Αν η ευτυχία ήταν μέρος… της διδακτικής ύλης

Άρθρο του Νικόλαου – Θεολόγου Παπαδόπουλου, Εκπαιδευτικού Γαλλικής Γλώσσας.

Τα τελευταία χρόνια είμαστε θεατές στο ίδιο έργο παρατηρώντας τα κρούσματα της σχολικής βίας να αυξάνονται ανησυχητικά.

Μεγαλύτερος κίνδυνος; Όσο συνηθίζουμε το “τέρας”, αρχίζουμε να του μοιάζουμε.

Πλέον δεν μας εκπλήσσει οποιοδήποτε καινούριο περιστατικό καθώς έχουμε συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι μικρά ή μεγαλύτερα παιδιά έχουν τέτοια διαταραγμένη ψυχολογία που ξεσπούν σε άλλον άνθρωπο – στον διπλανό τους, στον δάσκαλό τους, στον φίλο τους. Σε κάθε περίπτωση επιβάλλονται με τη βία είτε σωματική είτε λεκτική είτε συναισθηματική είτε ηλεκτρονική είτε ψυχολογική είτε σεξουαλική με κύρια συνέπεια να τραυματίζονται και να στιγματίζονται ψυχές.

Ο σχολικός εκφοβισμός οφείλεται στην έλλειψη της ευτυχίας.

Το σχολείο για ένα παιδί αποτελεί το σπίτι του, τον χώρο που περνάει τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Αν ένα παιδί λοιπόν στο σπίτι του δεν είναι ευτυχισμένο, πώς θα μοιράσει αγάπη;

Πώς μοιράζει χαρά κάποιος άνθρωπος εγκλωβισμένος, πνιγμένος από “πρέπει” και στριμωγμένος ανάμεσα σε αυστηρές παρατηρήσεις και συμβουλές για το τι είναι σωστό και τι λάθος;

Ας το καταλάβουμε επιτέλους – ένα παιδί μαθαίνει από το παράδειγμά μας και όχι από τη συμβουλή μας. Δάσκαλε, “πιάσε το πρέπει από το ιώτα και γδάρε το ίσα με το πι.”

Ξεκίνα την αυριανή μέρα σου στο σχολείο, με μια βροντόφωνη καλημέρα σε όσες γλώσσες ξέρεις – ίδια είναι η ευχή για όλους τους ανθρώπους κάθε χώρας, κάθε χρώματος, κάθε κορμοστασιάς. Έπειτα, κάνε μια σφιχτή ζεστή αγκαλιά κάθε μαθητή σου κι αφού μοιράσεις όση αγάπη αντέχεις, βάλε την ευτυχία στην διδακτική σου ύλη.

“Πώς σβήνουν την αθλιότητα: Ίδιος εσύ παραλαμβάνεις από τους Δίες τον κεραυνό κι ο κόσμος υπακούει. Εμπρός λοιπόν από σένα εξαρτάται. Τάχυνε την αστραπή.”

Θέλω οι μαθητές μου να είναι ευτυχισμένοι κι ας μην έχουν την τέλεια γαλλική προφορά – κι ας μην την αποκτήσουν ποτέ. Αυτό είναι το χρέος μου άλλωστε, να τους δείξω να αγαπούν τον άνθρωπο. Δεν έχει καμία σημασία να μάθουν πόσες πολλές χώρες στην Αφρική μιλούν τη γαλλική γλώσσα. Αντιθέτως, είναι περισσότερο σπουδαίο να γνωρίσουν τον ρατσισμό που βιώνουν πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους, όταν αναγκάζονται να αφήσουν τον τόπο τους.

Η ευτυχία θα έρθει όταν αντιληφθούμε πως αξίζει να την έχουν όλοι και όσοι δεν την έχουν, οφείλουμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να την αποκτήσουν.

Μέσα από το μάθημά μας οφείλουμε να ενώνουμε κι όχι να διχάζουμε. Μέσα από την εφαρμογή του κριτικού γραμματισμού αποδομούμε στερεότυπα που μαστίζουν την κοινωνία και οδηγούν στη βία, όπως ο ρατσισμός, οι φυλετικές διακρίσεις, στερεότυπα γύρω από την εξωτερική εμφάνιση, τα επαγγέλματα, γύρω από οτιδήποτε χαλάει τις ισορροπίες της ευτυχίας.

Η πρόληψη της βίας κατά τη γνώμη μου καθώς και η αρμονική συνύπαρξη, θα πρέπει να είναι στην καρδιά των στόχων της παιδείας μας και πιστεύω ακράδαντα πως τέτοια θέματα μπορούν να επεξεργάζονται σε οποιοδήποτε γνωστικό αντικείμενο.

Η πρόληψη ξεκινάει μέσα από την κριτική διερεύνηση που οφείλει να προκαλεί ο εκπαιδευτικός μέσα στο ίδιο του μάθημα. Οφείλουμε να εμφυσήσουμε στα παιδιά μας τις αξίες του σεβασμού, της αλληλεγγύης και της ομορφιάς του “να προσφέρω”. Είναι η ώρα να χτίσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης κι ελεύθερης έκφρασης, ώστε τα παιδιά να μάς αισθάνονται κοντά τους και να μπορούν να μοιραστούν μαζί μας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η δική μας στάση, οφείλουμε, να τους δείχνει αποδοχή και στήριξη χωρίς επικρίσεις.

Καταλήγοντας, ας προβληματιστούμε αν εμείς είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την ευθύνη του παιδιού μας ή αν χρειαζόμαστε βοήθεια, υποστήριξη και καθοδήγηση.

Αγαπητέ γονέα, αγαπητέ δάσκαλε σε προκαλώ να αναρωτηθείς:

– Αν η ευτυχία ήταν μέρος θα ήταν το σπίτι σου;

– Αν η ευτυχία ήταν μέρος θα ήταν το σχολείο σου; Θα ήταν η καρδιά σου; Θα ήταν το μάθημά σου;