Σοφία Βέμπο και Πολυτεχνείο

Γράφει ο ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΤΡΑΪΦΟΡΟΣ

Με την ευκαιρία της επετείου του Πολυτεχνείου καλό είναι να θυμηθούμε και μερικά γεγονότα που δεν είναι και πολύ γνωστά.

Την “σχέση” της Σοφίας Βέμπο με την εξέγερση του Πολυτεχνείου το Νοέμβρη του 1973.

Εκείνη την τρομερή νύχτα, η αλύγιστη και ηρωική γυναίκα, φορώντας την χωριάτικη μαντήλα της, έκρυψε και γλύτωσε ένα σωρό φοιτητές και φοιτήτριες από τα εγκληματικά πυρά της χούντας.

Έχοντας γευτεί και εκείνη την βία των κατακτητών, καθώς ήταν η πρώτη καλλιτέχνης που κτυπήθηκε, φυλακίστηκε, κυνηγήθηκε όσο κανείς άλλος άνθρωπος της τέχνης, όταν οι ναζιστές κατακτητές πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα το 1941.

Οι λογοκρισίες στα ολοκληρωτικά καθεστώτα φίμωναν τον ελεύθερο λόγο. Θυμάστε τι τράβηξαν οι συντελεστές της παράστασης «Το μεγάλο μας τσίρκο»; Αλλά και τόσοι άλλοι…

Και η ερώτηση έρχεται να σφηνώσει στο μυαλό μας…

«-Γιατί σε κάθε κοινωνικό πρόβλημα, διαχρονικά, εκείνοι που θα κυνηγηθούν πρώτοι και περισσότερο είναι οι άνθρωποι του Πολιτισμού;»

Την απάντηση τη δίνει η ίδια η Ιστορία.

«-Διότι οι καλλιτέχνες “ξυπνάνε” πρώτοι με το ελεύθερο πνεύμα τους και δείχνουν στον κόσμο το “τέρας” που τους βασανίζει. Γι’ αυτό είναι οι πρώτοι που πληρώνουν τα σπασμένα κάθε προβλήματος που θα προκύψει.»
Όταν τα ελεύθερα πνεύματα των καλλιτεχνών αντιστέκονται, τότε η απάντηση είναι “φίμωμα” !

Παρόλο ότι γνωρίζουν πως το να είσαι καλλιτέχνης δεν είναι χόμπι αλλά εργασία επιβίωσης, εξακολουθούν διαχρονικά να τους κυνηγούν.

Πρόσφατα παραδείγματα, με αφορμή τον covid, είναι πως παρουσιάζεται ένα απύθμενο “μίσος” για τους καλλιτέχνες γενικά.

Σπείρε φόβο και ανασφάλεια και θέρισε ψυχοφάρμακα.
Θεωρούν πως τα ψυχοφάρμακα είναι η λύση στα προβλήματα υγείας και όχι η Πολιτιστική δραστηριότητα.
Εκτός και αν υπάρχει κάτι το προσωπικό εναντίον, λχ του θεάτρου και γι αυτό…

Α,… και μια άλλη ερώτηση.
Γιατί τόσα χρόνια δεν μεριμνά ΚΑΝΕΙΣ για το κατεστραμμένο θεατρικό μουσείο; Το μοναδικό στην Ελλάδα;
Μήπως, λέω μήπως, επιβεβαιώνονται αυτοί που λένε ότι είναι μια ακόμη απόδειξη μίσους και μια δυνατή βρισιά για τον Πολιτισμό;;
Λέω μήπως…

ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΤΡΑΪΦΟΡΟΣ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2020

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΗ 2020 ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

(Από το “ΚΑΝΕ ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΕΛΛΑΔΑ ΜΟΥ” με στίχους του ΜΙΜΗ ΤΡΑΪΦΟΡΟΥ και μουσική του ΜΙΧΑΛΗ ΣΟΥΓΙΟΥΛ. Πρώτη εκτέλεση 1947 από την ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ).

Κάνε κουράγιο θέατρο
να μην μας αρρωστήσεις,
και για όσα λένε γύρω σου
εσύ να μην σαστίσεις.
#
Κι αν μας φλομώσανε, με καραντίνες,
μάσκες και λοιπές ρουτίνες…
Κάνε κουράγιο Θέατρο
και δεν θα αρρωστήσεις,
γιατί το θέλει ο Λάος
να ζήσεις και θα ζήσεις !
#
Σε κάθε τέχνης θεατράκι,
με κόπο και πολύ μεράκι,
μόνοι μας δημιουργούσαμε
και εκείνοι μας χειροκροτούσανε.
#
Μα ξεχαστήκαν όλα εκείνα,
δημοσιότητες και άλλα φίνα.
Και τώρα που ο covid μας πληγώνει,
Το Θέατρο και η Τέχνη τα πιο πολλά πληρώνει.
#
Γι αυτό… Κάνε κουράγιο Θέατρο
και δεν θα αρρωστήσεις,
γιατί το θέλει ο Λάος
να ζήσεις και θα ζήσεις !

ΒΑΣΙΛΗΣ Π. ΤΡΑΪΦΟΡΟΣ
Νοέμβριος 2020