Ταυτοχρόνως από το 2008 δημιουργήθηκε το τμήμα μουσικής δωματίου με τη Δημοτική Χορωδία Δωματίου “Voci Intonate” και που αποτελείται από νέους με αγάπη, μεράκι και γνώσεις στη χορωδιακή μουσική. Τα δύο τελευταία χρόνια δε το συγκεκριμένο σχήμα έχει μεγαλύτερη ενεργή χορωδιακή παρουσία.
Επίσης διάφορες συμμετοχές των χορωδιών σε φεστιβάλ, με κεντρική διοργάνωση το «Μύλο των Ξωτικών» στα Τρίκαλα όπου η Δημοτική Χορωδία Τρικάλων συνδιοργανώνει με την Οργανωτική επιτροπή του «Μύλου» ένα Σαββατοκύριακο, στις 14 και 15 Δεκεμβρίου, γεμάτο χορωδιακή μουσική. Χορωδίες απ’ όλη την Ελλάδα έρχονται να τραγουδήσουν σ’ αυτή τη μεγάλη Χριστουγεννιάτικη γιορτή για 7η φορά φέτος.
Δύο επίσης μεγάλες διοργανώσεις της Δημοτικής Χορωδίας Τρικάλων είναι η «Πανελλήνια Συνάντηση Χορωδιών» που γίνεται κάθε δύο χρόνια και που για την επόμενη η οποία θα γίνει το 2020 προγραμματίζεται Διημερίδα Διεύθυνσης Χορωδίας με προσκεκλημένους διακεκριμένους Μαέστρους. Επίσης η «Πασχαλινή-Εκκλησιαστική Συνάντηση Χορωδιών» που γίνεται κάθε χρόνο το Σάββατο του Λαζάρου.
Πέρα από τα χορωδιακά όμως συνεχίζω και τα μαθήματα Σύγχρονου Αρμονίου στο Δημοτικό Ωδείο Τρικάλων, καθώς και το μάθημα χορωδίας στην Παιδική- Νεανική Χορωδία του Ωδείου που αποτελεί και το φυτώριο των δύο άλλων χορωδιών.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η ΕΛΕΝΗ ΖΙΑΚΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΥΣΙΚΟΣ. ΜΕ ΠΤΥΧΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΑ, ΑΝΤΙΣΤΙΞΗ, ΠΙΑΝΟ ΥΠΗΡΞΕ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΠΟ ΤΟ 1987 ΕΩΣ ΤΟ 2013. ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΗ ΚΑΙ ΜΕ ΤΡΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΡΙΕΡΑ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΜΟΛΙΣ 8 ΕΤΩΝ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΩΔΕΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΤΗΣ ΕΦΗΣ ΓΟΥΓΟΥΛΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΟΥ ΔΩΤ.ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΕ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΝΙΑ ΜΕ ΚΘΗΓΗΤΕΣ ΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΦΑΕΛΛΟ ΑΡΧΙΜΟΥΣΙΚΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ ΔΗΜΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑΣ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΔΩΤ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΙΞΗ ΜΕ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΟ ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΡΚΑΛΑ. ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΔΕ ΣΕ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΚΟΝΤΟΓΕΩΡΓΙΟΥ.
ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ ΜΟΛΙΣ 19 ΕΤΩΝ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗ ΘΕΣΗ ΒΟΗΘΟΥ ΜΑΕΣΤΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ. ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΟΥΛΙΑΡΑ, ΜΑΕΣΤΡΟΥ ΤΗΣ ΔΧΤ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΤΟΥ ΜΑΕΣΤΡΟΥ ΤΟ 1987. ΕΚΤΟΤΕ ΚΑΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΜΑΕΣΤΡΟΥ ΣΤΗ ΔΧΤ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΧΕΙ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΣΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 250 ΕΜΦΑΝΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΧΑΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΝΑ ΑΡΓΥΡΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΣΕ ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΣΤΗΝ ΤΣΕΧΙΑ, ΔΥΟ ΧΑΛΚΙΝΑ ΣΤΟ 10ο ΧΟΡΩΔΙΑΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΣΤΗ ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ.
ΕΧΕΙ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΔΥΟ ΧΟΡΩΔΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΣΕ ΜΟΥΣΙΚΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ( ΜΑΤΩΜΕΝΟΣ ΓΑΜΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ) ΚΑΙ ΕΠΕΤΕΙΑΚΕΣ ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ. ΕΠΙΣΗΣ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΜΕ ΤΗ ΔΧΤ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ ΚΟΥΜΠΟΥ «ΜΕΓΑΣ ΚΑΜΠΟΣ» ΣΕ ΜΟΥΣΙΚΗ Γ. ΔΕΣΠΟΤΙΔΗ ΥΠΟ ΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΟΥ Α. ΠΥΛΑΡΙΝΟΥ ΚΑΙ ΣΟΛΙΣΤΕΣ ΟΠΩΣ Γ. ΚΟΤΣΙΡΑΣ, Δ. ΜΠΑΣΗΣ, ΓΙΩΤΑ ΝΕΓΚΑ.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΔΧΤ ΥΠΟ ΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΖΙΑΚΑ ΥΠΗΡΞΑΝ ΜΕ ΤΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΦΗΜΗΣ ΤΡΙΚΑΛΙΝΟ ΒΑΡΙΤΟΝΟ Δ. ΚΑΒΡΑΚΟ , ΟΠΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΜΕ ΤΗ Σ.Ο.Ν.Ε. ΚΑΙ ΜΑΕΣΤΡΟ ΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ.
ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΤΟ 2008 Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΔΩΜΑΤΙΟΥ “VOCI INTONATE” ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΧΟΡΩΔΙΑΚΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΙΕΡΙΑΣ, ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ.
ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ΣΤΟ ΔΩΤ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΡΜΟΝΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ-ΕΦΗΒΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΤΟΥ ΔΩΤ.
ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΧΟΡΩΔΙΩΝ ΠΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΧΤ ΚΑΘΕ ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ, ΕΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΧΟΡΩΔΙΩΝ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 2011, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟΥ ΧΟΡΩΔΙΑΚΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΟΥ ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΙ Η ΔΧΤ ΜΕ ΤΟ «ΜΥΛΟ ΤΩΝ ΞΩΤΙΚΩΝ» ΤΟ 2ο 15ΝΘΗΜΕΡΟ ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 2009.