Ελένη Βαηνά: “Στα βιβλία μου γράφω τα πιστεύω μου και θέτω τον εαυτό μου στην κρίση του κοινού”

“Εμπνέομαι από παντού κυριολεκτικά από παντού, από το παρελθόν, το παρών, από τους γείτονες, από μια άγνωστη που τυχαία συνομίλησα, από μια ηλικιωμένη φιλενάδα που έχω και χαίρομαι να συνομιλώ μαζί της, από βιώματα δικά μου, από ιστορίες των παππούδων μου αλλά και άλλων ανθρώπων που κατά καιρούς γνώρισα…”

Κυρία Βαηνά «Το πέπλο της μοίρας» είναι το έκτο βιβλίο σας που κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία. Τι είναι για σας η συγγραφή; Από που εμπνέεστε; Για εμένα η συγγραφή είναι μια διέξοδος από την καθημερινότητα που πλέον δεν μου αρέσει. Αδυνατώ να συμβιβαστώ με την ασχήμια, τη βρωμιά, την κακοήθεια, την ανοησία, την αμορφωσιά, τα κακώς κείμενα ενός κράτους που δεν έχει προχωρήσει μπροστά όπως θα ήθελα και επειδή γυρνάω στο σπίτι μου κάποιες φορές θυμωμένη, κάποιες φορές απογοητευμένη και άλλες φορές απλά κουρασμένη ξεδίνω πάνω στο πληκτρολόγιο. Και μην φανταστείτε πως ό,τι γράφω το εκδίδω κιόλας. Ο γραπτός λόγος είναι η δική μου άμυνα έναντι ενός κόσμου που έχει γίνει φτηνός. Κάποια κομμάτια από τα βιβλία μου τα κοινοποιώ στα σόσιαλ και ό,τι λέω με τον τρόπο αυτό δεν μπορεί να διαστρεβλωθεί, να παραποιηθεί και με τον τρόπο αυτό ελπίζω ότι ίσως διδάξει και σε κάποιους ελάχιστους μερικούς απλούς, όσο και λογικούς κανόνες καλής συμπεριφοράς. Εμπνέομαι από παντού κυριολεκτικά από παντού, από το παρελθόν, το παρών, από τους γείτονες, από μια άγνωστη που τυχαία συνομίλησα, από μια ηλικιωμένη φιλενάδα που έχω και χαίρομαι να συνομιλώ μαζί της, από βιώματα δικά μου, από ιστορίες των παππούδων μου αλλά και άλλων ανθρώπων που κατά καιρούς γνώρισα. Ταυτόχρονα όμως έχω μια φαντασία αχαλίνωτη, σκαρώνω ιστορίες, τόσες πολλές δε που είναι αδύνατον να τις γράψω όλες γιατί δεν θα έκανα άλλη δουλειά. Παραμένει η συγγραφή για μένα ένα ευχάριστο χόμπι, αρνούμαι να τη κάνω επάγγελμα. Γράφω όποτε έχω κέφι ή έχω μια ωραία έμπνευση και κάτι να πω.

Δράττομαι της ευκαιρίας από την προηγούμενη απάντησή σας και σας ρωτάω. Πιστεύετε ότι έχει νόημα κανείς να κάνει μαθήματα καλής συμπεριφοράς όπως το θέσατε και ποιος είναι αρμόδιος να το κάνει;
Πολύ καλή ερώτηση. Ομολογώ ότι με έχει απασχολήσει. Ακούγεται υπερφίαλο όμως ξέρετε κάποιοι άνθρωποι που έχουν προικιστεί με ένα ταλέντο φέρουν το βάρος αυτού του ταλέντου. Το παράδειγμα τους μπορεί να επηρεάσει και προς το καλύτερο αλλά και προς το χειρότερο. Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι κάποιο ταλέντο που να τους φέρνει σε επαφή με ένα ευρύ κοινό. Τα βιβλία είναι ένας τρόπος μετάδοσης γνώσης, αλίμονο αν η ανθρωπότητα αρκεστεί πλέον στη γνώση που μεταδίδει η τηλεόραση. Εγώ λοιπόν που αποδεδειγμένα πια έχω το χάρισμα της γραφής δεν ξέρω καν αν πρέπει να το κρατήσω για τον εαυτό μου ή να το χρησιμοποιήσω για το καλό όσων με διαβάζουν. Τι θα πρέπει να γράφω δηλαδή; Μελιστάλαχτες ιστορίες αγάπης με happy end; Αυτή είναι μια εύκολη και μπορώ να πω εμπορική επιλογή. Ο καθένας πράττει ανάλογα και με το χαρακτήρα του. Προτιμώ να είμαι δυσάρεστη μέσα από τα κείμενα μου, να λέω αλήθειες και ας μην αρέσουν ας είναι πικρές. Ξέρετε ό,τι είναι αληθινό γίνεται αντιληπτό και δεν πάει να λέει ο καθένας το μακρύ και το κοντό του. Αν εγώ γράφω ένα βιβλίο όπου οι ήρωες μου «διδάσκουν» ήθος, κανόνες καλής συμπεριφοράς, μπέσα αξίες και υψηλά ιδεώδη δεν αποφασίζω εγώ ότι έχω δίκιο ή άδικο, το αποφασίζουν οι αναγνώστες. Οπότε γράφω τα πιστεύω μου έτσι και αλλιώς και θέτω τον εαυτό μου στη κρίση του κοινού. Είναι πολύ τίμια αυτή η συναλλαγή. Δίνω ό,τι έχω, παίρνεις ό,τι θέλεις.

Το Πέπλο της μοίρας είναι βιωματικό βιβλίο; Αυτή είναι μια ερώτηση που έχω ξαναπαντήσει. Σαν συγγραφέας δεν θα πάψω ποτέ να παίρνω ερεθίσματα, πληροφορίες και εικόνες από τα βιώματά μου. Τονίζω όμως πέρα από κάθε αμφιβολία ότι η μυθοπλασία είναι τόσο μεγάλη, που τα βιώματα απλά δίνουν το αλάτι που χρειάζεται το βιβλίο για να νοστιμίσει. Τοποθετώ τους ήρωες μου σε μέρη όπου έχω ζήσει γιατί η περιγραφή έτσι έχει την αλήθεια που χρειάζεται εφόσον αυτό το μέρος το γνωρίζω καλά. Κάποιοι χαρακτήρες μοιάζουν πολύ με ανθρώπους από το περιβάλλον μου αλλά δεν είναι ακριβώς αυτοί, προσθέτω και αφαιρώ στοιχεία κάθε φορά. Έχω και μια ηρωίδα που τη σέρνω χρόνια και κάπως μου μοιάζει αλλά πέρα από κάποια στοιχεία έχω προσθέσει άλλα τόσα. Αν τη βάλω να κάνει φόνο δεν σημαίνει ότι έχω σκοτώσει άνθρωπο ή σκοπεύω να το κάνω, για όνομα του Θεού, μυθιστορήματα γράφω. Κάποια «καλή κυρία» πριν χρόνια διαβάζοντας ένα βιβλίο μου όπου η ηρωίδα είχε τους άπειρους εραστές καθόταν και με στόλιζε ανάλογα, να πληροφορήσω λοιπόν όσες ψάχνουν τους σκελετούς που έχω κρυμμένους, σίγουρα δεν βρίσκονται μέσα στις σελίδες των βιβλίων μου. Γελάω βέβαια με αυτά. Αλίμονο.

Το Πέπλο της Μοίρας τι θέλει να δώσει στον αναγνώστη; Το βιβλίο αυτό περιγράφει όλες τις υπαρξιακές αγωνίες του ανθρώπου. Είναι υπερφυσικό και υπερβατικό. Μιλάει για όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα γύρω από την αρρώστια, τη φθορά τη ζωή, το θάνατο. Την πάλη του ανθρώπου από τη στιγμή της γέννησής του. Κυρίως όμως και αυτό είναι το πιο συγκλονιστικό του κομμάτι δίνει λέξη λέξη την αγωνία μιας μάνας που νιώθει το θάνατο να πλησιάζει και δεν έχει χορτάσει τα παιδιά της, θέλει να τους πει πολλά ακόμη να είναι κοντά τους, να τους συμπαρασταθεί με κάθε τρόπο ζωντανή ή πεθαμένη. Κάθε γυναίκα που έχει γεννήσει παιδιά θα ταυτιστεί με την ηρωίδα μου.

Είναι ιστορικό μυθιστόρημα και ξεκινάει η πλοκή του το 1917 στην Αγία Πετρούπολη. Πως φτάνει στο σήμερα; Είναι ένα ιστορικό νοσταλγικό βιβλίο που προσεγγίζει στοιχεία από φιλμ νουάρ. Δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος που να μη θέλει να γνωρίζει τις ρίζες του, τους γεννήτορες του. Η ηρωίδα μου ψάχνει εναγωνίως την αλήθεια ενώ πλέον είναι πενήντα χρονών και πετυχημένη. Το παρελθόν πάντα συνδέεται με το παρών και αυτό ήθελα να καταδείξω. Στην ουσία το παρελθόν μας καταδιώκει και δεν θα μας αφήσει σε ησυχία. Η ιστορία μου εξελίσσεται σε δυο χρόνους και με κάποιο μαγικό τρόπο οι ηρωίδες μου με διαφορά ενός αιώνα και βάλε έχουν δεσμούς αίματος και νόησης. Ήθελα με αυτή την υπερβατική ιστορία να δείξω κάτι το οποίο εγώ πιστεύω ακράδαντα, η αλήθεια πάντα αποκαλύπτεται ακόμη και αιώνες μετά. Δεν ξέρω γιατί αλλά από παιδί είχα απέχθεια στο ψέμα, έχοντας πλήρη ανικανότητα να λέω ψέματα ήμουνα όπως ήταν αναμενόμενο αντιπαθητική. Παρατήρησα δε ότι αυτοί που ήταν πιο ευλύγιστοι και πιο σαθροί στο κομμάτι αυτό ήταν και πιο συμπαθητικοί και δημοφιλείς. Για κακή μου τύχη δε, ξεχώριζα από μακριά κάθε τι ψεύτικο και δήθεν οπότε ξέκοβα και πάντα είχα λίγες φιλίες και ουσιαστικές. Αρρώσταινα όμως και εξακολουθώ να αρρωσταίνω με τους διπλοπρόσωπους και τους ψεύτες. Ευτυχώς με δικαιώνει η ζωή. Όλοι αυτοί είχαν κακό τέλος. Εγώ αν και λιγότερο συμπαθής προχωρώ ακάθεκτη.

Πιστεύετε στη μοίρα; Πιστεύω στην ανθρώπινη θέληση και ό,τι φτιάχνει ο άνθρωπος με το μυαλό και τα χέρια του. Υπάρχει η τύχη αλλά ως εκεί, αν βρεθεί μπροστά στον άνθρωπο το δικό του χέρι πρέπει να την αδράξει ή αντίθετα να την αφήσει να φύγει και μετά να μιλάει για τις χαμένες ευκαιρίες της ζωής του.

Από όσο γνωρίζω εργάζεστε. Πως προλαβαίνετε και γράφετε ταυτόχρονα; Επειδή έχω εργαστεί πολύ σκληρά σε όλη μου τη ζωή πλέον έχω το ευεργέτημα του ελεύθερου χρόνου έχοντας κάνει ένα καλό κουμάντο που μου επιτρέπει να κινούμαι όπως θέλω. Διατηρώ την εργασία μου, από τη θέση του επικεφαλής και επιβλέποντος. Βρίσκομαι στη φάση της μετάβασης της επιχείρησης μου στην επόμενη γενιά. Έχω μεγαλώσει τα παιδιά μου, τα έχω σπουδάσει, τα έχω προικίσει, μένει να τα δω απλά αποκαταστημένα. Πλέον απολαμβάνω το αποτέλεσμα του μόχθου μου.

Τι είναι σημαντικό για σας; Μόνο η οικογένειά μου και οι ελάχιστοι φίλοι που έχω. Επιλέγω ανθρώπους με τους οποίους έχω ακριβώς τις ίδιες αξίες, δεν χαλαλίζω πλέον ούτε ένα βλέμμα σε οιονδήποτε η ηθική του μπάζει νερά σαν τη τρύπια βάρκα. Μετά από μια περιπέτεια υγείας που με έφερε πολύ κοντά στο θάνατο, είπαμε και δυο κουβεντούλες με το Χάρο μέχρι να συνέλθω δεν εννοώ να χαλαλίσω ούτε το σάλιο μου, ούτε ένα λεπτό από το χρόνο μου σε όσους είναι φύρα κατά πως έλεγε και ο μακαρίτης ο πατέρας μου.

Γράφετε κάτι καινούργιο; Πάντα γράφω, ναι έχω ολοκληρώσει ένα ιστορικό μυθιστόρημα μια πολύ συγκινητική ιστορία τοποθετημένη κάπου στα 1830 για να το ολοκληρώσω έχω βγάλει τα μάτια μου κυριολεκτικά, διαβάζοντας τόμους ολόκληρους. Τώρα οδεύω προς το τέλος ενός χρονογραφήματος που προέκυψε, εν είδει σάτιρας αλλά ταυτόχρονα διδακτικό, για μια παρέα κακοαναθρεμμένων γειτόνων από αυτούς τους γνωστούς που παρεπιδημούν παντού και νομίζουν ότι ζουν στο αμπέλι του παππού τους αγνοώντας κάθε έννοια κανόνα και νόμου. Ολίγον νεόπλουτοι, ολίγον φιγουρατζήδες, ολίγον αμόρφωτοι, ολίγον ανόητοι, ολίγον από όλα και μετατρέπουν σε εφιάλτη τη καθημερινότητα σοβαρών νοικοκυραίων. Είναι ένα καινούργιο είδος στο οποίο εντρυφώ και δείχνει ότι πάει καλά μια που η ελληνική πραγματικότητα προσφέρει καθημερινή έμπνευση. Μένει να δω τι θα βγει πρώτο στα βιβλιοπωλεία.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΛΕΝΗΣ
Η Ελένη Βαηνά γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αποφοίτησε από το Οικονομικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τη Νομική του Δημοκριτείου Θράκης. Είναι ιδιοκτήτρια του γραφείου ευρέσεως εργασίας PLUS + που ειδικεύεται στην εύρεση οικιακού προσωπικού, επάγγελμα ιδιαίτερα απαιτητικό. Χαρακτηριστικά της είναι η ευελιξία, η εργατικότητα και το πείσμα. Σύνθημα της, η προσπάθεια στο τέλος πάντα επιβραβεύεται. Θεωρεί μεγάλη προίκα τη φτώχεια των παιδικών της χρόνων, έμαθε έτσι να παλεύει και να επιβιώνει. Μαγεύεται από το παρελθόν, μέσα από τις σελίδες της σκιαγραφεί αλλοτινούς καιρούς, αναλύει, δημιουργεί , διδάσκει ήθος, αναζητάει υγιή πρότυπα για το μέλλον. Ζει στο Μαρούσι και είναι μητέρα δυο παιδιών, του Ορέστη και της Δανάης. Από τις εκδόσεις Λιβάνη έχουν κυκλοφορήσει τρία βιβλία της: Η Πριγκίπισσα της Επταλόφου, Σταχτοπούτα δίχως πρίγκιπα, Οι κλέφτες της ευτυχίας. Από τις εκδόσεις Διόπτρα έχουν κυκλοφορήσει δυο βιβλία της: Το αύριο αργεί πολύ και η Ολέθρια Σχέση.

www.facebook.com/elenivaina [email protected]