Ελένη Τσαχτάνη: “Η πραγματικότητα του να είσαι καλλιτέχνης είναι στο να αγαπάς τη διαδικασία, την μελέτη και τις πρόβες που οδηγούν στις μικρές λαμπερές στιγμές”

Ποια ειναι η πρώτη σας μουσική ανάμνηση;

Προερχόμενη απο μουσική οικογένεια, έχω έντονες αναμνήσεις με τον πρώτο μου ξάδερφο, Ανδρέα Κουτρόπουλο, να παίζει ασταμάτητα πιάνο απο πολύ μικρή ηλικία. Είμασταν σαν αδέρφια εκτότε, μια που ο αδερφός μου, Αντώνης Τσαχτάνης – ο οποίος τυγχάνει να είναι κι αυτός κλασσικός μουσικός, δεν είχε γεννηθεί ακομα. Τον θυμάμαι να μελετάει ασταμάτητα και να παίζει με μεράκι και αγνή αφοσίωση. Το κλασικό ρεπερτόριο πιάνου έκτοτε χαράχτηκε στη ψυχή μου και παραμένει μέχρι σήμερα πολύ αγαπημένο. Σε ηλικία 10 χρονών και μετά απο μια πρόσφατη και ατυχήσασα σχέση με το βιολι, ξεκίνησα να μαθαίνω φλάουτο που παίζω και αγαπώ μέχρι και σήμερα.

Περιγράψτε μας τη μέχρι τώρα πορεία σας στη μουσική. Υπήρχαν καθοριστικές επιρροες, θετικές ή αρνητικές;

Η οικογένεια μου απο τη πλευρά της μητέρας μου σίγουρα έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στο προσανατολισμό μου ως προς τη μουσική. Μεγάλωσα με μουσικά ερεθίσματα και με μια πολύ έντονα ενθαρρυντική στάση της οικογένειας μου ως προς τη κατεύθυνση της μουσικής. Απο πολύ μικρή κατάλαβα οτι για να γίνεις μουσικός θα πρέπει να αγαπάς τη προετοιμασία. Οι στιγμές πάνω στη σκηνή είναι η κορυφή του παγόβουνου. Όλη η πραγματικότητα του να είσαι μουσικός, σημαίνει οτι είσαι συμφιλιωμένος και παθιασμένος με όλη τη διαδικασία που οδηγεί σε αυτές τις μικρές λαμπερές στιγμές. Αναφέρομαι στις πρόβες και τη προσωπική μελέτη. Στη μέχρι τώρα πορεία μου έπαιξαν πολύ μεγάλο ρόλο οι πρώτοι μου δυο καθηγητές στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, ο Νικολός Δημόπουλος και η Μάλαμα Χατζή οι οποίοι επηρεάσαν τη σχέση μου με το φλάουτο και με την αγάπη και το σεβασμό που έδειξαν στη μάθηση μου με καθοδήγησαν στις αρχές της μουσικής μου πορείας. Τους είμαι ευγνώμων. Καθώς επίσης και οι μετέπειτα καθηγητές μου και μέντορες μου στη ΝΥ οπου συνέχισα τις σπουδές μου, η Judith Mendenhall, Luis Garcia Renart, Lea Pearson, Alex Farkas κ.α.

Σας τρομάζει η επιτυχία και η αποτυχία;

Αναγνωρίζω οτι και οι δυο καταστάσεις έχουν αποτελέσει πρόκληση στο παρελθόν. Είναι άλλωστε και οι δυο αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του καλλιτέχνη. Αυτό που μαθαίνει κανείς μεγαλώνοντας στο χώρο αυτό και μέσα απο τη τριβή του με τις εκάστοτε εμπειρίες ειναι να εγκαταλείπει την συναισθηματική πόρωση που συχνά συνοδεύει αυτα τα δυο ενδεχόμενα. Με άλλα λόγια παύει να ετεροκαθορίζεται και βιώνει μια πιο σταθερή αίσθηση καλλιτεχνικής αυτοαξίας. Έτσι είναι πιο ανοιχτός στο να καλωσορίσει το οποιοδήποτε αποτέλεσμα. Αυτή ήταν και η δική μου εξέλιξη μέχρι στιγμής και διαπιστώνω κάθε μέρα ολο και περισσότερο το ποσο σπουδαιότερο ειναι να προσεγγίζεις τη κάθε προσπάθεια με διάθεση να μάθεις απ αυτήν. Και η επιτυχία και η αποτυχία έχουν υλικό απ’ το οποίο μπορουμε να μάθουμε και να επωφεληθούμε και στη τελική αυτό που μαθαίνεις και αφομοιώνεις είναι αυτό με το οποίο ζεις και αυτό που πραγματικά σου ανήκει. Οχι μια στιγμιαία έκφανση της πραγματικότητας. Οτι κάνω το κάνω με σοβαρότητα , άλλα χωρίς να το πάιρνω «σοβαρά» με τη εγωτιστική, βαριά και δυσάρεστη έννοια που σκοτώνει τη δημιουργική διάθεση.

Ποιά είναι η αποψή σας γύρω απ τη χρήση των social media στο καλλιτεχνικό χώρο;

Παρατηρώ έντονα οτι διανύουμε την εποχή της πλαστής πραγματικότητας, οπου καλλιτέχνες και μη δημοσιέυουν ασύστολα υλικό στη προσπάθεια να δομηθεί μια δημόσια εικόνα με την οποία μπορούν να κινηθουν στην αγορά του κλάδου μας. Αντιλαμβάνομαι πλήρως τη σημασία που έχει το branding του καλλιτεχνικού προφίλ καθότι αυτό συνδέεται άμεσα με τη πρώτη εντύπωση και όσα αυτό συνεπάγεται. Αναγνωρίζω τη σημασία του προφίλ ως μέσο, παρόλαυτα το προτιμώ οταν αντανακλά τη πραγματικότητα και την αλήθεια του καλλιτέχνη και δεν αποτελεί εξιδανικευμένο ψέυδος που στηρίζεται αμυδρά σε καποια ελάχιστα αληθινά του στοιχεία. Έχω την αίσθηση οτι ζυμωνόμαστε μεσα απο μια περίοδο στην οποία ισχύει έντονα το δεύτερο, ιδίως μέσω της χρήσης των social media, τα οποία δεν είναι παρα μόνο ένα εργαλείο. Η χρήση τους καθορίζεται απ’ τα κίνητρα και το αξιακό σύστημα του χρήστη. Προσωπικά θεωρώ πολύ πιο γοητευτικό να μη θυσιάζεται κανένα μέρος της αλήθειας με πρόθεση ιδανικές εικόνες και εντυπώσεις που στηρίζονται στο ψεύδος. Κάτι τέτοιο ειναι αποξενωτικό ώς προς τον ίδιο μας τον εαυτό και τη πορεία μας καθώς επίσης δημιουργεί σαθρή και τοξική βάση για τις επομένες γεννιές. Θεώρουν άτομα νεότερα που πειραματίζονται με την ιδέα του να επιλέξουν τη τέχνη ως επάγγελμα , οτι μουσικός θα πει celebrity, μόνο επιτυχίες και μια αψεγάδιαστη καθημερινότητα. Όταν μια τέτοια αλόιωση της πραγματικότητας αποτελεί το κίνητρο ενός ανθρώπου να πλησιάσει τη μουσική, η τέχνη και η ψυχή ασφυκτυουν κάτω απο μια ωραιοποιημένη ασχήμια που δε μας βοηθάει να γίνουμε πιο ελεύθεροι, ευαίσθητοι και αληθινοι.

Καπιταλισμός και τέχνη

Ζώντας τα τελευταία 10 χρόνια σε ενα απ’ τα καπιταλιστικά κέντρα του πλανήτη, τη Νέα Υόρκη, παρατηρώ οτι το πιο ολοκληρωμένο θαυμασμό μου έχουν καλλιτέχνες οι οποίοι αναγνωρίζουν οτι κινούνται σε μια καπιταλιστική καλλιτεχνική αγορά χωρίς να επηρεάζει αυτό ομως τη σχέση τους με τη μουσική και τη δυναμική με τον εαυτό τους. Με άλλα λόγια, αυτοί που δεν αντιμετωπίζουν τον εαυτό τους ως προιόν. Αυτοί που δημιουργούν μέσα απ αυτό που κάνουν, δεν παράγουν μιμητικά και αυτοί που εν τέλη με τη προσωπικότητα τους εμπνέεουν το κοινό να δεχτεί και να απολάυσει αυτό που του προσφέρουν, όχι να το καταναλώσει. Αυτό στο οποίο αναφέρομαι ακούγεται αρκετά αφηρημένο διότι στηρίζεται σε λεπτομέρειες τις οποίες παρατηρώ με μεγάλο πάθος και προσοχή και ενδεχομένως να μην είναι για όλους πρωτίστης σημασίας. Η σκηνή έχει την ισχύ πολύ συχνά να ξεγυμνώνει τα κίνητρα και τη προσωπικότητα του καλλιτέχνη. Ένας μαέστρος με τον οποίο ειχα συνεργαστεί κάποια στιγμή μου έιχε πει πώς «το κοινό δε βλέπει αυτό που κάνεις, βλέπει αυτό που σκέφτεσαι και αυτό που είσαι» σε μια συζήτηση που είχαμε πάνω στο θέμα. Αυτό του το συμπέρασμα βρήκα αληθινό και ως καλλιτέχνης και ως ακροατής. Η παρουσία του καλλιτέχνη στη διάρκεια της σιωπής στην αρχή της συναυλίας, του ήχου και των ενδιάμεσων παυσεων καθώς και πολλά άλλα παραπλίσια λεπτοφυή κριτήρια είναι αυτά που προδίδουν συνήθως τη προσέγγιση του καλλιτέχνη κατα τη γνώμη μου. Εκεί είναι που κρύβεται όλη η αλήθεια και η μαγεία.

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Η Ελένη Τσαχτάνη γεννήθηκε το 1990 στη Θεσσαλονίκη. Ξεκίνησε φλάουτο με το Νικολό Δημόπουλο, φοίτησε στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης απο το οποίο αποφοίτησε το 2008 με Άριστα Παμψυφεί απο τη τάξη της κ. Μάλαμας Χατζή. Συνέχισε τις σπουδές της πλήρη υποτροφία στο Bard College της Νέας Υόρκης απο όπου αποφοίτησε το Μάιο του 2014 με δίπλωμα στο Classical Music Performance στο τομέα του φλάουτου και στο Σύγχρονο Χορό. Έχει περιοδεύσει με την ορχήστρα του Bard College Conservatory σε μεγάλες αίθουσες της Κίνας , Ταιπέι, Χόνγκ Κόνγκ καθώς και σε αίθουσες όπως Allice Tully Hall ( Νέα Υόρκη- Lincoln Center),Avery Fisher Hall, Fisher Center for Performing Arts αλλά και στις αίθουσες συναυλιών ιδρυμάτων όπως του Harvard, Simon’s Rock, Yale. Το 2011 συμμετείχε στο National Flute Association Conference το οποίο διεξάχθηκε στη Νέα Υόρκη. Παράλληλα έχει δουλέψει σε μορφή ιδιαίτερου μαθήματος αλλα και σε σεμινάρια με τους : Νικολό Δημόπουλο, Νίκο Νικόπουλο, Peter- Lukas Graf, Samuel Coles, Wissam Boustany, Robert Langevin, Jeffrey Khaner, Jeannie Baxtresser, Judith Mendenhall, Paul – Edmund Davies, Paula Robbinson,Gergei Ittzes, Noemi Gyori, Ransom Wilson κ.α.
Συμμετείχε σε σχήματα μουσικής δωματίου όπου μελέτησε και έδωσε συναυλίες σε έργα ευρείας γκάμας( J.S Bach, Mozart, Debussy,Jean Francaix, Lefevbre,Hindemith,Nielsen,Poulenc κ.α .) Υπήρξε μέλος του Contemporaneous, αυτοδημιούργητο σχήμα σπουδαστών μουσικής δωματίου με το οποίο συνέπραξε σε έργα νέων συνθετών (George Tsontakis, Joan Tower κ.α.)
Στην Ελλάδα η Ελένη Τσαχτάνη έχει συμπράξει με τη Κ.Ο.Α το 2011 στο Μουσείο Μπενάκη και με τη Καμεράτα Junior στα πλαίσια του διαγωνισμού στο ArtCampus to 2014. Ακόμα έχει διακριθεί στο διαγωνισμό Ευρωπαικής Ορχήστρας Νέων το 2007 ως πανελλήνια φιναλίστ, ενώ πριν απο αυτό συμμετείχε στην Κρατική Ορχήστρα Νέων ως πρώτο φλάουτο.
Απο το 2016 η Ελένη Τσαχτάνη ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της στο Copland School of Music (Queens College) της Νέας Υόρκης στο τμήμα φλάουτου της Judith Mendenhall και έκτοτε ασχολείται με το free lancing στη ΝΥ με πρόσφατη την εμφάνιση της στο NY Flute Fair καθώς και στον κύκλο Masterclass στο Flute Center of NY.