Αλέξανδρος Π. Ιορδανίδης: “Μια κοινωνία δίχως τέχνη παύει να παράγει πολιτισμό”

Ο Αλέξανδρος Π. Ιορδανίδης, Φιλόλογος-Ιστορικός-Συγγραφέας, τοποθετείται στο polismagazino.gr για τον Πολιτισμό, το φόβο, την απώλεια, την υποχρεωτική μάσκα και το άγνωστο αύριο.

“Δεν γίνεται να έχουμε κλειστά τα θέατρα, τα μουσεία, τις γκαλερί και τις μουσικές σκηνές. Δεν γίνεται να υπάρχει μια κοινωνία όπου η τέχνη δεν έχει έδαφος για να εκφραστεί.”

Γενικό Lockdown: Αναγκαίο ή όχι; Πολλές φορές η ανθρωπότητα συναντήθηκε με μια πανδημία που απείλησε την ύπαρξή της. Κάθε φορά αυτοί οι επικίνδυνοι ιοί δοκίμαζαν τις αντοχές της κοινωνίας μας αλλά και το προσωπικό σθένος του καθενός. Μια νέα πανδημία πάντοτε είναι κάτι το ξένο, κάτι το απρόοπτο, για το οποίο ο άνθρωπος δεν είναι ποτέ προετοιμασμένος. Το γενικό lockdown είναι απαραίτητο όταν υπάρχουν πολλά κρούσματα και πολλοί θάνατοι. Είναι ένα δύσκολο μέτρο αλλά προς το παρόν είναι η μοναδική άμυνα απέναντι σε έναν ιό που δεν κάνει διακρίσεις και μπορεί να προσβάλει τον καθένα μας. Ωστόσο, το lockdown απαιτεί και λογική. Η καραντίνα ισοδυναμεί με οικονομική κατάρρευση, καθώς η αγορά παύει να λειτουργεί. Αποδεκτό να επιβληθεί lockdown αλλά παράλληλα πρέπει να βρεθούν οικονομικές λύσεις, που θα ενισχύσουν τους ανθρώπους που κλείσανε τις επιχειρήσεις τους και το προσωπικό το οποίο βρέθηκε σε αναστολή. Κατανοώ απόλυτα τους ανθρώπους που αντιδράνε στο lockdown, διότι αυτοί οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το εξής δίλημμα: Είτε θα κινδυνεύσουν από τον Κορωνοϊό είτε θα υποφέρουν από την ένδεια. Ο σκοπός είναι να επιβιώσει η αγορά και να ανθίσει κι όχι να εξαθλιωθεί. Φυσικά όλα αυτά είναι περίπλοκα και απαιτούν ειδικούς κρατικούς χειρισμούς.

Αγκαλιάζω: μία λέξη ή κάτι πιο σημαντικό σήμερα; Σε αυτές τις περίεργες μέρες που ζούμε, σίγουρα αυτή η λέξη ηχεί σαν απειλή στα αυτιά μας. Πώς να αγκαλιάσεις κάποιον όταν τα ΜΜΕ και το κράτος σε βομβαρδίζουν από το πρωί ως το βράδυ, με το πόσο σημαντικό είναι να αποφεύγεις τους ασπασμούς, τις σωματικές επαφές και τις συναθροίσεις με άλλους ανθρώπους; Σε αυτούς, λοιπόν, τους χαλεπούς καιρούς, αυτή η λέξη πρέπει να μετατραπεί σε ένα σύμβολο. Ένα σύμβολο το οποίο θα τονίζει ότι θα κερδίσουμε τον Κορωνοϊό και πως θα επιστρέψουμε στην προηγούμενη ζωή μας! Στη ζωή εκείνη που θα έχουμε το δικαίωμα να καθόμαστε πολλοί άνθρωποι στο ίδιο τραπέζι, να γελάμε, να τραγουδάμε, να χορεύουμε και φυσικά να εκδηλώνουμε την αγάπη μας με τις αγκαλιές. Η αγκαλιά θα επιστρέψει!

Φόβος – Απώλεια: υπάρχουν ως σκέψεις στην καθημερινότητά σας; Όταν ένας ιός έχει κυριεύσει τον πλανήτη, είναι απόλυτα λογικό να υπάρχουν σκέψεις φόβου. Όλοι έχουν φοβηθεί σκεπτόμενοι την απώλεια κάποιου αγαπημένου τους προσώπου από τον κορονοϊό. Όλοι έχουμε ανθρώπους στο περιβάλλον μας που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες και χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή. Όλοι ανησυχούμε για αυτούς. Θα ήσουν ανεύθυνος και σίγουρα λιγάκι τρελός αν δεν σε επηρέαζε καθόλου η νέα πραγματικότητα του κορονοϊού. Προσέχουμε για τον εαυτό μας αλλά και για τους γύρω μας. Η αγάπη για τους ανθρώπους μας, μας κάνει υπεύθυνους, διότι σκεπτόμαστε πρώτα το δικό τους καλό κι έπειτα το δικό μας. Από την άλλη πλευρά όμως, δεν γίνεται να αφήσουμε αυτόν τον φόβο να μας κυριεύσει και να μας επηρεάσει. Δεν πρέπει να αποκτήσουμε ψυχολογικά μέσα στην καραντίνα. Δεν πρέπει να αρχίσουμε να ζούμε με τον φόβο. Πρέπει όμως να μάθουμε να ζούμε με προσοχή.

Μάσκα: ήρθε για να μείνει; Σίγουρα ήρθε αλλά δεν πιστεύω πως θα μείνει. Θέλω να ελπίζω πως σύντομα η ανθρωπότητα θα απαλλαγεί από τον ιό. Ναι, είμαι αρκετά αισιόδοξος. Θα ήταν σφάλμα να χάσουμε την αισιοδοξία μας μέσα στην καραντίνα. Αν χαθεί το χαμόγελο τι θα μείνει; Θεωρώ λοιπόν πως η μάσκα δεν θα αγκαλιάζει για πολύ καιρό το πρόσωπό μας. Θα κερδίσουμε και αυτήν την πανδημία όπως κερδίσαμε και άλλες και μετά θα βλέπουμε τη μάσκα και θα θυμόμαστε τις εσώκλειστες μέρες του κορονοϊού. Ίσως τότε θα εκτιμήσουμε και την αξία της και πόσο απαραίτητη ήταν.

Μουσεία, Gallery, Θέατρα, Μουσικές Σκηνές: Ανοιχτά, κλειστά, με λίγα άτομα ή με κανονική λειτουργία; Τι προτείνετε; Πιστεύω πως πρέπει να είναι ανοιχτά. Με τα κατάλληλα μέτρα και τις κατάλληλες οδηγίες θα μπορούσαν να λειτουργούν αυτοί οι χώροι. Θα ήταν εφικτό αν είχαν περιορισμένο κοινό, ώστε να διατηρούνται οι αποστάσεις, για να μην υπάρχει ο φόβος διασποράς του ιού. Δεν γίνεται να έχουμε κλειστά τα θέατρα, τα μουσεία, τις γκαλερί και τις μουσικές σκηνές. Δεν γίνεται να υπάρχει μια κοινωνία όπου η τέχνη δεν έχει έδαφος για να εκφραστεί. Μια κοινωνία δίχως τέχνη παύει να παράγει πολιτισμό.

Ποιο είναι το δικό σας αντίδοτο στο άγνωστο αύριο; Το αύριο θα είναι πάντοτε άγνωστο. Θυμάμαι με τι χαρά προγραμμάτιζα ταξίδια μακρινά για να δω φίλους και ξαφνικά, όλα ματαιώθηκαν, καθώς σχεδόν έναν αιώνα μετά την Ισπανική Γρίπη (1918) μια νέα πανδημία χτύπησε την ανθρωπότητα! Όπως έλεγε κι η φιλόλογός μου στο Λύκειο: « Η ευτυχία του ανθρώπου είναι ότι δεν γνωρίζει το μέλλον του». Ένα είναι το αντίδοτο και ένα πάντοτε ήταν, η αισιοδοξία. Δεν μπορείς να προβλέψεις το αύριο. Η ζωή μια σε ανεβάζει και μια σε κατεβάζει. Υποθέτω πως το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να διατηρούμε την αισιοδοξία μας και την πίστη πως θα έρθουν καλύτερες μέρες.

Ένα μήνυμά σας για τους αναγνώστες του polismagazino.gr; Αν θα μπορούσα να δώσω ένα μήνυμα, θα έλεγα πως πρέπει να παραμένουμε δραστήριοι μέσα στην αρνητικότητα της καραντίνας. Να έχουμε δημιουργικές ασχολίες, να παίζουμε μουσική, να διαβάζουμε βιβλία. Αν δεν αντέχουμε κλεισμένοι μέσα στο σπίτι, ας βγούμε για περπάτημα ή για τρέξιμο. Δεν πρέπει να αφήνουμε τον νου μας να γεμίζει με αρνητικές σκέψεις, διότι ούτε τον εαυτό μας θα βοηθήσουμε αλλά και ούτε και τις καταστάσεις θα αλλάξουμε. Ξέρω πως δεν είναι εύκολο, αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πόσο πολύ υποφέρουμε από την προσωπική μας μιζέρια σε αυτές τις δύσκολες μέρες. Αν αρχίσουμε να κατανοούμε πότε μας κυρίεψαν τα συναισθήματα μας, τότε είμαστε σε καλή αρχή για να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα πράγματα. Πολύ σημαντικό, όπως προανέφερα, να μην χάσουμε ποτέ την ελπίδα και την αισιοδοξία μας, διότι αν χαθεί το χαμόγελο στο τέλος τι θα μείνει;